کتابخانه بالقرآن

زنان صفحه 1338

صفحه 1338

پاسخ

آن چه حقیقت انسان را تشکیل می دهد، قلب و روح انسانی است زن و مرد از "نفس واحده خلق شده اند: "یَََّأَیُّهَا النَّاس ُ اتَّقُواْ رَبَّکُم ُ الَّذِی خَلَقَکُم مِّن نَّفْس ٍ وَ َحِدَه ٍ وَخَلَق َ مِنْهَا زَوْجَهَا وَبَث َّ مِنْهُمَا رِجَالاً کَثِیرًا وَنِسَآءً" (نسأ، 1)

بنابراین مایه اصلی آفرینش زن و مرد یکی بوده هیچ یک بر دیگری ترجیح ندارد. و هر دو مکمل و نیازمند هم هستند: "هن ّ لباس لکم و ?گنتم لباس لهن ّ ..." (بقره 187)

از نظر اسلام زن و مرد هر دو انسانند و از حقوق انسانی متساوی بهره مندند. آن چه از نظر اسلام مطرح است این است که زن و مرد به دلیل این که یکی زن است و دیگری مرد، در جهات زیادی مشابه یکدیگر نیستند، خلقت و طبیعت آنان را یکنواخت نخواسته است و همین جهت ایجاب می کند که از لحاظ برخی از حقوق و تکالیف و مجازات ها وضع مشابهی نداشته باشند.

از آن جا که زن دارای ظرفیتی وسیع برای تحمل رنج ها، احساسی لطیف و ذوقی سرشار برای انجام دادن کارهای منزل است برخی از کارها مانند: زاییدن شیردادن پرورش نوزاد و... به او واگذار شده تا با آرامش خاطر از تأمین معاش کار و کوشش و... به این امور بپردازد و این بار را به بهترین شکل به منزل برساند.

در مقابل مرد با توجه به ویژگی جسمانی و اخلاقی اش موظف به فراهم کردن ضروریات زندگی رفع مشکلات جهاد و مبارزه برای دفاع از موجودیت خانه و اجتماعی که در آن زندگی می کند، می باشد که برای انجام

دادن این امور، باید تمام قوای جسمی و عقلی و فکری خود را به کار ببندد تا خانواده با آرامش خاطر به زندگی ادامه دهد.(نظام حقوق زن در اسلام شهید مطهری ، ص 200 222، انتشارات صدرا.)

در مسئله دیه روایات صحیح بسیاری از اهل سنت و شیعه موجود است که تصریح می کند "دیه زن نصف دیه مرد است .(ر.ک وسائل الشیعه شیخ حر عاملی ، ج 29، ص 8087، ال البیت و در روایتی امام صادق به صراحت فرمودند: "دیه المراه نصف دیه الرجل / تهذیب الأحکام شیخ طوسی ، ج 10، ص 161، ح 705، دارالأضوأ، و این حکم بین مسلمین اجماعی است )

پس دلیل بر این امر در اسلام روایات مسلّم از اهل بیت می باشد; ولی با توجه به شواهدی از آیات قرآن می توان استفاده کرد که "دیه به طور کلی یک مسئله اقتصادی است چرا که قرآن اصل عمل قتل را به شدت مذمّت فرموده و بدون فرق گذاری بین مرد و زن می فرماید: "مَن قَتَل َ نَفْسَا بِغَیْرِ نَفْس ٍ أَوْ فَسَادٍ فِی الاْ ?َرْض ِ فَکَأَنَّمَا قَتَل َ النَّاس َ جَمِیعًا; (مائده 32) کسی که دست به خون بی گناهی بیالاید، چنان است که گویی همه انسان ها را کشته باشد". و از طرفی در مورد جزای اخروی قتل عمد، علاوه بر مجازات دنیوی آن که قصاص است می فرماید: "وَمَن یَقْتُل ْ مُؤْمِنًا مُّتَعَمِّدًا فَجَزَآؤُه ُ جَهَنَّم ُ خََلِدًا فِیهَا وَغَضِب َ اللَّه ُ عَلَیْه ِ وَلَعَنَه ُ وَأَعَدَّ لَه ُ عَذَابًا عَظِیمًا" (نسأ، 93) یعنی جزای قتل عمد، خلود در آتش جهنم و موجب خشم و غضب الهی و دوری از رحمت پروردگار است علاوه بر عذاب عظیمی که برای

او آماده شده است که در این مورد نیز بین زن و مرد تفاوتی نیست از طرفی در بسیاری از جرایم مجازات و کیفر دنیوی در مورد زن و مرد به نحو مساوی باید اجرا شود; نظیر مجازات زن یا مرد دزد که می فرماید: "السارق و السارقه فاقطعوا ایدیهما; دست مرد دزد و زن دزد را باید قطع کنید" و همچنین است در کیفر زنا و...; در مسئله قصاص هم مردِ قاتل در قبال قتل زن قصاص می شود; لیکن بشرط آن که نصف دیه مرد را به خانواده مرد بپردازند. پس همه این ها نشان از جنبه مادی و "اقتصادی بودن مسئله "دیه دارد و هرگز این گونه امور نمی تواند معیاری برای ارزیابی روح و جان انسانی باشد که به گواهی آیات قرآن زن و مرد به طور یکسان از آن برخوردارند.(ر.ک زن در آینه جلال و جمال آیه الله جوادی آملی ص 419: نشر اسرأ.)