کتابخانه بالقرآن

زنان صفحه 1059

صفحه 1059

پرسش

با اینکه انسان مجاز نیست حتی به بدن خود آسیب برساند آیه 34 نساء را چگونه توجیه می کنید که اجازه تنبیه زن را به شوهر داده است

پاسخ

به نظر می رسد شما بین دو امر را باز خلط فرموده اید مسئله در اجتناب از ضرر بدنی حتی به خویشتن چه رسد بهدیگران و اجتناب از اذیت وآزار حیوانات یک چیز است و آنچه در آیه 34 نساء آمده است چیز دیگر است. حال بهنکات مطرح شده در این آیه می پردازیم دقت کنید:

الف) مردها بر زنها جنبه برتری و سرپرستی دارند به دلیل برتری که خدا به آنها بخشیده و به دلیل انفاقی که ازاموالشان دارند. باز در اینجا ذهن خود را سراغ موارد استثنائی نبرید شما ملاحظه کنید که آیا واقعاً نوع مردها بر زنهاچنین مزیتی را ندارند. بله ما هم قبول داریم که زنهای قهرمان پرور و مردآفرین روزگار هم داریم در بین زنهاشخصیت هائی یافت می شوند که بسیاری از مردها به گرد آنها هم نمی رسند. زهرای اطهر کجا و مردان روزگار کجا؟ولی آیا نوعاً چنین است؟

زنها نوعاً از رقت قلب و عواطف بیشتری نسبت به مردها برخوردارید اگر چه این کمال است ولی در بسیاری ازاوقات جلو عقل و تدبیر و آینده نگری را سد می کند. علاوه بر این در مسائل حیاتی احساسات زن ها بیش از مردهاخودنمائی می کند. به دیگر عبارت مسئله غلبه احساسات بر عقل در مسائل مهم و سرنوشت ساز در زنها بیشترمشاهده می شود تا مردها. همچنانکه می بینیم در امور خشن و دشواری همچون میادین نبرد و جنگ یا کارهائی از قبیلرانندگی ماشین های غول پیکر این مردها هستند که ازآنها انتظار می رود و در این گونه

موارد کسی از زنها انتظار ندارد. بههمان کیفیت که ساختار طبیعی زن و مرد با هم متفاوت است وظائف آنها نیز نسبت به یکدیگر متفاوت است.

ب ) ملاحظه بفرمائید در همین آیه ابتدا از زنهای شایسته، عفیف و باتقوا تجلیل شده است. آنگاه سخن از زنهائی بهمیان می آید که ناشزه هستند یعنی نافرمانی نموده و از انجام وظائف خویش سر پیچی می کنند. در اینجا قرآن مجیدبرای تربیت و تأدیب اینگونه زنها چند مرحله قائل شده است: اول نصیحت واندرز. دوم اگر نصیحت مؤثر نیفتاد قهرکردن و دوری نموردن از آنها در خوابگاه. سوم اگر زنی بود که اوّلا سرپیچی و نافرمانی دارد ثانیاً آنقدر نافرمان است کهبه هیچ موعظه و نصیحتی نیز رام نمی شود و حتی با قهر کردن و دوری در اینجا اسلام فرموده: (واضربوهن) آنها را تنبیهکنید. حال این تنیه باید بررسی شود که منظور چیست؟ و کمیت و کیفیت آن چگونه است؟ مطمئن باشید کتک کاری وضرب و جرحی که مردان نالایق و لاابابی نسبت به همسران خود دارند از دیدگاه اسلام مطرود و نامشروع است. اسلامبرای چنین رفتار زشتی هرگز مجوزی صادر نکرده است. و اگر دیدید کسی نسبت به کتک کاری و رفتار زشت خویش درصدد استناد به این آیه است مطمئن باشید که «قد ضل ضلالاً بعیداً» سخت در اشتباه است در اینجا به چند نکته توجهداشته باشید:

1- «تنبیه بدنی» که در این آیه مذکور بدان اشاره شده باید ملایم و خفیف باشد به گونه ای که موجب مجروح شدنو شکستگی و کبودی بدن نگردد (در حدیث آمده است که این زدن با چوپ مسواک باشد که هم کوتاه است و همباریک).

2-