زنان صفحه 1587

صفحه 1587

و افراط در استفاده از آن اندیشه را به ناکامی می کشاند ولی نباید به طور کلی آن را کنارزد. پس تا آن جا که توانایی علمی ما اجازه می دهد باید فلسفه احکام را دریابیم و آن جا که ناتوان شدیم دیگر راه چاره ای جز اتکا به عقل کل نگر و قطع کلی به مصالح احکام الهی وجود ندارد و نباید ضعف دانش و بینش خود را به حساب دین بگذاریم.

اسلام تساوی حقوق را بین زن و مرد رعایت نموده است؛ اما این تساوی به معنای متحد الشکل بودن (تشابه) احکام آن دو نیست. این درست نقطه مقابل تفکر «فمینیستی» غرب است که به خیال تساوی احکام مشابه برای زن و مرد قائل گردیده و سرانجام به انهدام نظام خانوادگی منجر شده است و ضربه ای که در این رابطه به زنان وارد گشته بیش از آن می باشد که بر مردها وارد آمده است. اما اینک جزئیات مسائل شما: موضوع حقوق زن و مرد و مقایسه آنها در نظام های حقوقی از مسائل بسیار قابل بحث و دارای گستره یی وسیع است. آیا اساسا این گفته که باید بین زن و مرد تساوی کامل برقرار باشد گزینه صحیح و مبرهنی هست یا نه؟ نگرش به زن و مرد در نظام انسانی چگونه باید باشد؟ و ده ها موضوع دیگر در این زمینه از مباحث بسیار دقیق و قابل تامل حقوقی بوده که اسلام و قرآن به همه این مسائل پاسخ داده است. در نظام تکلیف و برنامه تکامل انسانی هیچ تفاوتی بین زن و مرد وجود ندارد و تساوی کامل برقرار است. برای دریافت بهتر این موضوع کافی است این

آیه را به دقت بخوانیم. «ومن یعمل من الصالحات...؛ هر که از زن و مرد مومن کاری شایسته کند به بهشت وارد می شود و ذره ای به او ستم نمی شود» ، (النسا آیه 124) و «ان المسلمین والمسلمات... ؛ خداوند کلیه زنان و مردان مسلمان... برای همه آنها خدا مغفرت و پاداش بزرگ مهیا ساخته است» ، (الاحزاب، آیه 35) . هم چنین آیات فراوان دیگر مانند: آل عمران، آیه 195 - النحل، آیه 97 - غافر، آیه 40 - حجرات، آیه 13 و ... اما در مسائل حقوقی اگر مقصود از تساوی نظام عدل است، نظام حقوقی اصیل اسلام عین عدل است. لازم است به این نکته تاکید شود که مساوات همواره عدل نیست؛ بلکه گاهی مساوات ضد عدل است؛ مثلا اگر یک کارگر ساده و یک متخصص عالی رتبه هر دو به مقدار مساوی مزد دریافت کنند تساوی بین آنها برقرار شده ولی عدالت برقرار نشده است. لذا این قضیه که: «مساوات همواره عدالت است» گزینه ای ناموجه می نماید. اگر از این دریچه به نظام حقوقی اسلام نظر شود درخواهیم یافت نظام حقوقی اسلام نظامی عادلانه است؛ مثلا در مورد ارث، ارث مردان در مواردی دوبرابر حق ارث زنان است که البته تساوی برقرار نیست ولی عدالت برقرار است؛ زیرا مردان موظف به پرداخت نفقه اند و هم چنین به طور عام در زمینه های فعال اقتصادی و مشاغل سخت اشتغال دارند. روشن است که اختصاص سهم بیشتری از میراث به جهت مسوولیت افزون تری است که نظام حقوقی اسلام برای آنان در نظر گرفته است. از موارد دیگر مساله قصاص است. از دیدگاه شرع مقدس اسلام،

نان آور و متکفل هزینه های خانواده ها مردان هستند؛ حال اگر مردی عمدا زنی را کشت به طور طبیعی باید بتوان او را قصاص نموده و کشت ولی سرنوشت عائله او چه می شود (لازم به ذکر است قوانین براساس مصالح عام و غالب وضع می شوند و همواره استثناهایی وجود دارد) در این مورد اگر اولیای مقتول بخواهند مرد را قصاص کنند شرع می گوید باید نیمی از دیه را پرداخت نمایند تا به اندازه ای مشکل عائله برطرف گردد. بر این اساس می بینیم که نظام حقوقی اسلام در این موارد درصدد تعادل جامعه و حفظ نهاد خانواده و جلوگیری از پاشیده شدن فزون تر آن است. گفتنی است از نظر گناه و عقوبت اخروی هیچ تفاوتی بین کشتن زن و یا مرد وجود ندارد تفاوت تنها در دیه و قصاص است.

برای آگاهی بیشتر به کتاب های ذیل مراجعه فرمایید:

1- نظام حقوق زن در اسلام شهید مطهری

تفسیر آیه ( الرجال قوامون علی النسا ) چیست ؟

پرسش

تفسیر آیه ( الرجال قوامون علی النسا ) چیست ؟

پاسخ

کتابخانه بالقرآن کتابخانه بالقرآن
نرم افزار موبایل کتابخانه

دسترسی آسان به کلیه کتاب ها با قابلیت هایی نظیر کتابخانه شخصی و برنامه ریزی مطالعه کتاب

دانلود نرم افزار کتابخانه