زن در تفسیر نمونه صفحه 459

شاهد این معنی آیات دیگر قرآن است مانند: کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّهٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ: «شما بهترین امّتی بودید که به سود جامعه انسانی به وجود آمدید».(1)

مسلّماً جمله «کُنتُم» (بودید) در اینجا به معنی ماضی نیست، بلکه بیان استمرار وثبوت این صفات برای جامعه اسلامی است.

ونیز درباره «مَهد» (گهواره) بحث کرده اند که عیسی علیه السلام هنوز به گهواره نرسیده بود، بلکه ظاهر آیات این است که به محض ورود مریم در میان جمعیّت در حالی که عیسی علیه السلام در آغوشش بود این سخن در میان او ومردم ردّوبدل شد.

امّا با توجّه به معنی کلمه «مهد» در لغت عرب، پاسخ این پرسش روشن می شود.

واژه «مَهد» - چنانکه راغب در مفردات می گوید - به معنی جایگاهی است که برای کودک آماده می کنند، خواه گهواره باشد یا دامان مادر ویا بستر. مهد ومهاد هر دو در لغت به معنی المَکانُ المُمَهَّدُ الموَطّاُ: «محلّ آماده شده وگسترده» (برای استراحت وخواب) آمده است.

جمعیّت از شنیدن این گفتار مریم نگران وشاید عصبانی شدند، آن چنان که طبق بعضی از روایات، به یکدیگر گفتند: استهزای او از انحرافش از جادّه عفّت بر ما سخت تر وسنگین تر است.

دیری نپایید که ناگهان عیسی زبان به سخن گشود و «گفت: من بنده خدایم» (قَالَ إِنِّی عَبْدُ اللَّهِ).

«او کتاب آسمانی به من داده» (آتَینِیَ الْکِتَابَ).

«ومرا پیامبر قرار داده است» (وَ جَعَلَنِی نَبِیًّا).

«ومرا - هر جا که باشم - وجودی پربرکت (و مفید از هر نظر برای بندگان) قرار داده» (وَ جَعَلَنِی مُبَارَکًا أَیْنَ مَا کُنْتُ).

«وتا زمانی که زنده ام، مرا به نماز و زکات توصیه کرده است» (وَ أَوْصَینِی بِالصَّلَوهِ وَالزَّکَوهِ مَا دُمْتُ حَیًّا).

«ومرا نسبت به مادرم نیکوکار و قدردان وخیرخواه قرار داده» (وَ بَرًّا بِوَالِدَتِی).(2)

«وجبّار وشقی قرار نداده است» (وَ لَمْ یَجْعَلْنِی جَبَّارًا شَقِیًّا).