کتابخانه بالقرآن

زنان صفحه 403

صفحه 403

پرسش

الف چرا خداوند سبحان سن نه سالگی را برای تکلیف دختران قرار داده است این سن در مورد من که خیلی زود است ب بهتر نیست برای آشنایی بیش تر ما با اسلام کتاب های بینش دینی را برای سن 10 11 سالگی بگذارند؟ ج اگر گناهانی که مرتکب شده ایم به علت بی عقلی مان بوده البته نه گناهان بزرگ آیا خداوند از تقصیرهای ما می گذرد؟

پاسخ

الف نخست یادآوری این مطلب ضروری است که احکام شرعی دو گونه اند: 1 احکامی که برخی از حکمتهای آنها در قرآن و روایات اسلامی بیان شده است مانند روزه که یکی از حکمتهای آن را قرآن پرهیز از گناه دانسته است (بقره 183)

2 احکامی که در آیات و روایات اشاره ای به فلسفه آنها نشده و یا لااقل به دست ما نرسیده است در این موارد ممکن است با دلیلهای عقلی یا تجربی به بخشی از آنها پی ببریم ولی چون علم و عقل ما محدود است نمی توانیم فلسفه کامل آن را بدست آوریم البته این بدین معنا نیست که انجام کار را مبتنی بر دانستن حکمتش کنیم بلکه روحیه بندگی خداوند اقتضا می کند تا فرمانبرداری بی چون و چرای پروردگار خود باشیم و هر دستوری را هر چند بدون آگاهی از حکمت آن اطاعت کنیم و این به معنای تقلید کورکورانه نیست چرا که فرض این است پروردگار خود را به خوبی می شناسیم و می دانیم که هرگز فرمانی را به ضرر بنده اش صادر نمی کند; بلکه تمام احکام الهی برای رساندن او به کمال و تأمین سعادت و خوشبختی او در آخرت است و هر

دستوری به ما دهد، صلاح و خیر ما را در آن دیده است همچنانکه یک بیمار چون می داند پزشک معالجش خیر و صلاح او را می خواهد و در پی بهبودی بیماری اوست داروهایی را که برایش تجویز کرده است مصرف می کند بدون این که از حکمت آنها آگاهی داشته باشد. بلوغ هم از احکامی است که در آیات و روایات اشاره ای به فلسفه آن ها نشده امّا فقها با توجه به روایات متعددی که در این باره از پیامبر و ائمه رسیده است سن بلوغ دختران را نه سال و پسران را پانزده سال اعلام کرده اند.(جواهر الکلام محمدحسن نجفی ج 26، ص 38، مؤسسه التاریخ العربی )

همچنین شایان ذکر است که آن چه تحقیقات علمی ثابت کرده این است که رشد زن سریعتر از مرد است

بنابراین مسئله بلوغ امری اعتباری نیست بلکه مربوط به آفرینش انسان است و حکم الهی هم بر آن بار شده است خلقت دختر این گونه است که پیش از پسر بالغ می شود.

تحقیقات علمی امروز نیز نشان می دهد که در مجموع انتخاب نه سالگی برای سن ّ تکلیف دختران زود نیست

این که فرموده اید: سن ّ نه سالگی برای من زود است البته ممکن است بعضی اشخاص از نظر جسمی و... ضعیف تر از دیگران باشند، اما بدیهی است که قوانین و مقررات همواره برای افراد معمولی و شرایط عادی وضع می شود، ولی در عین حال همین حکم برای افراد خاص و یا در موارد خاصی ممکن است به طور موقت عوض شود; برای مثال خداوند درباره روزه گرفتن می فرماید: "چند روز معدودی را ]باید روزه بدارید[ و کسانی که از شما بیمار یا مسافر