کتابخانه بالقرآن

زنان صفحه 167

صفحه 167

2. فزونی هیجانات در بانوان نسبت به مردان: چنانکه خود ایشان اذعان می دارند: «پژوهش های انجام شده بر روی دانشجویان نشان می دهند که در چهار مورد از پنج هیجان اساسی (شادی، عشق، ترس، اندوه و خشم) زنها هیجان های شدیدتر و فراوان تری گزارش می کند تامردها، و آن هیجان مورد استثنا که مردها بر زن پیشی می گیرند، خشم است زنان نه تنها هیجان های ظریف (شادی، عشق، ترس و اندوه) را با شدت و فراوانی بیشتری تجربه می کنند، بلکه همچنین در موقعیت های مثبت و منفی، هیجان ها را بهتر تشخیص داده و بیشتر به آنها پاسخ می دهند،(27)

نتیجه آنکه عقل زن ها هرگز کمتر از مردها نیست؛ بلکه تعقل آنها (یعنی بهره گیری از عقل) کمتر است و این به واسطه هیجانات و احساساتی تر بودن آنها است.

همانطور که خانم «کلیودالسون» به عنوان یک زن روان شناس که مدت مدیدی در این زمینه تحقیقات و پژوهش هائی داشته است اعلام می کند «... به این نتیجه رسیده ام که خانم ها تابع احساسات و آقایان تابع عقل هستند»،(28) و یا «اتو کلایی برگ» می نویسد: «زنان بیشتر به کارهای خانه واشیاء و اعمال ذوقی علاقه نشان می دهند و کارهائی را دوست می دارند که در آنها باید مواظبت و دلسوزی بسیاری خرج داد مانند مواظبت از کودکان و اشخاص عاجز و بینوا... زنها عموما احساساتی تر از مردان هستند».(29)

البته بر خلاف نظر خانم «کلیودالسون» که این مسأله را جزو نقاط

ضعف خانم ها تلقی کرده است،(30) به نظر ما لازمه زیست اجتماعی و تقسیم وظائف، اختلاف کارکردهاست که این امر به نوبه خود مقتضیات خاص خود را دارد وچنانچه خانم ها لبریز از عواطف و احساسات نباشند آیا می توانند در تربیت فرزندان که مهمترین سرمایه یک جامعه هستند موفق باشند؟! و آیا این نقش که به قول افلاطون مادران با همان دستی که گهواره را تکان می دهند، جهان را زیر و رو می کنند، کمتر از نشستن پشت فلان دستگاهصنعتی یا اختراع یک ابزار آهنین است؟! لذا قرآن کریم بعد از ذکر وجود تفاوت هایی بین زن و مرد، می فرماید نباید هیچیک از شما از مواهبی که در صنف دیگر قرار دادیم، مطالبه کند چرا که هر یک از این ویژگی ها به مقتضای حکمت الهی است «و لا تتمنّوا مافضّل اللّه به بعضکم علی بعض للرّجال نصیب ممّا اکتسبوا و للنساء نصیب ممّا اکتسبن و اسألوا اللّه من فضله ان اللّه کان بکل شی ء علیما»(31).

پاسخ(قسمت چهارم)

همان طورکه دکتر «الکیس کارل» متذکر می شود: «زنان باید به بسط مواهب طبیعی خود در جهت و سرشت خاص خویش بدون تقلید کورکورانه از مردان بکوشند. وظیفه ایشان در راه تکامل بشریت، خیلی بزرگتر از مردهاست و نبایستی آن را سرسری بگیرند و رها سازند»(32)

حاصل کلام آنکه به خاطر احساساتی تر بودن زنها و نیز حضور کمتر آنان در جامعه که باعث نپختگی و تجربه کمتر آنان می شود یک سری محدودیت هائی در بهره گیری از نظر مشورتی زنان لحاظ شده است. لذا در حدیثی که از علی علیه السلام نقل شده است آمده است «ایّاک و مُشاوره النّساء فان رأیهنّ الی أفن و عزمهن الی وهن»

از رایزنی با زنان بپرهیز، زیرا رأی آنان سست بوده، در تصمیم گیری ناتوانند،(33)