کتابخانه بالقرآن

زنان صفحه 905

صفحه 905

از ابن عباس و ابن مسعود روایت شده که منظور عبا است. پس جلباب لباس گشاد و پارچه ای است که همه بدن را بپوشاند؛ ضمناً همان طور که مفسّران بزرگ مانند شیخ طوسی و طبرسی فرموده اند، در گذشته نوع روسری که برای زنان معمول بود: روسری های کوچک که آن را خمار یا مقنعه می نامیدند و معمولاً در خانه از آن استفاده می کردند؛ نیز روسری های بزرگ که مخصوص بیرون خانه به شمار می آمد. زنان با روسری بزرگ که جلباب خوانده می شد و از مقنعه بزرگ تر و از ردا کوچک تر است و به چادر امروزین شباهت دارد، مو و تمام بدن خود را می پوشاندند.(22)

پاسخ(قسمت دوم)

نزدیک ساختن جلباب (یدنین علیهن من جلابیبهن)، کنایه از پوشیدن چهره و سر و گردن با آن است،(23) یعنی چنان نباشد که چادر یا روپوش های بزرگ مانند مانتو تنها جنبه تشریفاتی و رسمی داشته باشد و همه پیکرشان را نپوشاند.

قرآن می فرماید: بانوان با مراقبت جامه شان را بر خود گیرند و آن را رها نکنند تا نشان دهند اهل عفاف و حفظاند.

چرا پوشش ضرورت دارد؟

خداوند درباره علّت ضرورت پوشش اسلامی می فرماید: "ذلک أدنی أنْ یعرفن فلا یؤذبن". برخی آیه را چنین معنا کرده اند که: "به این وسیله شناخته می شوند آزادند، نه کنیز، پس با آزار و تعقیب جوانان روبرو نمی شوند".

بنابراین در عصر حاضر که مسئله بردگی از میان رفته، این حکم منتفی می شود، ولی باید گفت: ایجاد مزاحمت و آزار کنیزان نیز روا نیست و حقیقت آن است که وقتی زن پوشیده و با وقار از خانه بیرون رود و جانب عفاف و پاکدامنی را رعایت کند، فاسدان و مزاحمان جرأت هتک حیثیت او را در خود نمی یابند. معنای آیه این است که به پاکدامنی شناخته شده و مورد آزار قرار نمی گیرند.

ه ) دلایل وجوب پوشش سر و گردن

در این قسمت حدود پوشش را که در اسلام بر زن واجب شده است، از دید فقهی بررسی می کنیم: پوشانیدن غیر وجه و کفین (صورت و دو دست) بر زن واجب است و از لحاظ فقهی هیچ گونه تردیدی در آن وجود ندارد و این قسمت جزء ضروریات و مسلّمات است. نه از نظر قرآن و حدیث و نه از نظر فتاوی در این باره تردیدی وجود ندارد. آن چه مورد بحث است، پوشش چهره و دست ها تا مچ است.

دلایل وجود پوشش را می توان به سه قسمت تقسیم کرد: کتاب، سنت و اجماع.