تغییر جنسیت از منظر فقهی و حقوقی صفحه 79

ص:96

فصل پنجم: اختلال هویت جنسی؛ دو جنسی ها (خنثی ها)

مبحث اول: اهمیت و طرح بحث

بسیاری از احکام فقهی و حقوقی متناسب با جنس مرد یا زن است. به عبارت دیگر، برخی احکام و مسایل، ویژۀ مردان است و مسایل دیگری ویژۀ زنان. مانند: ارث، حجاب، نفقه، ولایت و سرپرستی. ولی وضعیت جنسیت دو جنسی ها (خنثی ها) در هاله ای از ابهام است. آیا این گروه، وظایف و تکالیف شرعی و نیز نقش اجتماعی خویش را به عنوان «زن» ایفا کنند، یا به عنوان «مرد»؟ بنابراین، تعیین جنسیت در مورد دو جنسی ها از اهمیت زیادی برخوردار است. توضیح این نکته ضروری است که واژۀ «خنثی» در ادبیات عرب، فقه و روایات اسلامی به کار می رود، ولی در زبان فارسی از آن به «دو جنسی» یا «نر ماده»(1) یاد می شود، و در زبان انگلیسی و علم پزشکی به «هرمافرودیت»(2) شناخته می شود.

در هر حال، «ابهام جنسی» یکی از مسایل مهم فقه و دانش پزشکی است. تشخیص