زن در تفسیر نمونه صفحه 200

البتّه جزئیّات این احکام در آیات فوق نیامده همین اندازه قرآن در آخرین آیه مورد بحث می گوید: «واگر فضل خدا ورحمتش واینکه او توبه پذیر وحکیم است نبود، بسیاری از مردم هلاک می شدند یا گرفتار مجازات های سخت» (وَلَوْلاَ فَضْلُ اللَّهِ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَتُهُ وَ أَنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ حَکِیمٌ).

در واقع این آیه یک اشاره اجمالی برای تأکید احکام فوق است، زیرا نشان می دهد که برنامه «لعان» یک فضل الهی است ومشکل مناسبات دو همسر را در این زمینه به نحو صحیحی حل می کند.

از یک سو مرد را مجبور نمی کند اگر کار خلافی در مورد همسرش دید سکوت کند وبرای دادخواهی نزد حاکم شرع نیاید.

از سوی دیگر زن را هم به مجرّد اتّهام در معرض مجازات حدّ زنای محصنه قرار نمی دهد وحقّ دفاع به او عطا می کند.

از سوی سوم شوهر را ملزم نمی کند که اگر با چنین صحنه ای روبه رو شد به دنبال چهار شاهد برود واین راز دردناک را برملا سازد.

از سوی چهارم این مرد وزن را که دیگر قادر به ادامه زندگی مشترک زناشویی نیستند از هم جدا می سازد وحتّی اجازه نمی دهد در آینده با هم ازدواج کنند، چرا که اگر این نسبت راست باشد آنها از نظر روانی قادر بر ادامه زندگی زناشویی نیستند، واگر هم دروغ باشد عواطف زن آن چنان جریحه دار شده که بازگشت به زندگی مجدّد رامشکل می سازد،چراکه نه سردی بلکه عداوت ودشمنی محصول چنین امری است.

واز سوی پنجم تکلیف فرزند را هم روشن می سازد.

این است فضل ورحمت خداوند، وتوّاب وحکیم بودنش نسبت به بندگان که با این راه حل ظریف، حساب شده وعادلانه مشکل را گشوده است، واگر درست بیندیشم، حکم اصلی یعنی لزوم چهار شاهد نیز به کلّی شکسته نشده، بلکه هر یک از این چهار «شهادت» را در مورد زن وشوهر جانشین یک «شاهد» کرده، وبخشی از احکام آن را برای این قائل شده است.

نکته ها:

1. چرا حکم قذف در مورد دو همسر تخصیص خورده؟

نخستین سؤالی که در اینجا مطرح می شود همین است که دو همسر چه