زن در تفسیر نمونه صفحه 296

تفسیر: باز هم محدودیت های دیگر طلاق

به دنبال آیات گذشته، این آیه نیز به محدودیّت های دیگری در امر طلاق اشاره می کند تا از نادیده گرفتن حقوق زن جلوگیری نماید. در آغاز می فرماید: «هنگامی که زنان را طلاق دادید وبه آخرین روزهای عدّه رسیدند (باز می توانید با آنان آشتی کنید)، یا به طرز پسندیده ای آنان را نگاه دارید، یا به طرز پسندیده ای آنان را رها سازید» (وَ إِذَا طَلَّقْتُمُ النِّسَاءَ فَبَلَغْنَ أَجَلَهُنَّ فَأَمْسِکُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ أَوْ سَرِّحُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ).

یا صمیمانه تصمیم به ادامه زندگی زناشویی بگیرید ویا اگر زمینه را مساعد نمی بینید با نیکی از هم جدا شوید نه با جنگ وجدال واذیّت وآزار وانتقامجویی.

سپس به مفهوم مقابل آن اشاره کرده می فرماید: «هرگز به خاطر ضرر زدن وتعدّی کردن، آنان را نگه ندارید» (وَ لاَ تُمْسِکُوهُنَّ ضِرَارًا لِتَعْتَدُوا).

این جمله در حقیقت تفسیر کلمه «معروف» است، زیرا در جاهلیّت، گاه بازگشت به زناشویی را وسیله انتقامجویی قرار می دادند. ازاین رو با لحن قاطعی می گوید که هرگز نباید چنین فکری در سر بپرورانید.

«وکسی که چنین کند به خویشتن ستم کرده است» (وَ مَنْ یَفْعَلْ ذلِکَ فَقَدْ ظَلَمَ نَفْسَهُ).

پس این کارهای نادرست تنها ستم بر زن نیست، بلکه ظلمی است که شما بر خود کرده اید، زیرا اوّلاً رجوع وبازگشتی که به قصد حق کشی وآزار باشد، هیچ گونه آرامشی در آن نمی توان یافت ومحیط زندگی زناشویی برای هر دو جهنّم سوزان می شود، ثانیآ از نظر اسلام، زن ومرد در نظام خلقت عضو یک پیکرند. بنابراین پایمال کردن حقوق زن، تعدّی وظلم به خود خواهد بود.

ثالثآ مردان با این ظلم در واقع به استقبال کیفر الهی می روند وچه ستمی بر خویشتن از این بالاتر.

آن گاه به همگان هشدار می دهد ومی فرماید: «آیات خدا را به استهزا نگیرید»

(وَلاَ تَتَّخِذُوا آیاتِ اللهِ هُزُوًا).

این تعبیر نیز می تواند اشاره به کارهای خلاف عصر جاهلیّت باشد که رسوبات آن در افکار مانده بود.

در حدیثی آمده است: در عصر جاهلیّت بعضی از مردان هنگامی که طلاق