زنان صفحه 1060

صفحه 1060

نکته دیگری که به جا و شایسته توجه است اینکه روانکاوان امروز معتقدند که جمعی از زنان دارای حالتی بهنام مازوشیسم (آزاد طلبی) هستند و گاه که این حالت در آنها تشدید می شود تنها راه آرامش آنان تنبیه مختصر بدنیاست. بنابر این ممکن است مطلب آیه ناظر به چنین افرادی باشد که تنبیه خفیف بدنی در مورد آنان جنبه آرام بخشیداشته و یک نوع درمان روانی است.

3- تنبیه بدنی منحصر به اسلام نیست همچنانکه منحصر به این مورد خاص نیز نیست. در همه جای دنیا وقتیانسانی به طور مسالمت آمیز به قانون تن در نداد و نه از طریق سخنرانی و ارشاد و نه حتی جریمه و برخی ازمحرومیت ها زیر بار نرفت نوبت به خشونت می رسد و از طریق تنبه بدنی وارد می شوند که حتی تا پای اعدام هم پیشمی رود. آیا در اینجا می شود ایراد گرفت که وقتی آئین اسلام کوچکترین اذیت وآزاد بدنی را ممنوع ساخته و حتی برایآن دیه تعیین فرموده است. چرا سارق و زانی و ... را محکوم به حد خوردن فرموده و باید تازیانه بخورند؟! جالباینجاست که دنباله آیه مذکور چنین آمده است که: فان اطعنکم فلا تبغوا علیهن سبیلاً اگر زنها از شما - شوهران -اطاعت کردند حق ندارید نسبت به آنها تعدی کنید و هیچگونه اذیت و آزاری برسانید. انّ اللّه کان عęʙјǙˠکبیјǙˠاگرکسی بخواهد از سرپرسی خود سوء استفاده نماید و آنرا وسیله آزار زیردستان خود قرار دهد به راستی که خدا برتر وبزرگ است. یعنی در آنصورت سر و کارش با خدائی است که قدرت قهّار است و بر همه کس غلبه و برتری دارد. (بهتفاسیر قرآن از

جمله تفسیر نمونه در ذیل آیه مذکور مراجعه فرمائید) این بود نکات چندی که در جواب این سؤال بیانشد اگر چه ادعا نمی کنیم که همه آنچه در این راستا می توان بیان داشت در این مختصر گنجیده است.{J

خداوند در سوره نساء آیه 34 می فرماید: همسران خود را بعد از نصیحت و ترک تمکین بزنید (واضربوهن ) لطفا در این باره توضیح دهید.

پرسش

خداوند در سوره نساء آیه 34 می فرماید: همسران خود را بعد از نصیحت و ترک تمکین بزنید (واضربوهن ) لطفا در این باره توضیح دهید.

پاسخ

در پاسخ به این که چگونه اسلام به مردان اجازه داده که در مورد زنان متوسل به تنبیه بدنی شوند نکاتی را متذکر می شویم: 1- نخست این که بحث در آیه فوق درباره زوجه ستم دیده و مظلوم نیست زیرا معلوم است زنی که شوهرش حق او را مراعات نمی کند حق تمرد از اوامرشوهر را دارد. بلکه بحث درباره زنی است که شوهرش تمام حقوق او را مراعات می کند ولی او از اطاعت شوهر سر پیچی می کند. (ر.ک سبحانی جعفر رسائل و مقالات ص 522 نشر موءسسه امام صادق(ع» 2- دیگر این که اگر به مفهوم آیه درست دقت کنیم می بینیم که تنبیه بدنی در رتبهسوم از مراتب سه گانه ذکر شده در آیه واقع است بنابراین در درجه اول اندرز و نصیحت است و در درجه دوم به اصطلاح قهر کردن است و در درجه سوم همین تنبیه بدنی است حال اگر این مراتب به خوبی مراعات شود ممکن است نوبت به مرحله آخری نرسد و اگر هم بدان دسیدمواردش خیلی کم خواهد بود.(علامه طباطبایی المیزان ج 4 ص 367 نشر دارالکتب الاسلامیه) 3- همان طور که در کتب فقهی نیز آمده مطلق تنبیه منظور نیست. بلکه طبق مفاد روایات تنبیه باید ملایم و خفیف باشد به طوری که موجب شکستگی و جراحت نگردد و باعث کبودی بدننشودو لذا فقها گفته اند اگر در اثر ضرب ضرری و زیانی حاصل شود مرد غرامت باید بپردازد. افزون بر آن تنبیه

باید برای اصلاح باشد و اگر برای خاطر تشفی و انتقام صورت بگیرد طبق بیان فقها حرمت و گناه دارد (نجفی جواهرالکلام ج 31 ص 207 نشر مکتبه اسلامیه - حسینیجرجانی آیات الاحکام ج 2 ص 343 انتشارات نوید). پیامبر(ص) در حدیثی می فرماید: من تعجب می کنم از کسی که زنش را می زند وحال آن که مرد به زدن اولی از زن است زنانتان را با چوب نزنید که در آن قصاص است و همین طور در حدیث دیگری هم می فرماید: هر مردی آسیبیبه زنش برساند خداوند به نگهبان آتش جهنم خود دستور می دهد که هفتادبار گونه او را با گرمای جهنم لطمه وارد آورند (نوری مستدرک الوسائل ج 14 ص 250 ح 3 و 4). 4- برخی گفته اند که معنای «اضربوه» وجوب زدن نیست بلکه آن به معنای اباحه زدن است یعنی این که زدنحرمتی ندارد و اما این که زدن وجوب داشته باشد و به عنوان یک امر واجب محسوب شود نه این گونه نیست. این مطلب را می توان از دو حدیث ذیل استفاده کرد: پیامبر (ص) فرمود: من از مردی که کنیز خود را در موقع غضب می زند خوش ندارم و همچنین فرمود: زنانتان را بزنیدولی بهترین شما هرگز زنش را نمی زند (ابن عربی احکام القرآن ج 1 ص 400 نشر بیروت درالمعرفه). 5- تنبیه خلاف عقل یا فطرت محسوب نمی شود بلکه هرگاه زن از امور زناشویی سرباز زد مرد بایستی در درجه اول صبر کند و بعد نصیحت کند و سپس قهر بکند و آنگاه اگر مراقبقبلی جواب نداد به تنبیه با ملاحظه شرایط آن روی بیاورد. اما اگر تنبیه رتبه نخست را داشت

برای نقد عقل جا داشت ولی عقل هم در جایی که مراتب سه گانه پیشین پاسخگو نباشد حکم به تنبیه می کند (تفسیر المنار ج 5 ص 74 و صابونی محمدعلی روائع البیان ج 1 ص 475 نشربیروت موءسسه مناهل العرفان). علاوه بر آنچه گفته شد باید دانست که حل اختلافات خانوادگی در درون خانه از گسترش مشکلات و بدین نسبت رسیدن ادامه زندگی جلوگیری می کند. اگرچه برخی فراز نشیب ها در اوایل زندگی و برخی رفتارهیا نامناسب با همسر ظلمی در حق او باشداما به تجربه ثابت شده است بسیاری از چنین خانواده ها پس از مدتی سازگاری پیدا می کنند و زندگی مشترک را سامان می دهند اما فرهنگی که حق شکایت و مراجعه به دادگاه را برای زن برجسته می کند به تجربه ثابت شده که آمار طلاق را بالا برده است و این ظلمی بزرگتر برای زن بهوجود آورده است. {J

کتابخانه بالقرآن کتابخانه بالقرآن
نرم افزار موبایل کتابخانه

دسترسی آسان به کلیه کتاب ها با قابلیت هایی نظیر کتابخانه شخصی و برنامه ریزی مطالعه کتاب

دانلود نرم افزار کتابخانه