زن در تفسیر نمونه صفحه 364

«أشکُو إلَی اللّهِ فاقَتی وَ حاجَتی وَ شِدَّهَ حالی اللّهُمَّ فَأنزِل عَلی لِسانِ نَبِیِّکَ؛ خداوندا، بیچارگی ونیاز وشدّت حالم را به تو شکایت می کنم. خداوندا، فرمانی بر پیامبرت نازل کن واین مشکل را بگشا».

ودر روایتی آمده است که زن عرضه داشت: «أللّهُمَّ إنَّکَ تَعلَمُ حالی فارحَمنی فَإنَّ لی صَبِیَّهً صِغاراً، إن ضَمَمتُهُم إلَیهِ ضاعوا وَ إن ضَمَمتُهُم إلیَّ جاعوا؛ خداوندا، تو حال مرا می دانی، بر من رحم کن، کودکان خردسالی دارم، اگر در اختیار شوهرم بگذارم ضایع می شوند واگر خودم آنها را برگیرم گرسنه خواهند ماند».

در اینجا حال وحی به پیامبر صلی الله علیه و آله دست داد وآیات آغاز این سوره بر او نازل شد که راه حلّ مشکل ظهار را به روشنی نشان می دهد.

پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: همسرت را صدا کن! آیات مزبور را بر او تلاوت کرد، فرمود: آیا می توانی برده ای به عنوان کفّاره ظهار آزاد کنی؟ عرض کرد: اگر چنین کنم چیزی برای من باقی نمی مانَد.

فرمود: می توانی دو ماه پی درپی روزه بگیری؟ عرض کرد: من اگر نوبت غذایم سه بار تأخیر شود چشمم از کار می افتد ومی ترسم نابینا شوم.

فرمود: آیا می توانی شصت مسکین را اطعام کنی؟ عرض کرد: نه، مگر اینکه شما به من کمک کنید.

فرمود: من به تو کمک می کنم وپانزده صاع (پانزده مَن که خوراک شصت مسکین است، هر یک نفر یک مد، یعنی یک چهارم مَن) به او کمک فرمود، او کفّاره را داد وبه زندگی سابق بازگشتند.(1)

چنانکه گفتیم، این شأن نزول را بسیاری از مفسّران از جمله قرطبی، روح البیان، روح المعانی، المیزان، فخر رازی، فی ظلال القرآن، ابوالفتوح رازی، کنزالعرفان وبسیاری از کتب تاریخ وحدیث با تفاوت هایی نقل کرده اند.

تفسیر: «ظِهار» یک عمل زشت جاهلی

با توجّه به آنچه در شأن نزول گفته شد ونیز با توجّه به محتوای آیات، تفسیر آیات