کتابخانه بالقرآن

زنان صفحه 889

صفحه 889

چرا اسلا م بر کنیزان لازم ندانسته است که دارای حجاب باشند، در حالی که میدانیم حجاب موجب شخصیت زن است؟

پاسخ

مسئله برده داری و عبد و کنیز مربوز به کفّار حربی یا کفاری که در ذمّه اسلام نیستند ، می شود.

در جنگی که بین مسلمانان و کفار رخ می داد، افرای از کفّار چه مرد و چه زن اسیر می شدند. یکی از راه های نگه داری آنان استرقاق بود، چنان که راه دیگر آزاد کردن اسیران با گرفتن پول از آنان یا آزاد کردنشان بدون گرفتن چیزی بود.

صاحب شرایع (ره) فرموده است: " رقیّت و عبد و کنیز شدن اختصاص به کفار حربی دارد (کفّاری که در جنگ و ستیز با مسلمانان هستند) اما یهودی ها و مسیحی ها و مجوسی ها که به شرایط ذمّه عمل می کنند ، نمی توان ان ها رااسیر کرد و آنان در پناه حکومت اسلامی در امان هستند".(1)

زنانی از کفار که به اسارت در می آمدند، آنان که با خشونت و ظلم علیه مسلمانان جنگیده اند و اموال مسلمانان را از بین برده و بسیاری را به شهادت رسانده اند ، حال اگر اموال یا اشخاصی از آنان به غنیمت برده شدند، نباید توقّع داشت آنان را روی مبل نشاند یا فرش قرمز زیر پای آنان پهن کرد. درست است که آنان انسان هستند، ولی جنایتکار و ظالم اند. از این رو حرمتی که مسلمانان دارند ، آنان ندارند. ا ز جمله آن حکم پوشش است.

شاید برای تخفیف و راحت بودن آنان باشد، چون اسیران غالباً به کار در خانه و بیرون از خانه مشغول می شوند.

لذا تکالیف سختی که بر افراد آزاد هست، بر آنان نیست.

اگر کنیز مسلمان شد، وقتی که کنیز است، اگر نمازش را بدون مقنعه بخواند، صحیح است. البته این بدان معنا نیست که باید بدون حجاب باشند، بلکه اگر بخواهند ، می توانند مقنعه بزنند و می توانند مقنعه نزنند. در بعضی از روایات آمده که مقنعه بزنند.(2).

این که گفته اید: در تاریخ اسلام آمده که کنیزان را با نداشتن روسری در کوچه می شناختند، صحیح نیست. این طور نبود که کنیزان ملزم به نداشتن روسری و مقنعه باشند. بله می توان گفت کنیزان از پوشش و نحوه سلوک اجتماعی شان شناخته می شدند، مثلاً لباس های آنان نو نبود و وضعیت سر و صورت آنان مانند زن های دیگر نبود. از این راه ها تشخیص داده می شد کنیز است.

1.جواهر الکلام ، ج 34، ص 89.