حجاب شناسی (پرسمان حجاب) صفحه 188

همان طور که مفسران بزرگ (مانند شیخ طوسی و طبرسی) فرموده اند، در گذشته دو نوع روسری برای زنان معمول بود: روسری های کوچک که آنها را «خِمار» یا «مقنعه» می نامیدند و معمولاً در خانه از آن استفاده می کردند و روسری های بزرگ که مخصوص بیرون خانه به شمار می آمد. زنان با این روسری بزرگ - که جلباب خوانده می شد و از «مقنعه» بزرگ تر و از «ردا» کوچک تر است و به چادر امروزین شباهت داشت - مو و تمام بدن خود را می پوشاندند.V}درباره جلباب گفته اند: آن روسری خاصی که بانوان هنگامی که برای کاری به خارج از منزل می روند، سر و روی خود را با آن می پوشند؛ «الجلباب خمارالمرأه الذی یغطّی رأسها و وجهها اذا خرجت لحاجه» (التبیان فی تفسیر القرآن، ج 8، ص 361؛ مجمع البیان، ج 8 - 7، ص 578).{V

نزدیک ساختن جلباب A}«یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِنْ جَلاَبِیبِهِنَّ»{A؛ کنایه از پوشیدن سر و روی خود با آن است؛V}مجمع البیان، ص 580؛ المیزان، ج 16، ص 361. {Vیعنی، چنان نباشد که چادر یا رو پوش های بزرگ (مانتو) تنها جنبه تشریفاتی و رسمی داشته باشدو همه پیکرشان را نپوشاند و از مصادیق «کاسیات عاریات»V}زنانی که ظاهراً پوشیده هستند، ولی در واقع برهنه اند، از رسول خداصلی الله علیه وآله روایت شده است: «صنفان من اهل النار لم أرهما قوم معهم سیاط کأذناب البقر یضربون بها الناس و نساء کاسیات عاریات، ممیلات مائلات، رؤسهنّ کأسنمه البُخت المائله ... .»: میزان الحکمه، ج 2، ص 259. {Vشمرده شوند! قرآن فرمان می دهد: بانوان با مراقبت، جامه را بر

خود گیرند و آن را رها نکنند، تا نشان دهند اهل عفاف و وقار به شمار می آیند. از پایان آیه بر می آید که پوشش مطلوب آن است که خود به خود دورباش ایجاد می کند و هوس بازان را ناامید می سازد.

بنابراین، وظیفه پوشش اسلامی بانوان به معنای حبس و زندانی کردن و قرار دادن آنان پشت پرده و در نتیجه عدم مشارکت این گروه، در فعالیت های اجتماعی نیست. این وظیفه بدان معنا است که زن در معاشرت با مردان، بدنش را بپوشاند و به جلوه گری و خودنمایی نپردازد و مشارکتش در فعالیت ها، بر اصول انسانی و اسلامی استوار باشد.

حد واجب پوشش زن عبارت است : پوشاندن تمام بدن جز گردی صورت و دست ها تا مچ.

سوال 26

سوال :

می خواهم بدانم نظر مراجع در مورد چادر ملی اگر گشاد باشد و سر و گردن کاملا توسط مقنعه پوشیده شده باشد چیست؟ اگر مجاز است پس چرا مدارس علمیه خواهران آن را برای طلبه های خواهر ممنوع کرده اند؟ برای کسی که علاقه مند به حضور در این مدارس است این گونه سختگیری های بی مورد سبب دلزدگی و عدم حضور می شود. چرا این مدارس برای خواهران به حجاب واجب اکتفا نمی کنند و بخشی از حجاب را که جزء مستحبات است اجبار می کنند؟ به کدام دلیل مستحب خدا را واجب می کنند؟ شاید فکر کنید که حجاب خودم مشکل داشته باشد اما از اقوام محرم که روحانی هم هستند سؤال کرده ام. حجاب مرا تأیید کرده اند.

جواب :

استفاده از چادر ملی به عنوان حجاب مشکلی ندارد اما لازم دانستن نوع خاصی از حجاب در مدارس