- مقدمه حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دامت برکاته) 1
- شیوه تحقیق و تنظیم 6
- اشاره 11
- اشاره 12
- خشم از تولد دختر 13
- تفسیر: آنجا که تولّد دختر ننگ بود 13
- اشاره 13
- نکته ها 15
- 1. چرا فرشتگان را دختران خدا می دانستند؟ 15
- 2. چرا عرب جاهلی دختران را زنده به گور می کرد؟ 16
- اشاره 19
- ناخشنودی از دختر 19
- تفسیر 20
- کشتن فرزند از ترس فقر 22
- اشاره 22
- تفسیر 22
- اشاره 23
- خشم و اندوه از شنیدن تولد دختر 23
- تفسیر: چگونه ملائکه را دختران خدا می خوانید؟ 24
- اشاره 28
- تفسیر 28
- به کدامین گناه کشته شدند؟ 28
- اشاره 31
- سرگذشت دردناک زنان در طول تاریخ 32
- اشاره 34
- اشاره 35
- مرحله نوین در زندگی زن 36
- گفتار اوّل: جایگاه انسانی زن در قرآن 36
- خلقت زن و مرد از گوهر واحد 37
- اشاره 37
- تفسیر: اکنون ببینیم منظور از «نَفسٍ واحِدَهٍ» کیست؟ 38
- نقش اسلام در احیای ارزش مقام زن 39
- اشاره 42
- تفسیر: همه شما را از نَفْس واحدی آفرید 42
- ارزش یکسان معنوی مرد و زن 44
- اشاره 44
- گفتار دوم: جایگاه معنوی و هدایت پذیری زن در قرآن 44
- شأن نزول: 44
- تفسیر: نتیجه برنامه خردمندان 45
- نکته: ارزش معنوی مرد وزن 46
- خطاب یکسان به آدم و حوا 48
- اشاره 48
- تفسیر: وسوسه های شیطانی در لباس های دلپذیر 49
- اشاره 53
- تفسیر: بازگشت آدم به سوی خدا 53
- تفسیر 54
- اشاره 54
- حیات طیبه در انتظار زن و مرد مؤمن 54
- برابری مرد و زن 55
- صفات مشترک معنوی زن و مرد و پاداش آنان 56
- اشاره 56
- شأن نزول: 56
- تفسیر: شخصیّت وارزش مقام زن در اسلام 57
- تفسیر: نتیجه دیگر فتح المبین 62
- اشاره 62
- پاداش و کیفر مشترک زن و مرد 62
- پاداش مشترک مردان و زنان مؤمن 65
- اشاره 65
- تفسیر: بگذارید ما هم از نور شما استفاده کنیم 66
- گفتار سوم: جایگاه حقوقی زن در قرآن 72
- اول: حقوق برابر زن و مرد 72
- حق تصمیم گیری زن درباره ازدواج 72
- اصل ارث بری 75
- دفاع از حقوق زنان 77
- حق امر به معروف و نهی از منکر 79
- دفاع از زنان پاکدامن 83
- 1. معنی «رمی» در آیه چیست؟ 86
- 2. چهار شاهد چرا؟ 86
- 3. شرط مهمّ قبولی توبه 87
- 4. احکام قذف 88
- دوم: حقوق متفاوت زن و مرد 91
- تفاوت در قصاص 91
- تفاوت زن و مرد در ارث 94
- تفاوت زن و مرد در شهادت 94
- 1. ارث یک حقّ طبیعی است 101
- 2. ارث در میان ملل گذشته 102
- 3. چرا ارث مرد دو برابر زن است؟ 104
- 4. ارث برادران وخواهران 106
- 5. توجّه به چند نکته دیگر 107
- تساوی ها و تفاوت ها و رمز و راز آن 108
- اشاره 111
- 3. جامعه به منزله یک پیکر 112
- 2. تفاوت های واقعی 112
- تفسیر: شرایط بیعت زنان 117
- اشاره 117
- 1. رابطه بیعت زنان با شخصیّت اسلامی آنها 119
- نکته ها: 119
- 2. ماجرای بیعت هند همسر ابوسفیان 120
- اشاره 122
- شأن نزول: 123
- اشاره 123
- زن و مرد لباس یکدیگرند 123
- تفسیر: 124
- اشاره 126
- ایمان شرط نخست همسرگزینی 126
- تفسیر: ازدواج با مشرکان ممنوع است 127
- 1. فلسفه تحریم ازدواج با مشرکان 128
- نکته ها: 128
- 2. مشرکان چه اشخاصی هستند؟ 129
- 4. تشکیل خانواده باید با دقّت ومطالعه باشد 130
- 3. این آیه منسوخ نشده است 130
- حق ووظیفه جدایی ناپذیرند 131
- حقوق و مسئولیت متقابل همسران 131
- اشاره 132
- مهریه همسر 132
- تفسیر: چگونگی ادای مهر 133
- تعدّد زوجات 137
- اشاره 137
- تفسیر: ازدواج با دختران یتیم 138
- 1. منظور از عدالت درباره همسران چیست؟ 141
- 2. تعدّد زوجات یک ضرورت اجتماعی 142
- 3. آیا تعدّد ازواج ممکن است؟ 146
- مهریه هدیه ای از روی محبّت 147
- اشاره 147
- تفسیر: مهر زنان را به طور کامل بپردازید 147
- نکته: مهر، یک پشتوانه اجتماعی برای زن 148
- شأن نزول: 150
- اشاره 150
- معاشرت شایسته با همسر 150
- تفسیر: باز هم دفاع از حقوق زنان 151
- پرداخت مهریه زنان به طور کامل 153
- شأن نزول: 153
- اشاره 153
- تفسیر: از مهریّه همسر چیزی کم نگذارید 154
- ازدواج موقت 156
- اشاره 156
- تفسیر: حرمت ازدواج با زنان شوهردار 156
- 1. ازدواج موقّت در اسلام 160
- 2. آیا حکم ازدواج موقّت نسخ شده است 161
- 3. ازدواج موقّت، یک ضرورت اجتماعی 165
- 5. «راسل» وازدواج موقّت 168
- اشاره 169
- تمکین در امور زناشویی 169
- تفسیر: سرپرستی در نظام خانواده 170
- نکته: آیا اسلام اجازه تنبیه بدنی داده است؟ 173
- تلاش برای جلوگیری از جدایی 174
- تفسیر: محکمه صلح خانوادگی 174
- اشاره 174
- گذشت از پاره ای حقوق برای حفظ زندگی 176
- اشاره 176
- شأن نزول: 177
- تفسیر: صلح بهتر است 177
- اشاره 179
- عدالت میان همسران 179
- تفسیر: عدالت، شرط تعدّد همسر 179
- تفسیر: ازدواج وخوردن غذای اهل کتاب 183
- اشاره 183
- حکم ازدواج با زنان اهل کتاب 183
- اشاره 187
- همسر مایه آرامش 187
- تفسیر: کفران یک نعمت بزرگ 187
- 1. منظور از «زوجین» کیست؟ 189
- نکته ها: 189
- همسر انسان از جنس او 192
- اشاره 192
- تأمین نیازهای جنسی تنها در محدوده ازدواج 193
- تفسیر: 193
- اشاره 193
- تفسیر: 194
- نکته: همسر دائم وموقّت 195
- حکم اتهام به همسر 196
- اشاره 196
- تفسیر: مجازات تهمت به همسر 198
- 1. چرا حکم قذف در مورد دو همسر تخصیص خورده؟ 200
- نکته ها: 200
- 2. برنامه مخصوص «لعان» 201
- 3. جزای محذوف در آیه 202
- تفسیر: نوریان مر نوریان را طالبند... 203
- 1. «خبیثات» و«خبیثون» کیانند؟ 203
- اشاره 203
- نکته ها: 203
- 3. پاسخ به یک سؤال 205
- 2. آیا این یک حکم تکوینی است یا تشریعی 205
- اشاره 206
- ازدواج آسان 206
- تفسیر: ترغیب به ازدواج آسان 207
- 1. ازدواج یک سنّت الهی 212
- نکته ها: 212
- 2. منظور از جمله «وَالصّالِحینَ مِن عِبادِکُم وَ إمائِکُم» چیست؟ 215
- تفسیر: 216
- اشاره 216
- ازدواج مایه آرامش و سبب مودت و رحمت 216
- نکته: پیوند محبت دو همسر 218
- اشاره 219
- تفسیر: 219
- همسرانی عاشق شوهر 219
- همسرانی عاشق شوهر 220
- همسران زیبای بهشتی 220
- همسرانی شایسته 221
- باز هم همسران بهشتی 221
- شأن نزول: 223
- امان از دست همسر و فرزند بد 223
- اشاره 223
- اشاره 225
- تفسیر: 225
- همسر شایسته 225
- توجه به نیازهای معنوی خانواده 226
- اشاره 226
- تفسیر: خانواده خود را از آتش دوزخ نجات دهید 227
- نکته: تعلیم وتربیت خانواده 227
- اشاره 229
- تفسیر: بخش دیگری از ویژگی های بهشتیان 229
- پاسخ به نیازهای جنسی فقط از طریق مشروع 229
- زوجیت در خلقت بشر 230
- اشاره 230
- نکته: نظام جنسیت در جهان بشریت 231
- زوجیت در خلقت بشر 232
- اشاره 232
- تفسیر: 232
- تفسیر: 233
- اشاره 233
- هم سن و سالی همسران 233
- اشاره 234
- اشاره 235
- تفسیر: هفت دستور درباره شیردادن نوزادان 235
- حق شیردهی 235
- اهمیت نیکی به پدر و مادر 240
- اشاره 241
- نیکی به پدر و مادر 241
- تفسیر: توحید ونیکی به پدر ومادر 241
- اشاره 243
- دقّت فوق العاده در احترام به پدر ومادر 243
- نکته: احترام پدر ومادر در منطق اسلام 244
- اهمیّت مقام مادر 247
- مقام مادر 247
- اشاره 249
- مرز اطاعت از پدر و مادر 249
- شأن نزول: 250
- تفسیر: برترین توصیه نسبت به پدر و مادر 250
- نکته: نیکی به پدر و مادر 252
- اشاره 253
- نیکی به مادر و مرز اطاعت از والدین 253
- تفسیر: 254
- اشاره 257
- یادی از رنج مادر 257
- تفسیر: ای انسان، به مادر وپدر نیکی کن! 258
- نکته ها: 262
- توجه به حقوق پدر و مادر 264
- پایمال کنندگان حقوق پدر ومادر 265
- اشاره 266
- دعا برای پدر و مادر 266
- تفسیر: 266
- اشاره 268
- شأن نزول: 269
- اشاره 269
- تفسیر: حکم زنان در عادت ماهیانه 270
- 1. رفتار اقوام پیشین با زنان 275
- نکته ها: 275
- 2. جمع بین طهارت وتوبه 276
- حکم ایلاء 276
- اشاره 276
- تفسیر: مبارزه با یک رسم زشت جاهلی 277
- 1. ایلاء یک حکم استثنایی است 278
- نکته ها: 278
- 3. اوصاف الهی در پایان هر آیه 279
- تفسیر: عدّه یا حریم ازدواج 280
- اشاره 280
- نکته ها: 285
- 2. عدّه، وسیله حفظ نسل 285
- 1. عدّه، وسیله ای برای صلح وبازگشت 285
- شأن نزول: 286
- اشاره 286
- طلاق زنان 286
- تفسیر: یا زندگی زناشویی معقول یا جدایی شایسته 287
- نکته ها: 289
- 1. لزوم تعدّد مجالس طلاق 289
- 3. مرزهای الهی 290
- شأن نزول: 291
- اشاره 291
- احکام طلاق 291
- تفسیر: جدایی مشروط 292
- نکته: مُحلّل یک عامل بازدارنده در برابر طلاق 293
- احکام طلاق 295
- اشاره 295
- تفسیر: باز هم محدودیت های دیگر طلاق 296
- تفسیر: خرافاتی که زنان را بیچاره می کرد 298
- اشاره 298
- اشاره 303
- بخشی دیگر از احکام طلاق 303
- تفسیر: بخش دیگری از احکام طلاق 303
- نکته: آیا این آیه نسخ شده است؟ 306
- شرایط شهادت بر فحشای زن 308
- تفسیر: شهادت بر فحشا 308
- اشاره 308
- روش سهل وممتنع قوانین کیفری اسلام 312
- حکم ازدواج با همسران پدر 313
- اشاره 313
- شأن نزول: 313
- تفسیر: ازدواج با همسر پدر ممنوع 314
- زنان محارم 315
- اشاره 315
- تفسیر: تحریم ازدواج با محارم 315
- اشاره 320
- تفسیر: حدّ «زانی» و «زانیه» 320
- 2. چرا زانیه مقدم ذکر شده؟ 324
- 1. مواردی که حکم زنا اعدام است 324
- 3. مجازات در حضور جمع چرا؟ 324
- 4. حدّ زانی قبلاً چه بوده است؟ 325
- 6. شرایط تحریم ازدواج با زانی و زانیه 326
- اشاره 327
- 7. فلسفه تحریم زنا 327
- حکم اتهام به زنان پاکدامن 327
- تفسیر: 328
- احکامی درباره پوشش زنان 330
- اشاره 330
- شأن نزول: 331
- تفسیر: مبارزه با چشم چرانی وترک حجاب 332
- نکته ها: 337
- 1. فلسفه حجاب 337
- الف) زنان نیمی از جامعه 340
- 2. خرده گیری های مخالفان حجاب 340
- اشاره 340
- ب) حجاب دست وپا گیر است 342
- ج) حجاب، مردان را حریص تر می کند 342
- 3. استثناء وجه وکفین 343
- 4. منظور از «نسائهنّ» چیست؟ 344
- 5. تفسیر جمله «أو ما مَلَکَت أیمانُهُنَّ» 344
- 6. تفسیر «اُولِی الإربَهِ مِنَالرِّجالِ» 345
- 8. چرا عمو ودایی جزءِ محارم نیامده اند؟ 346
- 7. کدام اطفال از این حکم مستثنا هستند 346
- اشاره 347
- ورود به استراحتگاه والدین و حکم حجاب زنان سالخورده 347
- 9. هرگونه عوامل تحریک ممنوع 347
- تفسیر: آداب ورود به استراحتگاه خصوصی پدر ومادر 348
- نکته ها: 352
- 1. فلسفه استیذان ومفاسد عدم توجّه به آن 352
- 2. حکم حجاب برای زنان سالخورده 354
- تفسیر: گوشه ای از احکام طلاق وجدایی شایسته 356
- اشاره 356
- اشاره 359
- شأن نزول: 359
- احکامی دیگر درباره پوشش زنان 359
- تفسیر: اخطار شدید به مزاحمان وشایعه پراکنان 360
- احکام ظهار 362
- اشاره 362
- شأن نزول: 363
- تفسیر: «ظِهار» یک عمل زشت جاهلی 364
- قسمتی از احکام ظهار 370
- حکم ازدواج زن مسلمان با کافر 372
- اشاره 372
- شأن نزول: 373
- تفسیر: جبران زیان های مسلمین وکفّار 374
- احکامی درباره طلاق 379
- تفسیر: شرایط طلاق وجدایی 379
- اشاره 379
- 1. «طلاق» منفورترین حلال ها 383
- نکته ها: 383
- 2. انگیزه طلاق 385
- 3. فلسفه نگه داشتن عدّه 387
- پاره ای دیگر از احکام طلاق 388
- تفسیر: یا سازش یا جدایی خداپسندانه 388
- اشاره 388
- تفسیر: احکام زنان مطلّقه وحقوق آنها 392
- اشاره 392
- نکته ها: 398
- 1. احکام «طلاق رجعی» 398
- 2. خدا «تکلیف ما لا یطاق» نمی کند 398
- 3. اهمّیّت نظام خانواده 399
- اشاره 401
- اشاره 404
- مریم زنی نمونه 404
- تفسیر: عمران ودخترش مریم 405
- اشاره 408
- تفسیر: پرورش مریم در سایه عنایت الهی 408
- عظمت مریم و دعای زکریا (ع) 412
- اشاره 412
- تفسیر: زکریّا ومریم علیهما السلام 413
- تفسیر: مریم بانوی برگزیده الهی 415
- اشاره 415
- ادامه داستان حضرت مریم(ع) 415
- اشاره 417
- ادامه داستان حضرت مریم (ع) 417
- تفسیر: سرپرستی مریم 418
- تفسیر: بشارت تولّد مسیح 419
- اشاره 419
- اشاره 422
- تفسیر: چگونه بدون همسر فرزند می آورم؟! 422
- ادامه داستان حضرت مریم (ع) 422
- حضور حضرت فاطمه(س) در ماجرای مباهله 423
- اشاره 423
- تفسیر: مباهله با مسیحیان نجران 425
- 1. دعوت به مباهله دلیل روشن حقّانیّت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله 426
- نکته ها: 426
- 2. «مباهله» سند زنده ای برای عظمت اهل بیت علیهم السلام 427
- 3. پاسخ به سؤال 430
- 4. نوه های دختری، فرزندان ما هستند 432
- 5. آیا مباهله یک حکم عمومی است؟ 433
- جمعی از زنان مهاجر 434
- اشاره 434
- شأن نزول: 435
- اشاره 436
- تفسیر: مسیح فرستاده خدا بود 436
- اشاره 437
- بشارت به ساره 437
- تفسیر: فرازی از زندگی بت شکن 437
- سکونت هاجر در سرزمین سوزان 442
- اشاره 442
- تفسیر: بخشی دیگر از زندگی هاجر 443
- اشاره 444
- مریم زنی الهی و نمونه 444
- تفسیر: سرآغاز تولّد مسیح 445
- 1. منظور از روح خدا چیست؟ 447
- نکته ها: 447
- 2. «تمثّل» چیست؟ 448
- ادامه داستان حضرت مریم 449
- تفسیر: مریم در کشاکش طوفان های زندگی 449
- اشاره 449
- نکته ها: 452
- 1. مریم در لابه لای مشکلات ورزیده شد 452
- 2. چرا مریم تقاضای مرگ از خدا کرد؟ 453
- 3. پاسخ به یک پرسش 454
- 4. روزه سکوت 454
- 5. یک غذای نیروبخش 455
- ادامه داستان حضرت مریم 456
- اشاره 456
- تفسیر: مسیح در گاهواره سخن می گوید 457
- اشاره 460
- مادر و خواهر موسی علیه السلام 460
- تفسیر: چه خدای مهربانی 461
- مریم آیتی برای جهانیان 467
- تفسیر: مریم علیها السلام بانوی پاکدامن 467
- اشاره 467
- نکته ها: 468
- تفسیر: آیتی دیگر از آیات خدا 470
- اشاره 470
- اشاره 471
- مادر موسی و همسر فرعون 471
- تفسیر: در آغوش فرعون! 472
- اشاره 477
- امداد الهی به مادر موسی 477
- تفسیر: بازگشت موسی به آغوش مادر 478
- اشاره 482
- دختران شعیب 482
- تفسیر: 483
- ادامه قصه دختران شعیب 486
- اشاره 486
- اشاره 490
- فاطمه زهرا علیها السلام و آیه تطهیر 490
- 1. آیه تطهیر برهان روشن عصمت 493
- نکته ها: 493
- 2. آیه تطهیر درباره چه کسانی است؟ 494
- 3. آیا اراده الهی در اینجا تکوینی است یا تشریعی؟ 498
- تفسیر: 500
- اشاره 500
- آسیه و مریم دو زن نمونه 500
- اشاره 503
- ایثاری تحسین برانگیز 503
- شأن نزول: 504
- سندی بزرگ بر فضیلت اهلبیت پیامبر صلی الله علیه و آله 504
- تفسیر: ما به تو خیر فراوان دادیم 508
- اشاره 508
- فاطمه مصداق خیر کثیر 508
- نکته: فاطمه علیها السلام وکوثر 510
- اشاره 511
- تفسیر: 512
- اشاره 512
- اشاره 513
- توطئه زلیخا 513
- تفسیر: عشق سوزان همسر عزیز مصر 513
- رسوایی زلیخا 518
- اشاره 518
- تفسیر: طشت رسوایی همسر عزیز از بام افتاد 518
- زنان فاسد دربار 522
- اشاره 522
- تفسیر: توطئه دیگر همسر عزیز مصر 523
- 1. تطمیع وتهدید 529
- نکته ها: 529
- 3. چرا یوسف در جلسه زنان حضور یافت؟ 530
- 4. شرکاءِ جرم 530
- اشاره 532
- تفسیر: تبرئه یوسف از هر گونه اتّهام 532
- 1. نتیجه پاکدامنی 536
- نکته ها: 536
- 2. شکست ها سبب بیداری 536
- اشاره 537
- هلاکت همسر لوط 537
- تفسیر: هیرودیا و توطئه قتل حضرت یحیی علیه السلام 538
- اشاره 540
- همسر نوح میان غرق شدگان 540
- تفسیر: 540
- اشاره 541
- تفسیر: 541
- همسر لوط 541
- اشاره 542
- هلاکت همسر لوط 542
- تفسیر: آنجا که پاکدامنی عیب بزرگی است 543
- اشاره 544
- سرانجام همسر لوط 544
- تفسیر: و این هم سرنوشت آلودگان! 545
- سرانجام همسر لوط 546
- اشاره 546
- تفسیر: سرزمین بلازده این قوم در برابر شماست 547
- اشاره 547
- همسران نوح و لوط، زنانی ناشایست 547
- تفسیر: 548
- امّ جمیل همسر ابولهب 549
- اشاره 549
- شأن نزول: 550
- تفسیر: بریده باد دست ابولهب! 551
- 2. پاسخ به یک سؤال 556
- 1. باز هم نشانه دیگری از اعجاز قرآن 556
- نکته ها: 556
- 3. همیشه نزدیکان بی بصیرت دورند! 557
- زنان وسوسه گر عزم شکن 558
- تفسیر: 558
- اشاره 558
- اشاره 560
- تفسیر: داستان هدهد وملکه سبا 562
- اشاره 562
- نکته: درس های آموزنده 566
- اشاره 568
- تفسیر: پادشاهان ویرانگرند 568
- 1. آداب نامه نگاری 573
- نکته ها: 573
- 3. اشارات پرمعنی در ماجرای سلیمان 575
- 4. نشانه پادشاهان 576
- تفسیر: مرا با مال نفریبید 577
- اشاره 577
- نکته ها: 579
- ادامه داستان ملکه سبا 580
- تفسیر: در یک چشم برهم زدن تخت او حاضر است 580
- اشاره 580
- 1. پاسخ به چند سؤال 584
- 3. تفاوت «علم من الکتاب» و«علم الکتاب» 585
- 2. قدرت وامانت، دو شرط مهم 585
- 4. هذا من فضل ربّی 586
- 5. آصف بن برخیا چگونه تخت ملکه را حاضر ساخت؟ 587
- ادامه داستان ملکه سبا 588
- اشاره 588
- تفسیر: نور ایمان در دل ملکه سبا 589
- نکته ها: 593
- 1. سرانجام کار ملکه سبا 593
- 2. یک جمع بندی کلّی از سرگذشت سلیمان 594
- اشاره 596
- اشاره 597
- تحقیق وبررسی 601
- تفسیر: داستان پرماجرای افک (تهمت عظیم) 603
- اشاره 608
- ادامه ماجرای افک 608
- تفسیر: اشاعه فحشا ممنوع 609
- 1. اشاعه فحشا چیست؟ 611
- نکته ها: 611
- 2. بلای شایعه سازی 613
- 3. کوچک شمردن گناه 614
- اشاره 615
- مسئولیت سنگین همسران پیامبر 615
- شأن نزول: 615
- تفسیر: یا سعادت جاودان، یا زرق وبرق دنیا 616
- نکته: چرا گناه وثواب افراد باشخصیّت مضاعف است 620
- اشاره 622
- همسران پیامبر و لزوم مراقبت از گفتار و رفتار خویش 622
- تفسیر: همسران پیامبر باید چنین باشند 623
- ماجرای ازدواج زینب 627
- اشاره 627
- تفسیر: سنّت شکنی بزرگ 629
- نکته: افسانه های دروغین 634
- تفسیر: با این زنان می توانی ازدواج کنی 637
- اشاره 637
- اشاره 643
- احکامی در چگونگی ارتباط پیامبر با همسرانش 643
- تفسیر: رفع یک مشکل دیگر از زندگی پیامبر صلی الله علیه و آله 644
- نکته: آیا این حکم در حقّ همه همسران پیامبر صلی الله علیه و آله بود؟ 647
- تفسیر: یک حکم مهمّ دیگر در ارتباط با همسران پیامبر 648
- اشاره 648
- 1. فلسفه این حکم 649
- نکته ها: 649
- 2. روایات مخالف 650
- 3. آیا قبل از ازدواج می توان به همسر آینده نگاه کرد؟ 651
- اشاره 652
- احکامی ویژه درباره همسران پیامبر صلی الله علیه و آله 652
- تفسیر: 654
- شأن نزول: 659
- اشاره 659
- احکامی دیگر خطاب به همسران پیامبر صلی الله علیه و آله 659
- تفسیر: مواردی که از این قانون حجاب مستثناست 660
- اشاره 661
- هشدار به برخی از همسران پیامبر صلی الله علیه و آله 661
- شأن نزول: 662
- تفسیر: سرزنش شدید نسبت به برخی همسران پیامبر صلی الله علیه و آله 664
- 1. اوصاف همسر شایسته 668
- نکته ها: 668
- 2. نارضایی پیامبر صلی الله علیه و آله از برخی همسران خود 669
ونوه هایی به وجود آورد؛ واز نعمت های پاکیزه به شما روزی داد؛ آیا به باطل ایمان می آورند، ونعمت خدا را انکار می کنند؟! (سوره نحل، آیه 72)
تفسیر:
آیه مورد بحث اشاره به نظام تکثیر نسل است؛ می گوید: «خداوند برای شما از جنس خودتان همسرانی قرار داد» (وَاللَّهُ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْوَاجًا).
همسرانی که هم مایه آرامش روح وجسم هستند وهم سبب بقای نسل.
لذا بلافاصله اضافه می کند: «واز همسرانتان برای شما فرزندان ونوه هایی به وجود آورد» (وَ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَزْوَاجِکُمْ بَنِینَ وَ حَفَدَهً).
«حَفَدَه» جمع «حافد» در اصل به معنی کسی است که بدون انتظار پاداش، با سرعت همکاری می کند. در آیه مورد بحث به عقیده بسیاری از مفسّران، منظور نوه هاست وبعضی خصوصِ نوه های دختری را گفته اند.
برخی دیگر معتقدند که «بَنین» به فرزندان کوچک گفته می شود و«حَفَدَه» به فرزندان بزرگ که می توانند کمک وهمکاری کنند.
وبرخی آن را هرگونه معاون ومددکار اعمّ از فرزندان وغیر فرزندان دانسته اند.(1)
ولی معنی اوّل یعنی نوه ها در اینجا از همه نزدیک تر به نظر می رسد، هر چند مفهوم «حَفَدَه» در اصل - چنانکه گفتیم - وسیع است.
به هر حال بی شک وجود نیروهای انسانی همچون فرزندان، نوه ها وهمسران در اطراف هر کس، نعمت بزرگی برای اوست که هم از نظر معنوی او را حمایت می کنند وهم از نظر مادّی (ر.ک: ج 11، ص 345 - 346).
تأمین نیازهای جنسی تنها در محدوده ازدواج
اشاره
(قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ * الَّذِینَ هُمْ فِی صَلاَتِهِمْ خَاشِعُونَ * وَالَّذِینَ هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُونَ * وَالَّذِینَ هُمْ لِلزَّکَاهِ فَاعِلُونَ * وَالَّذِینَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حَافِظُونَ * إِلاَّ
1- در این صورت باید «حَفَدَه» عطف به «بَنین» نباشد بلکه عطف بر «أزواجاً» بوده باشد، ولی این گونه عطف برخلاف ظاهر است، ظاهر این است که عطف بر «بَنین» بوده باشد - دقّت کنید.