حجاب شناسی (پرسمان حجاب) صفحه 569

نگاه زن به بدن مرد نامحرم حرام باشد، ولی پوشش آن از سوی مرد واجب نباشد؛ همان گونه که نگاه مرد به صورت و دست های زن از روی شهوت، حرام است؛ ولی پوشش آن از سوی زن واجب نیست. 3. مردان می توانند با لباس آستین کوتاه، در مکان های عمومی نمایان گردند. اکنون این پرسش پیش می آید که اگر مردی با این وضعیت بیرون آید و بداند که زنان از روی تعمد و لذت به بدنش نگاه می کنند، آیا از نظر شرعی مرتکب گناه شده است؟ دو نظر در این جا مطرح است؛ برخی فتوا به حرمت داده و عده ای از جواز سخن گفته اند. اصلی ترین مستند و مبنای این حکم، قاعده فقهی «اعانت بر اثم» است که در فقه کاربرد فراوانی دارد. معنای جمله مذکور، این است که هر کس زمینه تحقق و پیاده شدن گناه را برای دیگری فراهم سازد، خود نیز مانند انجام دهنده آن گناهکار است. در مقابل برخی مراجع اظهار می دارند که آن چه حرام است، «تعاون بر اثم» است؛ نه «اعانت بر اثم» و این دو با یکدیگر متفاوت است. «تعاون بر اثم» یعنی همکاری و شرکت چند نفر در انجام گناه؛ به گونه ای که همگی به طور مستقیم آن را انجام دهند. به همین جهت برخی مراجع گفته اند که اگر مردی با لباس آستین کوتاه، به قصد این که زنان به او نگاه کنند، بیرون بیاید، شریک گناه گردیده، قاعده فقهی در حقش پیاده می شود؛ اما اگر به این انگیزه نباشد، اشکالی ندارد و از آن جا که تشخیص انگیزه افراد مشکل است، به جوانانی که در خیابان و پارک ها به

بازی فوتبال یا در جاده ها به دوچرخه سواری مشغول هستند، وجوب نهی از منکر محرز نمی شود. براساس آن چه گفته شد، فتوای مراجع درباره لباس آستین کوتاه مردان، متفاوت است و هر کس باید به نظر مرجع تقلید خود عمل کند، ولی مسؤولان دانشگاه ها و مدیران مدارس و... حق دارند که مقرراتی را طبق مصالحی که در نظر دارند، برای محدوده خود وضع نمایند و شرایطی برای نوع لباس دانشجویان مقرر نمایند و این کار به آن معنی نیست که حلالی را حرام کرده یا بر خلاف نظر شرع عمل نموده اند؛ بلکه این حق برای مدیریت هر مجموعه محفوظ است و در این صورت، باید از افراط و تفریط و اعمال سلیقه های شخصی اجتناب شود. مصالح کل مجموعه در نظر گرفته شود و تنها به منظور ایجاد فضای سالم و آرامش روانی مجموعه، حدود و مقرراتی تعیین گردد. V}پی نوشت: 1.دکتر محمود بهزاد، تفاوت های زن و مرد از نظر فیزیولوژی و روانشناسی، مجله نگین، شماره 134، تیر 1355، ص 24. 2. اعراف(7):26. 3. نور(24):30. 4. همان،31. {V

سوال 9

سوال :

من دختری محجبه بودم (الان بد حجاب شده ام و موهایم پیدا هستند ولی خودم به وجوب حجاب معتقدم) در شرایطی که هستم تاکنون با پسری رابطه ای نداشته ام و یا به عبارتی نتوانسته ام رابطه برقرار کنم ولی الان که دارم فارغ التصیل می شوم و نیاز به ازدواج را در درونم حس می کنم و نیز از طرفی مجبورم کار کنم مشاهده می کنم که اگر خیلی خشک و بدون نگاه کردن به نامحرم و خندیدن و ... برخورد کنی نه تنها هیچ کس بهت

کاری نمی دهد بلکه هیچ کس هم باهات رابطه ای برقرار نمی کنه (کما این که من تا کنون با پسری دوست نشده ام و مورد ازدواج نداشته ام) می خواهم بدانم پاسخگوی من که تا کنون این جور زندگی کردم و این احساس را دارم و وقتی به پسری می خندم و یا اگر تحت شرایطی مجبور شوم با آقایی دست بدهم کلی عذاب وجدان می گیرم کیست؟ آیا باید تارک دنیا شوم؟ آیا می توانم با همین حجاب ناکامل ولی لطیف تر (البته با حفظ حدود بدنی) با آقایون راحت باشم؟ من در این شرایط باید چه کنم؟

جواب :

خواهر گرامی دنیا محل آزمایش و امتحان است و هیچ کس از این تست الهی و قاعده حاکم بر نظام هستی مستثنی نمی باشد دنیا همواره محل تقابل حق و باطل و تصادم ارزش ها و ضد ارزش هاست . خداوند متعال می فرماید: «انا لا نضیع اجر من احسن عملا (کهف ، 30) ما عمل کسانی را که عملشان نیکو است ضایع نمی کنیم. و نیز می فرماید: «انا لا نضیع اجر المصلحین؛ ما اجر اصلاح کنندگان را از بین نمی بریم» V}(اعراف ، آیه 170){V

آیا حفظ حجاب در زمان تهاجم بی امان دشمنان به مقدسات اسلام و ضد ارزش جلو دادن عفت و وقار و حجاب، از اعمال نیکو و صالح شمرده نمی شود؟ پاداش الهی و عنایت های ربوبی نسبت به بندگان مؤمن و با تقوایش قابل قیاس و سنجش با بهره مندی زودگذر و پوچ و مادی نمی باشد چون دنیا و هر چه مربوط به آن است محل گذر

و در معرض زوال و فنا است و «العاقبه للمتقین» ولی سرانجام نیکو و پاداش الهی و نعمت هایی که نه چشمی دیده و نه گوشی شنیده از آن پاکان و مطیعان درگاه خداوند است. کسانی که احکام الهی را زیر پا می گذارند و گرفتار وسوسه های شیطان و هواهای نفسانی هستند چگونه می توانند قلبی پاک و نیتی صادق داشته باشند؟ آیا قلب انسانی که با عدم رعایت حجاب که از دستورات روشن و بدیهی شرع مقدس است و خداوند متعال در چندین آیه از قرآن به ویژه در سوره مبارکه نور، زنان با ایمان را به آن دعوت کرده، می تواند پاک باشد؟ قلب انسان جز در پرتو ایمان و عمل به وظایف الهی و شرعی نمی تواند روشن و نورانی و پاک باشد و سرپیچی از دستورات الهی و دنباله روی از هواها و خواهش های دور از خرد و منطق دل جز سیاهی قلب و تیرگی روح ثمر و نتیجه ای ندارد. اگر مهم قلب و نیت است نه ظاهرپس چرا خداوند این همه اصرار بر رعایت حجاب و سایر احکام الهی دارد؟ آیا خداوند نمی داند که نیت و قلب پاک کافی است و احتیاج به عمل به دستورات الهی نیست ولی مردم می دانند ؟ انسان مؤمن باید بین عمل به وظایف ظاهری و پاکی روح و قلبش جمع کند و هر کدام بدون دیگری ناقص و خلاف سنت الهی و شیوه و روش اولیای پاک الهی است.