کتابخانه بالقرآن

زنان صفحه 378

صفحه 378

4. نگاه تاریخی به زمان سخن امیرمؤمنان (ع) در باره زنان{6} که پس از پیکار جمل صورت پذیرفت ، گواه این مدعاست که

امام نقص را در خرد اجتماعی و عقل حسابگر دنیوی زنان دانسته است ؛ چنانکه می دانید رشک نهفته عایشه بر علی (ع)، با بهانه انتقام از خون عثمان - که خود دشمن سرسخت اش بود - بدانجا انجامید که جنگی با پیشاهنگی عایشه برپا شد، بی شک اگر عایشه خرد اجتماعی تامی داشت و مقهور عاطفه نمی گشت، خونها ریخته نمی شد و زیان های بسیاری پیش نمی آمد/

5. برخی مدعی اند که ناقص العقل نامیدن زنان در نهج البلاغه، ممکن است به بی فرهنگی های متداول و ناهجناری های جاری در زنان آن عصر و سایر زنان اشاره داشته باشد{7}.
6. روایاتی متعددی وجود دارد که امام نقص عقل را به انسان ها دیگر نیز نسبت داده است ؛ امام علی (ع) می فرماید :

«اعجاب المر بنفسه دلیل علی ضعف عقله ؛ خودبینی شخصی، نشانه ضعف (نقصان) خرد اوست.»{8}

7. نقد امام انحصار به زنان ندارد، روایات چندی از حضرت وجود دارد که به نقد و شماتت مردان اختصاص یافته است. از جمله یاران بی وفا و عهد شکن خود را چنین نقد می کند:

«ای نه مردان به صورت مرد، ای کم خردان ناز پرورد! کاش شما را ندیده بودم و نمی شناختم که به خدا، پایان این آشنایی ندامت بود و دستاورد آن اندوه و حسرت. خدایتان بمیراناد که دلم از دست شما پر خون است و سینه ام مالامال خشم شما مردم دون، که پیاپی جرعه اندوه به کامم می ریزید..»{9}

موضوع: دیه زنان

چرا حضرت علی(ع) در نهج البلاغه زنان را ناقص العقل معرفی می نماید؟