- اشاره 1
- مقدمه 4
- فصل نخست: نقش های جدید من 5
- اشاره 5
- 1. آغاز تغییر نقش ها 7
- اشاره 10
- 2. خودباوری؛ پیش نیاز پذیرش نقش 10
- حفظ خودباوری در مواقع شکست 12
- 3. تغییر و تحولات در نظم شخصی و ارتباط با خود 13
- 4. حفظ زندگی نوپا به کمک شبکۀ روابط 14
- علت کاهش امتیازات 17
- توجه به نمونه هایی خاص و متفاوت 20
- اشاره 21
- فصل دوم: روابط همسران با خانواده ها 21
- اهمیت استقلال 24
- الف. لزوم استقلال در زندگی جدید و چگونگی کسب آن 24
- ابعاد استقلال 24
- درونی بودن استقلال 26
- برداشت های غلط از استقلال 27
- مکمل استقلال 27
- 1. تقدم در مشورت گیری 28
- روش های عمومیِ کسب استقلال 28
- 2. مواجهۀ مناسب با اظهارِنظرهای دیگران 29
- چگونگی کسب استقلال در خانواده های مختلف 31
- چگونگی مواجهه با مداخله گر ی های والدین 32
- چگونگی مواجهه با والدین رهاکننده 33
- اشاره 34
- چگونگی مواجهه با والدین وابسته پرور 34
- 1. پذیرش سختی ها 35
- 3. پیش دستی در حمایت از والدین 36
- 2. پرهیز از دریافت حمایت های والدین 36
- خانۀ پدری یا مسکن مستقل؟ 37
- چگونگی مواجهه با والدین حمایتگرِ استقلال بخش 37
- رسیدگی به خانواده ها 43
- اشاره 43
- 1. کم توجهی 43
- ب. شیوه های تعامل با خانواده ها 43
- 2. رفتار حسادت برانگیز 44
- 3. دخالت های بیجا در ارتباط همسر با خانواده اش 45
- 1. کمک والدین به فرزندان 47
- تعاملات مالی با خانواده ها 47
- اشاره 47
- اشاره 47
- استغنا 48
- 2. کمک فرزندان به والدین 51
- 3. مشارکت مالی با خانواده ها 52
- تعاملات خانوادگی در دوران عقد 54
- احترام و صمیمیت 57
- اشاره 57
- 1. احترام؛ محور ارتباط با خانوادۀ همسر 57
- 2. صمیمیت تدریجی 59
- 3. رعایت احترام در گروِ زبان 60
- 4. احترام به همسر در جمع 61
- تفاوت های خانوادگی 63
- پ. اهمیت پیشگیری از اختلاف و روش های حل نگرانی ها 63
- اشاره 63
- باورهای مؤثر دربارۀ خانوادۀ همسر 65
- اصلاح باورهای غلط 66
- انتقال ناراحتی 68
- بوی تعفّنِ بدگویی 70
- حفظ نکردن حرمت ها 72
- موضوعات محل اختلاف 73
- حل اختلاف عروس و خانوادۀ شوهر 73
- حل اختلاف داماد و خانوادۀ همسر 75
- فصل سوم: روابط همسران با خویشاوندان 77
- اشاره 77
- محاسن حضور در میانِ خویشاوندان 80
- نشاط زندگی و طول عمر 81
- بهره گیری از فکر و تجربۀ اقتصادی دیگران 82
- شراکت اقتصادی 84
- ب: پذیرش مدیریت 86
- الف: مدیریت خوب 86
- شروط لازم برای مشارکت اقتصادی موفق 86
- اشاره 86
- ج: شفافیت قراردادها 87
- د: شراکت آری؛ معامله خیر! 88
- یافتن گهرهای ناب 89
- توجه و مهربانی به افراد خاص 90
- عبرت و یادگیری از روابط همسران 91
- محدودیت های دیدوبازدید 93
- مدیریت دیدوبازدیدها 94
- مهارت های برقراری رابطۀ مطلوب با بستگان 95
- اشاره 95
- انعطاف پذیری 95
- تفاوت انعطاف و سستی 97
- پرهیز از ساختارشکنی در روابط خانوادگی 98
- تسخیر قلب ها از طریق محبت و خدمت و تدبیر 99
- مراقبت از سوء استفاده ها 100
- شیوۀ رفتار با همسر در میان خویشاوندان 102
- چگونگی مواجهه با اشتباه های خویشاوندان 105
- خوش برخوردی با دیگران و قاطعیت در برابر مزاحمت ها 112
- چگونگی شادزیستن با دیگران، در بیان امام سجاد (علیه السلام) 114
- اشاره 117
- فصل چهارم: روابط همسران با دوستان 117
- اهمیت دوستی 119
- وضعیت های مختلف روابط دوستانه 122
- بازتعریف در روابط دوستانه، پس از ازدواج 124
- مدیریت محبت 128
- شیوۀ مواجهه با دوستان نامناسب همسر 132
- الف. علت شناسی 132
- اشاره 132
- ب. پرهیز از رفتار تقابلی 133
- اشاره 136
- پ. توجه به مراحل مواجهه با خطاهای عمده 136
- تغافل 137
- تقبیح 138
- تبیین و روشنگری 139
- دوستی های پنهان 141
- شک و دل نگرانی 145
- اشاره 145
- اشتباهات قطعی 149
- ترساندن فرد بی تدبیر 152
- اقدام اضطراری 152
- اشاره 155
- فصل پنجم: الگوهای ارتباط زن و شوهر 155
- الگویی متفاوت در روابط زن و شوهر 157
- اشاره 161
- الگوی روابط عاطفی زوجین 161
- آرامش 161
- مودّت 164
- رحمت 166
- طرح یک اشکال 168
- گذشت 170
- جلوه های رحمت 170
- اشاره 170
- جبران ضعف ها 171
- چشم پوشی 171
- رفق و مدارا 174
- رعایت آستانۀ تحمل خود و دیگران 177
- جمع بندی 178
- الگوی شناختیِ روابط زوجین 178
- تعهد به خدا 179
- زوجیت 181
- لباس 183
- اشاره 183
- لباس و صمیمیت 184
- صمیمیت و جدّیت 187
- کلیشه های ذهنیِ مخرّب صمیمیت 188
- کلیشه های ذهنی مردانه 189
- کلیشه های ذهنی زنانه 190
- وظایف مشترک 192
- همدلی و مشارکت در امور خانه 192
- الگوی حقوق و تکالیف در روابط زن و شوهر 192
- معاشرت نیکو و گشاده رویی 192
- فرصت تعالی 194
- احترام و تکریم 195
- حریم خصوصی 195
- روابط جنسی مطلوب 196
- اشاره 196
- آشنایی با روابط زناشویی 196
- آداب زناشویی 199
- نقش روابط جنسی در در ابتدای زندگی زناشویی 199
- اشاره 199
- مهیّابودن زن و مرد برای رابطۀ جنسی 206
- آراستگی ظاهری 207
- 2. حریم خانه؛ جایگاه آراستگی 207
- اشاره 207
- 1. ظاهر زیبا و آراسته 207
- شناخت تفاوت های زن و مرد در انگیزۀ جنسی 208
- وظایف اختصاصی مرد 210
- ریاست و مدیریت 210
- نفقه 211
- وظایف اختصاصی زن 212
- اطاعت و تمکین 212
- اطاعت از والدین و شوهر؛ جلوۀ اطاعت از خدا 213
- شوهرداریِ نیکو 214
- اشاره 217
- فصل ششم: مهارت های حل اختلاف 217
- مهارت های حلّ اختلاف 221
- اشاره 221
- 1. آرامش و ادب را حفظ کنید 221
- 4. فقط یک موضوع را حل کنید 222
- 2. پشت گوش نیندازید 222
- 3. خوب گوش دهید 222
- 7. جنبه های مثبت را هم ببینید 223
- 6. خواسته هایتان را مطرح کنید 223
- 5. توقعات کمتری داشته باشید 223
- 10. بحث را ادامه ندهید 224
- 8. مکرر انتقاد نکنید 224
- 9. اشکال های خود را بپذیرید 224
- 11. عذرخواهی کنید و عذرخواهی دیگران را بپذیرید 224
- 12. اختلاف ها را محرمانه نگه دارید 225
- 13. واژۀ طلاق را به کار نبرید 225
- جایش را پیدا کنید 226
- اشاره 226
- 14. از حَکَم استفاده کنید 226
- اشاره 228
- مهارت مدیریت خشم 228
- اقدامات فوری در مواجهه با خشم 229
- اقدامات پیشگیرانه در مواجهه با خشم 229
- اشاره 231
- تفاوت ها را به رسمیت بشناس 231
- مهارت های مؤثر در پیشگیری از اختلاف 231
- اشاره 232
- مهارت همدلی 232
- جایش را پیدا کنید 233
- تأمین نیازهای جنسی 234
- اشاره 235
- انعطاف پذیری 235
- جایش را پیدا کنید 236
- مثبت نگری 237
- اشاره 237
- جایش را پیدا کنید 240
- 2. رفاقت به جای رقابت 241
- راهکارهای اصلاح روابط با همسر 241
- 1. علت شناسی 241
- 3. نقش مؤثر مردان در اصلاح روابط 242
- 4. نقش مؤثر زنان در اصلاح روابط 243
- شوهرداری 243
- اشاره 243
- خودآرایی 244
- خانه آرایی 245
- سفره آرایی و مدیریت تغذیه 245
- درجه بندی موضوعات 246
- کتابنامه 248
- مسابقۀ فرهنگی تاروپود عاشقی 255
مقدمه
همۀ ما در بزنگاه های مهم زندگی، از مناجات با خدا و توسل به اولیای او کمک می گیریم. به طور حتم، ازدواج یکی از تصمیم های مهم و سرنوشت ساز زندگی انسان است. از همین رو، از دیرباز رسم است که بسیاری از خانواده ها علاوه بر رعایت همۀ مقدمات لازم برای ایجاد پیوندی سالم و اصولی، برای دریافت تبرک و تیمن بیشتر، پیوند مقدس زوج های جوان را در حرم مطهر رضوی منعقد می کنند.
در همین راستا، معاونت تبلیغات اسلامی حرم مطهر رضوی، بر خود لازم دید علاوه بر فراهم آوردن مقدمات مناسب برای اجرای عقد در حرم مطهر، بر اساس آسیب شناسی مسائل ازدواج و آموزه های متون دینی، در موضوع «ازدواج و خانواده » کتاب آموزشی و کاربردیِ مناسبی آماده و به زوج های جوان اهدا کند.
پس از بررسی اولیه موضوع در کارگروه تولید کتاب مدیریت فرهنگی حرم مطهر رضوی، مسئولیت آماده سازی محتوای کتاب مذکور به آقای دکتر بانکی پور به عنوان پژوهشگر برتر حوزه خانواده، واگذار شد. در نهایت بعد از دو سال پژوهش و قلمزنی و رفت و برگشت های اصلاحی، کتاب حاضر شامل آموزش های لازم برای مراقبت مداوم از پیوند ازدواج و تحکیم بنیان خانواده، به عنوان نتیجۀ کار به زوج های جوان و خانواده ها و کارشناسان مسائل خانوادگی تقدیم می شود.
امید که به برکت عنایت امام رأفت و مهربانی، این گام کوچک در جهت ایجاد سلامت در پیوند زناشویی و استحکام بنیان خانواده مؤثر باشد.
معاونت تبلیغات اسلامی آستان قدس رضوی