زن در تفسیر نمونه صفحه 448

کرده اند. تعبیر «روح» از او به خاطر آن است که هم روحانی است وهم وجودی است حیات بخش، زیرا حامل رسالت الهی به پیامبران است که احیاکننده همه انسان های لایق هستند.

اضافه روح در اینجا به خدا دلیل بر عظمت وشرافت این روح است که یکی از اقسام اضافه، اضافه تشریفیه است.

ضمناً از آیه مورد بحث استفاده می شود که نزول جبرئیل مخصوص پیامبران نبوده است. البتّه به عنوان وحی وآوردن شریعت وکتاب های آسمانی منحصراً بر آنها نازل می شده ولی برای رساندن پیام های دیگر (مانند پیام مزبور به مریم) مانعی ندارد که با غیر پیامبران نیز روبه رو شود.

2. «تمثّل» چیست؟

«تمثّل» در اصل از مادّه «مثول» به معنی ایستادن در برابر شخص یا چیزی است. «مُمَثَّل» به چیزی می گویند که به صورت دیگری نمایان گردد، بنابراین «تَمَثَّلَ لَهَا بَشَرًا سَوِیًّا» یعنی آن فرشته الهی به صورت انسان درآمد.

بی شک معنی این سخن آن نیست که جبرئیل صورتاً وسیرتاً تبدیل به انسان شد زیرا چنین انقلاب وتحوّلی ممکن نیست، بلکه منظور این است که او به صورت انسان درآمد هرچند سیرت او همان فرشته بود. ولی مریم در ابتدای امر که خبر نداشت چنین پنداشت که در برابر او انسانی است سیرتاً وصورتاً.

در روایات اسلامی وتواریخ «تَمَثّل» به معنی وسیع کلمه بسیار دیده می شود، از جمله اینکه ابلیس در آن روز که مشرکان در «دارالندوه» جمع شده بودند وبرای نابودی پیامبر صلی الله علیه و آله توطئه می چیدند، او در لباس پیرمردی خیراندیش وخیرخواه ظاهر شد، وبه اغوا کردن سران قریش پرداخت.

یا دنیا وباطن آن به صورت زن زیبا و دلربایی در برابر علی علیه السلام نمایان شد وقدرت نفوذ در وی را نیافت که داستانش مفصّل ومعروف است.

ونیز در روایات می خوانیم که مال و فرزند وعمل انسان هنگام مرگ در چهره های مختلف وخاص در برابر او مجسّم می شوند.

ویا اعمال انسان در قبر وروز قیامت تجسّم می یابد وهر کدام در شکل خاصّی