حجاب شناسی (پرسمان حجاب) صفحه 553

_ اجتماعی است. 2. رشد و تعالی علمی، فرهنگی و تربیتی انسان ها و رهایی و.... آنان از نادانی و جهل. « هُوَ الَّذی بَعَثَ فِی اْلأُمِّیِّینَ رَسُولاً مِنْهُمْ یَتْلُوا عَلَیْهِمْ آیاتِهِ وَ یُزَکِّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَهَ وَ إِنْ کانُوا مِنْ قَبْلُ لَفی ضَلالٍ مُبینٍ؛ »، جمعه، آیه 2 3. آزادسازی و رهایی توده های مردم و انسان های مستضعف از چنگال ظالمان و ستمگران و از زنجیرهای اسارت و بردگی: «...وَ یَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَ اْلأَغْلالَ الَّتی کانَتْ عَلَیْهِمْ... ؛ ». اعراف(7)، آیه 157 4. برپایی جامعه نمونه و مدینه فاضله آرمانی، از راه اقامه قسط و عدل اسلامی: « لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَیِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْکِتابَ وَ الْمیزانَ لِیَقُومَ النّاسُ بِالْقِسْطِ... ؛»، حدید(57)، آیه 25 5. اجرای کامل قوانین آسمانی اسلام با تمام ابعاد آن (اعم از قوانین اقتصادی، حقوقی، اجتماعی، سیاسی، نظامی و...). پس فلسفه تشکیل حکومت، تأمین نیازهای مادی و معنوی و فراهم کردن زمینه و بستر رشد و تکامل انسان و در نتیجه سعادت و خوشبختی او در دنیا و آخرت است. حکومت اسلامی موظف است، با تمامی امکانات و در حد توان خود، زمینه های کمال انسان ها را فراهم کرده، زمینه های فساد را از میان بردارد. اما آیا اینکه با فراهم بودن تمامی این زمینه ها و بسترسازی ها، همه افراد جامعه اصلاح و جامعه کاملاً اسلامی خواهد شد، در جواب می توان به این آیه اشاره کرد که: « إِنَّ اللّهَ لا یُغَیِّرُ ما بِقَوْمٍ حَتّی یُغَیِّرُوا ما بِأَنْفُسِهِمْ... ؛ خداوند(سرنوشت) هیچ قومی را تغییر نمی دهد؛ مگر اینکه خود آنان تغییر دهند»، رعد(13)، آیه 11 بر مبنای این اصل مهم، هرگونه تغییری

در سرنوشت انسان ها و اصلاح یا انحطاط اجتماعی و فردی یک جامعه، منوط به خواست و اراده انسان است. افراد یک جامعه، زمانی به طور کامل اصلاح می شوند که بر اساس اراده، گزینش و کنش اختیاری خود بتوانند از شرایط محیطی _ که به برکت حاکمانی عادل و الهی، قوانین ، احکام و ارزش ها و معارف اسلامی به وجود آمده _ استفاده کنند و راه تعالی و تکامل خود را در پیش گیرند. بنابراین وجود حاکمانی الهی و سایر شرایط محیطی (قوانین اسلامی، تأمین نیازهای مادی و رفاه، امنیت و...). هر چند در روند تکاملی و اصلاح جامعه امری کاملاً ضروری و لازم است؛ اما به هیچ وجه کافی نیست؛ بلکه اراده و گزینش و کنش اختیاری خود افراد یک جامعه نیز، شرط دیگر این مجموعه است. از این رو شاهدیم که در طول تاریخ، با اینکه پیشوایان الهی (مانند پیامبر اکرم(ص) و ائمه معصومین(ع)) در جامعه بوده اند و تمام شرایط و زمینه های رشد و تعالی برای مردم فراهم بوده است؛ اما چون همه افراد آن جامعه، به چنان درک و شناختِ عمیق _ نرسیده بودند اصلاح کامل و فراگیر در جامعه محقق نشد. در هر صورت وجود مفاسد اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی _ از قبیل وجود فقر، تبعیض و عدم رعایت عدالت اجتماعی _ به هیچ وجه منطبق با تعالیم اسلام و اصول و آرمان های نظام جمهوری اسلامی نیست و همواره یکی از دغدغه های مراجع عظام تقلید و مسئولان نظام _ به خصوص مقام معظم رهبری _ بوده است. البته؛ هیچ یک از مسئولان مذهبی وسیاسی جامعه اسلامی ما نیز هرگز ادعای اصلاح کامل

جامعه را ندارند و نخواهند داشت. آنان موظف اند زمینه های اصلاح جامعه را فراهم آورند؛ اما تا زمانی که خودِ افراد جامعه اراده نکنند واین اراده را در انتخاب مسئولین وکارگزاران حکومتی محقق نسازند و یا اینکه نظارت، حساسیت و پیگیری لازم بر عملکرد مسئولان بخش های مختلف کشور نداشته باشند؛ تحقق آموزه ها و ارزشهای اسلامی در ابعاد مختلف نظام و جامعه به صورت کامل عملی نبوده وجامعه ما به مراتب بالای اسلامیت نایل نخواهد شد.

سوال 3

سوال :

من فرزند یک خانواده مذهبی هستم که دانشجوی دانشگاه صنعتی اصفهان می باشم. از منظر خانواده ام دختری که باید با او ازدواج کنم باید از خانواده ای مذهبی و همتراز از لحاظ اجتماعی با ما باشد که من خودم نیز بر این عقیده هستم. در دانشگاه با دختری آشنا شدم (هم رشته ای) که البته الان هیچ گونه ارتباطی به غیر از مسائل درسی با ایشان ندارم. ایشان حجاب را به طور شایسته رعایت نمی کنند و مانتو پوش هستند. سؤال من این است که آیا صرف چادری بودن یا نبودن ملاکی برای مذهبی بودن یا مذهبی نبودن ایشان است یا خیر؟ (در ضمن خانواده من به مقوله حجاب اهمیت زیادی می دهند) و اگر این طور نیست ملاک های دیگر برای تشخیص مذهبی بودن یا نبودن ایشان و خانواده ایشان چیست؟ و چگونه می توان این ملاک ها را شناسایی کرد؟ ضمنا برای تحقیق کردن پیرامون ایشان و خانواده ایشان چه راهی را پیشنهاد می کنید؟ آیا اقدام اولیه بنده را در راستای این امر صلاح می دانید یا خیر؟ و در کل در زمینه ازدواج چه

توصیه هایی به من نوعی دارید؟

جواب :

نوشته شما حاوی چند سوال محوری بود که اولین آنها جایگاه چادر در قضاوت پیرامون مذهبی بودن فرد است .قبل از اینکه به ارزشیابی حجاب در بین معیارهای مختلف همسر مطلوب بپردازیم اجازه دهید کلیاتی از معیارهای مهم را که هر شخصی در هنگام انتخاب باید به تناسب در نظر بگیرد را خدمتتان ارائه دهیم چرا که یکی از مهمترین مسائل ازدواج در نظر گرفتن معیارهای انتخاب همسر است هر چند که هر فرد بصورت شخصی معیارهایی برای خود دارد ولی نمی توان به صرف داشتن تصوری مبهم وکلی از معیارها ,دست به گزینش آگاهانه زد .

در یک تقسیم بندی کلی , این معیارها دو نوع است . الف . آنهایی که رکن و اساس اند و برای یک زندگی سعادتمندانه حتما لازم اند. ب . آنهایی که شرط کمال هستند و برای بهتر و کاملتر شدن زندگی اند و بیشتر به سلیقه و موقعیت افراد بستگی دارد. ملاک های دسته اول عبارتند از: 1. تدین و دین دار بودن فرد. زیرا انسانی که دین ندارد هیچ ندارد انسان بی دین در حقیقت مرده ی متحرک است و کسی که پای بند به دین (که اصلی ترین مسأله زندگی است) نباشد هیچ تضمینی وجود ندارد که پای بند به رعایت حقوق همسر و زندگی مشترک باشد. انسان دیندار هرگز نمی تواند با همسر بی دین کنار بیاید و با هم زندگی سعادتمندانه ای داشته باشند 2. اخلاق نیک داشتن که منظور داشتن صفات و خلق و خوهای پسندیده در نظر عقل و شرع است . در واقع اخلاق و