- پیشگفتار 1
- 1 احکام دانشجویان رشته پزشکی 3
- 2. احکام نگاه و نظر 5
- 3. احکام لمس و تماس بدنی 6
- 5. احکام پوشش 8
- 4. گفتگو و اختلاط 8
- 6. استفاده شخصی از امکانات عمومی 10
- 7. ضمان 10
- 8. مسائل دیگر 11
- 2 مسائل مربوط به تشریح 12
- 2. تشریح غیر مجاز 13
- احکام تشریح 14
- 3 مسائل مربوط با معاینه و درمان 16
- 2. هزینههای درمان و معاینات 17
- 3. تشخیص بیماری 18
- 4. احکام مختلف معالجه و درمان 19
- 5. نگاه 21
- 6. لمس 23
- 7. خلوت با اجنبیّه 25
- 8. انواع درمان 26
- 4 تحقیقات پزشکی و تبعات آن 32
- شبیهسازی 37
- 5 دندان پزشکی 39
- ضمان دندان پزشک 40
- 6 زنان و زایمان 43
- 2. سزارین 44
- 7 جلوگیری از انعقاد نطفه 45
- راههای جلوگیری از بارداری 46
- جلوگیریهای مجاز 48
- احکام جلوگیری از بارداری 49
- 8 تلقیح و باروری مصنوعی 53
- 2. تلقیح غیر مجاز 59
- 3. احکام تلقیح مصنوعی 63
- 9 مسائل مربوط به سقط جنین 65
- ب) مواردی که سقط جنین جایز است 66
- ج) انتقال جنین 72
- د) احکام سقط جنین 73
- ب) ترمیم پرده بکارت 76
- 10 ازدواج 76
- ج) آزمایش پرده بکارت 77
- ه) بیماریها و عیوب فسخ نکاح 77
- د) آزمایشهای قبل از عقد 77
- و) عیوب و بیماریهای قابل درمان 78
- ح) برخی از عیوبی که حق فسخ نمیآورد 79
- ز) بیماریها و عیوب جایگزین 79
- ط) حکم ازدواج بعد از تغییر جنسیّت واقعی 80
- ی) نفقه زوجه بیمار 81
- 11 تغییر جنسیّت 81
- 2. وظیفه پزشک در برابر متقاضیان تغییر جنسیّت 83
- 12 مرگ مغزی 86
- پایان دادن به زندگی 88
- 13 پیوند اعضا 91
- ب) پیوندهای غیر مجاز 97
- ج) خرید و فروش اعضای بدن 100
- د) احکام پیوند 102
- 2. خرید و فروش خون 107
- 14 خون و فرآوردههای آن 107
- 3. اهدا و انتقال خون 107
- 15 پزشکی قانونی 108
- ج) کالبد شکافی با عدم رضایت اولیای دم 109
- ب) کالبد شکافی برای اثبات نسب 109
- د) کالبد شکافی برای تعلیم دانشجویان 110
- ه) کالبدشکافی جنس مخالف 110
- ز) کالبد شکافی برای تشخیص حیات 111
- و) اظهار نظر پزشکی قانونی در صورت داشتن مفسده 111
- 16 وظیفه پزشک در برابر افراد مختلف 112
- ح) نبش قبر برای تشریح 112
- و) برداشتن قرنیه اجساد 112
- 4. وظیفه پزشک در برابر حکومت اسلامی 116
- 2. وظیفه پزشک در برابر اطرافیان بیمار 116
- 5. وظیفه پزشک در برابر خودش 116
- 3. وظیفه پزشک در برابر همکاران 116
- 17 ضمان طبیب 119
- 2. خسارات ناشی از اطّلاعات نادرست بیمار به پزشک 122
- 3. خسارات ناشی از آزمایشات 122
- 4. خسارات ناشی از کوتاهی یا کمبود اطّلاعات پزشک 123
- 5. خسارات ناشی از ترک معالجه 124
- 6. خسارات ناشی از کمبود امکانات 125
- 7. ضمانت پرستاران 126
- 8. ضمانت جرّاحان 129
- 9. ضمانت آزمایشگاه 130
- 10. ضمانت داروخانه 131
- 11. ضمانت بیمارستان 131
- 12. ضمانت کادر اطاق عمل 132
- 13. ضمانت افراد عادی که طبابت میکنند 132
- 14. اخذ برائت برای رفع ضمان 132
- 15. برخی از مواردی که پزشک ضامن نیست 136
- 18 احکام بیمارستانها 138
- 19 احکام داروخانهها 140
- 20 احکام بیماران 141
- 2. احکام وسواس 147
- 3. احکام وضو 153
- 4. احکام غسل 156
- 5. احکام تیمّم بیماران 158
- 6. احکام نماز 161
- اشاره 161
- نماز مسافر 167
- نماز قضا 167
- نماز جماعت 168
- بیماری و سقوط نماز 169
- نماز جمعه 169
- 7. احکام روزه 170
- 8. احکام حجّ بیماران 175
- 9. احکام معاملات بیماران 177
- 10. روشهای پیشگیری از بیماری 179
- 11. مراجعه به پزشک غیر همجنس 180
- 12. تمایلات هم جنس گرایانه 187
- 13. احکام وصیّت 188
- 14. احکام حدود و تعزیرات 188
- 15. احکام قصاص 190
- 16. احکام دیات 191
- 17. احکام حفظ جان 193
- 18. احکام ضرورت و اضطرار 196
- 19. خوردنیهای غیر مجاز 197
- 20. متفرّقه 198
خوف ضرر پیدا کرد روزه را ترک میکند. صورت دوّم آن است که احتمال ضعیف و کم رنگی باشد، در اینجا نمیتوان ترک روزه را به بیمار توصیه کند.
2. وظیفه پزشک در برابر اطرافیان بیمار
سؤال 370- جوانی جهت ازدواج برای آزمایش به پزشک مراجعه میکند.
پزشک وی را دچار بیماری مسری مییابد، و یا متوجّه میشود که معتاد است.
در اینجا، اگر واقعیّت را برای دیگران، که منتظر نتیجه آزمایش هستند بگوید، پرده از روی راز پنهان بیمار برداشته میشود، که قطعاً برای بیمار تبعات سوئی به دنبال خواهد داشت. و اگر نگوید همسر آینده وی دچار بیماری مسری شده، و گرفتاریهایی پیدا میکند، و ممکن است برای طبیب هم مشکل ساز شود. تکلیف طبیب چیست؟
جواب: با توجّه به اینکه این گونه آزمایشها نوعی مشورت با طبیب است، کتمان کردن واقعیّت، خیانت درمشورت محسوب میشود، و باید واقعیّت را بگوید.
3. وظیفه پزشک در برابر همکاران
سؤال 371- متأسفانه برخی از همکاران پزشک سیگار میکشند. این کار چه حکمی دارد؟ مخصوصاً که برخی از مردم با استدلال به کار آنها سیگار میکشند و میگویند: اگر سیگار ضرر داشت پزشکان سیگار نمیکشیدند؟ وظیفه ما چیست؟
جواب: با توجه به اینکه سیگار کشیدن به خاطر ضررهای «1» فوق العادهاش که همه آگاهان به آن اعتراف دارند حرام میباشد با زبان خوب به آنها تذکّر دهید که این کار را ترک کنند.
4. وظیفه پزشک در برابر حکومت اسلامی
سؤال 372- اگر بیماری به پزشک مراجعه نماید، وپزشک هم در معاینات وی به سرّی از اسرار بیمار مطّلع شود که در صورت کتمان، نفع بیمار و کسان وی در آن لحاظ میگردد، و بیمار هم خواهان مکتوم ماندن آن بیماری پنهان باشد، ولی اگر به اطّلاع مسئولین مملکتی و حکومتی برساند، نفع و مصلحت جامعه در آن وجود دارد، اینجا طبیب چه تکلیفی دارد؟
جواب: تنها در موردی که مصالح جامعه به خطر میافتد لازم است آن را فاش کند، و به مسئولین مربوطه اطّلاع دهد.
5. وظیفه پزشک در برابر خودش
سؤال 373- اینجانب پزشک هستم. آیا میتوانم برای دستیابی به جدیدترین دستاوردهای علمی پزشکی از ماهواره استفاده کنم؟
جواب: در صورتی که مطمئن باشید در منزل شما کسی از آن سوء استفاده نمیکند مانعی ندارد.
سؤال 374- ساخت و نگهداری و استفاده از اسکلتهای انسان جهت آموزش پزشکی چه حکمی دارد؟ آیا احکام مجسّمه بر آن بار میشود؟
جواب: احکام مجسّمه ندارد، و به مقدار ضرورت میتوان از آن استفاده کرد.
سؤال 375- گاه اموال بیماران در مطب میماند و آدرسی از بیمار در اختیار ما نیست. با آنها چه کنیم؟
جواب: در صورتی که از یافتن صاحبان آن مأیوس باشید باید آن را از طرف صاحب اصلی به نیازمندی صدقه دهید.
سؤال 376- آیا آزمایش اسپرم، که با استمنا حاصل میشود و برای ازدواج در