تغییر جنسیت از منظر فقهی و حقوقی صفحه 122

ص:139

گفتار دوم: وضعیت شناسنامۀ جدید در تراجنسیتی ها

تراجنسیتی ها همانند دیگر افراد جامعه دارای شناسنامه هستند. چنان چه تغییر جنسیت آنان با مجوز قانونی و از طریق پزشکی قانونی و دادگستری صورت گرفته باشد، به استناد همان مجوز می توانند شناسنامۀ جدید از ادارۀ ثبت احوال دریافت کنند. هرگاه شناسنامۀ جدید و با نام متناسب با جنسیت جدیدشان به دست آوردند، می توانند به استناد آن سایر اسناد و مدارک را نیز تعویض نمایند.(1) مانند: مدارک دانشگاهی، کارت پایان خدمت، گواهی نامه راهنمایی و رانندگی و.....

از نظر قانون ثبت احوال، انتخاب نام باید متناسب با جنسیت فرد باشد. پس هرگاه نام فرد، مخالف جنسیت فعلی وی باشد، ثبت احوال با درخواست متقاضی آن را تصحیح خواهد کرد و تشخیص این امر با «شورای عالی ثبت احوال» می باشد.

تبصره 1 ماده 20 قانون ثبت احوال می گوید: «انتخاب نام هایی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی می گردد و همچنین انتخاب عناوین و القاب و نام های زننده و مستهجن یا نامتناسب با جنس، ممنوع است».

تبصره 2 همین ماده می گوید: «تشخیص نام های ممنوع با شورای عالی ثبت احوال می باشد و این شورا نمونه های آن را تعیین و به سازمان اعلام می کند».

مبحث ششم: دیدگاه فقها و مراجع شیعه دربارۀ تغییر جنسیت

اشاره

یکی از منابع ارزشمند در این باره، پرسش هایی است که از برخی مراجع شیعه درباره تغییر جنسیت صورت گرفته است. اکثر فقها و مراجع شیعه، علاوه بر مرحوم امام خمینی، بر عدم حرمت تغییر جنسیت یا جواز تغییر جنسیت نظر داده اند. نام برخی از آنان از این قرار است:

1. آیت الله محمد فاضل لنکرانی(قدس سره)

2. آیت الله سید علی سیستانی