زن در تفسیر نمونه صفحه 130

اهل کتاب از جزیره العرب اخراج نشدند، بلکه به عنوان یک اقلّیّت مذهبی طبق دستور قرآن، با دادن جزیه در پناه اسلام زندگی می کردند.

3. این آیه منسوخ نشده است

بعضی از مفسّران گفته اند: حکم آیه مورد بحث منسوخ شده وناسخ آن آیه (وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَاب)(1) است که اجازه ازدواج با زنان اهل کتاب را می دهد.

این تصوّر از آنجا ناشی شده که گمان کرده اند آیه مورد بحث ازدواج با همه کفّار را تحریم کرده است. بنابراین آیه 5 سوره مائده که اجازه ازدواج با کفّار اهل کتاب را می دهد، ناسخ این حکم - یا مخصّص آن - است.

ولی با توجّه به آنچه در تفسیر آیه مورد بحث گفته شد معلوم می شود که این آیه فقط نظر به ازدواج با بت پرستان دارد نه کفّار اهل کتاب مانند یهود ونصاری (البتّه در مورد ازدواج با کفّار اهل کتاب نیز قرائنی در آیه وروایات اهل بیت علیهم السلام است که نشان می دهد منظور فقط ازدواج موقّت است).

4. تشکیل خانواده باید با دقّت ومطالعه باشد

بعضی از مفسّران معاصر در اینجا اشاره به نکته ظریفی کرده اند وآن این است که آیه مورد بحث و21 آیه دیگر که به دنبال آن می آید احکام مربوط به تشکیل خانواده رادرابعادمختلف بیان می کندودراین آیات،دوازده حکم دراین باره بیان شده است:

1. حکم ازدواج با مشرکان

2. تحریم نزدیکی در حال حیض

3. حکم سوگند به عنوان مقدّمه ای برای مسأله ایلاء (منظور از ایلاء آن است که کسی سوگند یاد کند با همسرش آمیزش نکند)

4. حکم ایلاء وبه دنبال آن طلاق

5. عدّه نگه داشتن زنان مطلّقه

6. عدد طلاق ها