کتابخانه بالقرآن

تغییر جنسیت از منظر فقهی و حقوقی صفحه 97

صفحه 97

ص:114

1- (1) محمد صدر، ماوراء الفقه، ج 6، ص 134-135: «وهذا الکلام مما لا دلیل علیه. لأنَّ التحقیق الطبی أفاد أنّ کلّ النّاس تختلط فیهم هرمونات الذکوره مع هرمونات الاُنوثه. ومعنی ذلک: أنّ الرّجل فی نسبه ضعفیه من الاُنوثه والاُنثی فیها نسبه ضعیفه من الذکوره. کل ما فی الأمر أنّ خلقه الجسد تتبع أغلب النسبتین من الهرمونات وأکثرها. ینتج من ذلک أنّ نسبه الهرمونات لو تساوتا بمقدار 50 أو نحوها کان الإنسان خنثی حقیقه، لا هو رجل ولا هو امرأه. فإن انضاف إلی ذلک أن خلقته الجسدیه تساعد علی کونه خنثی مشکل. فقد حصلنا علی نوع ثالث غیر الرجل والمرأه. هذا. وأما معنی کون الانقسام تشریعیاً، فهو أننا ولو قلنا: إنّه فی الانقسام الواقعی یوجد قسم ثالث هو الخنثی إلاّ أنّ الشارع أسقطه عن نظر الاعتبار ولم یجعل له حکماً. بل حکم تعبداً بانقسام النّاس الی القسمین الرئیسین. حتی الخناثی لابّد أن یندرجوا تحت أحد القسمین تشریعاً».

مذکر و مؤنث وجود ندارد. و نیز دلیل قطعی بر اسقاط خنثی ها از شمول احکام شرعی وجود ندارد. (1)

مبحث ششم: اقسام خنثی

گفتار اول: اقسام خنثی از نظر فقه اسلامی

اشاره

در فقه، خنثی یا دو جنسی به دو قِسم کلی تقسیم می شود که در ذیل بیان می شود:

بند اول: خنثای مشکل

خنثای مشکل کسی است که از طریق امارات طبیعی یا علائم شرعی معلوم نمی شود که آیا زن است یا مرد. شهید ثانی در توضیح خنثای مشکل می گوید:

لانّه لا ترجیح لذکوریته علی انوثیته و لااُنوثیته علی ذکوریته؛(2) چون در خنثای مشکل، مذکر بودن وی بر مؤنث بودن وی ترجیح ندارد و نیز مؤنث بودن وی، بر مذکر بودن وی، ترجیحی ندارد.

آیت الله میرزا حسن بجنوردی در تعریف خنثای مشکل می گوید:

الخنثی المشکل الذی لایحکم بأنّه رجل و کذلک لا یحکم علیه بأنّه إمرأه لفقد أمارات الطرفین أو لتعارضها؛(3) خنثای مشکل کسی است که حکم نمی شود که او مرد است و نیز حکم

نمی شود که وی زن است، چون علائم و نشانه های مرد و زن در وی مفقود است، یا علائم مرد و زن در وجود وی با یکدیگر تعارض دارند.

بند دوم: خنثای غیر مشکل

و آن خنثایی است که از طریق علائم و امارات، هرچند امارات ظنی می توان فهمید