کتابخانه بالقرآن

زنان صفحه 108

صفحه 108

پرسش

با استفاده از برخی آیات و روایات مطالبی درباره امور زنان در کتاب منتخب احادیث (تحف العقول آمده است از جمله

اگر زنان از فرمان شما سرباز زدند خدا به شما اجازه داده که بر آنها سخت بگیرید و حتی آنها را بزنید. نیز آمده تا می توانی زنان را در پرده نگهدار و مبادا با آنها مشورت کنی که سست رأی هستند. باز در جای دیگر همین کتاب آمده «همت زنان زیور دنیا و فساد در دنیاست از مجموع مطالب فوق و مباحثی که درباره زن بین احادیث و احکام اسلامی وجود دارد چه نتیجه ای می توان گرفت آیا زنان موجودات بی اراده و ضعیفی هستند که باید مانند یک شی ء در خانه نگهداری شده و در همه امور حتی بیرون رفتن از منزل ... تحت فرمان شوهر یا پدر خود باشند؟

آیا خداوند که جنس زن را پست تر از مرد قرار داده این گونه دست مردان را در ظلم به آنها باز می گذارد؟ و پاسخ اسلام به زنانی که با این زورگوئیها از پیشرفت بازمانده اند چیست البته می دانم رسیدگی به خانه شوهر و فرزندان بزرگترین مسؤولیت یک زن است ولی به عنوان یک فرد تحصیل کرده و شاغل به این نتیجه رسیده ام که قرار گرفتن در اجتماع و سعی برای دوری از گناه مرا بهتر از زمانی که در خانه بودم ساخته است آیا زنی که هیچ گناه نکند و خود

ساخته باشد امکان پیشرفت برای او وجود دارد؟ لطفاً در این زمینه چند کتاب معرفی نمایید.

پاسخ

خواهر گرامی در مقدمه توجه چند نکته ضروری است

1. رسیدن به پاسخ صحیح و نظر اسلام نیاز به شناخت صحیح نسبت به تمام ابعاد اسلام و دقت و تدبر در دستورات و فرامین الهی دارد که اگر تنها به بخشی از آنها نظر افکنیم مسلماً به واقعیت نخواهیم رسید. 2. برای دست یابی به حقیقت باید فکر را از هر گونه تعصّب پیش داوری عادات و رسوم رایج در جامعه سنتی و هم روشنفکر مآبیهای رسیده از فرهنگ بیگانه پاک کرد تا فضا برای شناخت صحیح و قضاوت درست فراهم گردد. 3. باید خداوند را به عنوان یگانه قانونگذار صالح دانست که برای هیچ یک از بندگان خود ضرر و شرّ نمی خواهد. بنابراین اگر قانونی به نظر ما صحیح نیست باید علت را در عدم تبیین درست آن از سوی آشنایان به دین یا عدم فهم صحیح مخاطبین از مسائل و یا عدم احاطه علمی به زوایای فلسفه احکام جستجو کرد. و اما در پاسخ باید بگوییم با مطالعه آیات قرآن در می یابیم که خداوند، زن و مرد را از یک حقیقت مشترک آفریده است چرا که خود می فرماید: «وَ نَفَخْت ُ فیه مِن روحی این حقیقت مشترک همان روح انسان است که شخصیت انسانی وابسته به آن می باشد و چون مادی نیست بین زن و مرد تفاوت ندارد. برخلاف بدن مادّی که در مرد، قوت بیشتر نسبت به زن دارد.

روح انسان دارای خصوصیات عالی است که از آن به فطرت یاد می شود و همه انسانها اعم از مرد و

زن از آن برخوردارند از جمله بُعد حقیقت جویی پرستش گرایش به نیکی و زیبا دوستی و... که ریشه آگاهیهای انسان و افعال او در همه آنها نهفته است خداوند در وجود انسان (چه مرد و چه زن علاوه بر فطرت وسیله ای را برای تشخیص حق از باطل خوب و بد و... قرار داده و امکان رشد و تعالی را هم برای او فراهم نموده که از آن تعبیر به عقل می شود. عقل همان حجّت باطنی در درون انسان و وسیله درک حقایق می باشد. درک حقانیّت انبیأ و دعوت آنها و تبعیّت از رهبران الهی که با علم و عصمت خود، الگوی تکاملی برای تابعین خود هستند، خضوع و تعبد در مقابل پروردگار، تلاش برای رسیدن به فلسفه حیات و آفرینش که همان قرب به خداوند و فنا در کمال مطلق است تحصیل کمالات اخلاقی و علمی در بالاترین سطح خود و امثال اینها، از مواردی است که عقل وسیله درک آنهاست پس در آفرینش بین زن و مرد در این مسائل اساسی که در رشد و تعالی شخصیت انسانی آنها مؤثر است تفاوتی گذاشته نشده است از سوی دیگر انسان برای رسیدن به کمالات و کسب فیوضات ناچار است در متن اجتماع زندگی کند که نظام و تشکیلات لازمه زندگی اجتماعی است در یک نظام اجتماعی باید کارها، مسؤولیتها و وظایف بین افراد تقسیم شود. و بهترین نوع تقسیم آن است که متناسب با روحیات اوضاع جسمانی و قوای بدنی و روحی افراد باشد. در بررسی وضعیت زن و مرد می بینیم بعضی کارها و مسؤولیتها با وضعیت روحی و بدنی زن متناسب است و برخی