تغییر جنسیت از منظر فقهی و حقوقی صفحه 343

ص:360

خلقت خداوند متعال است. به عبارت دیگر، این خدای بزرگ است که برخی را پسر و برخی را دختر می آفریند، آیا تغییر جنسیت، به معنای دست کاری در کار خداوند متعال محسوب نمی شود؟ برخی فقیهان شیعه و سنی به آیۀ 119 سورۀ نساء استناد کرده اند (فلیغیرنَّ خلق الله).

به نظر ما، این آیۀ شریفه نمی تواند ناظر به بحث تغییر جنسیت باشد، بلکه با توجه به شأن نزول آیه، تفسیر این آیه از سوی ائمه علیهم السلام و کلام جمعی از مفسرین شیعه و سنی، خداوند متعال از کارگروهی از افراد مذمت و نهی می کند که برخی نعمت های حلال خداوند را برخود حرام می کردند. برای مثال، هرگاه شتر ماده چند بچه می زائید، پس از به دنیا آمدن بچۀ پنجم، گوش شتر مادر را می بریدند یا چشم آن را در می آوردند و آن را در راه خداوند قرار می دادند! و آن گاه از سوار شدن بر آن و یا استفاده از گوشت شتر، خودداری می کردند. به عبارت دیگر، با این کار خویش، حلال خداوند را برخود حرام می کردند. خداند متعال از تشریع و بدعت گذاری آنان نهی شدید کرده و این کار آنان را یک عمل شیطانی و تغییر در خلق الله معرفی می کند.

مضافاً به این که اگر تبدیل و ایجاد دگرگونی در خلق خداوند متعال حرام باشد، لازم می آید که تمام تغییراتی که ابنای بشر در اشیای دنیا به وجود می آورند حرام و مصداق کار شیطانی باشد، در حالی که بطلان این سخن واضح بوده و هیچ کس بدان اعتقاد ندارد.

جمع کثیری از فقیهان شیعه معتقدند که تغییر جنسیت فی حد نفسه حرام نیست. تنها اگر حرمتی در میان باشد، به دلیل ملازمات حرام، مانند لمس حرام و نظر حرام است. در نتیجه، اگر بیمار، که خواهان تغییر جنسیت است به این عمل، اضطرار داشته باشد، به گونه ای که راه دیگری برای درمان وی، جز عمل جراحی تغییر جنسیت وجود نداشته باشد، تغییر جنسیت برای وی مجاز بوده و از جهت ملازمات حرام، برای وی منعی وجود ندارد.

سؤال دوم: وضعیت ازدواج پس از تغییر جنسیت یکی از زوجین چگونه خواهد شد؟