زن در تفسیر نمونه صفحه 445

شکل انسانی بی عیب و نقص، بر مریم ظاهر شد. * (مریم سخت ترسید و) گفت: «اگر خدا ترس هستی، من از تو، به خدای رحمان پناه می برم». * گفت: «من تنها فرستاده پروردگار توام؛ (آمده ام) تا پسر پاکیزه ای به تو ببخشم.» * گفت: «چگونه ممکن است پسری برای من باشد؟! در حالی که تاکنون انسانی با من تماس نداشته، و زن آلوده ای نبوده ام!» * گفت: «این گونه پروردگارت فرموده: این کار بر من آسان است (ما او را می آفرینیم) تا او را برای مردم نشانه ای قرار دهیم؛ و رحمتی باشد از سوی ما؛ و این امری است پایان یافته

(و گفت وگو ندارد)». (سوره مریم، آیات 16-21)

تفسیر: سرآغاز تولّد مسیح

بعد از بیان سرگذشت یحیی، قرآن به داستان تولّد عیسی وسرگذشت مادرش مریم اشاره می کند که پیوند بسیار نزدیکی میان این دو ماجرا وجود دارد. زیرا اگر تولّد یحیی از پدری پیر ومادری نازا عجیب است، تولّد عیسی از مادر بدون پدر عجیب تر است؛ اگر رسیدن به مقام عقل ونبوّت در کودکی شگفت انگیز است، سخن گفتن در گهواره آن هم از کتاب ونبوّت، شگفت انگیزتر است وبه هر حال هر دو آیتی است از قدرت خداوند بزرگ، واتّفاقاً هر دو مربوط به کسانی است که با هم قرابت بسیار نزدیک از جهت نَسَب داشتند، زیرا مادر یحیی خواهر مادر مریم بود وهر دو زنانی نازا بودند ودر آرزوی فرزندی صالح به سر می بردند.

نخستین آیه مورد بحث می گوید: «و در این کتاب آسمانی (قرآن) از مریم یاد کن هنگامی که از خانواده اش جدا شد ودر ناحیه شرقی (بیت المقدس) قرار گرفت» (وَاذْکُرْ فِی الْکِتَابِ مَرْیَمَ إِذِانْتَبَذَتْ مِنْ أَهْلِهَا مَکَانًا شَرْقِیًّا).

او در حقیقت می خواست مکانی خالی وفارغ از هرگونه دغدغه پیدا کند که به راز ونیاز با خدای خود بپردازد وچیزی او را از یاد محبوب غافل نکند، بدین رو ناحیه شرق بیت المقدس - آن معبد بزرگ - را که شاید محلّی آرام تر ویا از نظر تابش آفتاب پاک تر ومناسب تر بود برگزید.

کلمه «إنتَبَذَت» از مادّه «نبذ»، به گفته راغب، به معنی دور انداختن اشیاءِ ناقابل است. این تعبیر در آیه فوق شاید اشاره به آن باشد که مریم به صورت متواضعانه، گمنام