کتابخانه بالقرآن

زنان صفحه 1006

صفحه 1006

پاسخ

درباره زنان ناشزه به شوهران اجازه داده شده است که با مراعات احتیاط آنان را تنبیه کنند، میفرماید «وَ الّلاتی تَخافُون نُشُوزهُنَّ فَعِظُوهُنَّ وَ اهْجُرُوهُنَّ فِی المَضاجِعِ وَ اضْرِبُوهُنَّ فَاِنَ أَطَعْنَکُمْ فَلا تَبْغُوا عَلَیْهِنَّ سَبیلاً» نساء/34 [آن دسته از زنان را که از طغیان و مخالفتشان بیم دارید، پند و اندرز دهید و (اگر مؤثر واقع نشد) در بستر از آنها دوری کنید، و (اگر آن هم مؤثر نشد و راهی جز شدت عمل نبود) آنها را تنبیه نمایید، اگر از شما پیروی کردند به آنها تعدی نکنید.]

منظور از زنان ناشزه آنهایی هستند که از انجام وظایف زناشویی سرباز می زنند و نشانه های مختلف ناسازگاری در آنها ظاهر می شود.

در آیه فوق سه نوع تعزیر برای چنین زنانی در نظر گرفته شده است نخست پند و اندرز دوم کناره گیری از آنان سوم تنبیه بدنی و هر یک از این مراحل سه گانه در صورتی است که مرحله قبل مؤثّر واقع نشود.

و از اینجا جواب سؤالی که هنگام طرح این آیه در اذهان بسیاری مطرح می شود و آن اینکه چگونه ممکن است اسلام به مردان اجازه دهد که در مورد زنان متوسل به تنبیه بدنی شوند و آنان را بزنند، در حالی که این امر با کرامت انسان مخصوصاً انسانی که شریک زندگی اوست هماهنگ نیست، روشن می شود زیرا

«اولاً» منظور از ضرب و تنبیه بدنی در اینجا این نیست که شلاق بردارد و گوشت و پوست را باهم مخلوط کند و یا سیلی بر صورتش بنوازد و سیاه و کبود

کند، چراکه هیچ یک از اینها در شرع اسلام جایز نیست و حتی دیه دارد.

منظور تنبیه ملایمی است که نه سبب جراحت گردد و نه سرخ و سیاه و کبود کند، تا آنجا که جمعی از مفسّران در توضیح آیه گفته اند چیزی مانند زدن روی دستها با چوب مسواک! و یا تنبیهی شبیه آنکه او را کمی ناراحت سازد، ولی شدید نباشد و مجروح نکند.

«ثانیاً» نباید فراموش کرد که زنان بر چهار گونه اند

گروهی زنان مؤمن و صالحند که بر اثر شایستگی ذاتی و تربیت های اکتسابی به مسؤلیت های خود در محیط خانواده کاملاً آشنا هستند، آنها باید کاملاً مورد احترام همسرانشان باشند، و دستور «وَ عاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ» نساء/19 [با آنها به طور شایسته معاشرت کنید] نساء/19 در مورد آنهاست.