- پیشگفتار 1
- 1 احکام دانشجویان رشته پزشکی 3
- 2. احکام نگاه و نظر 5
- 3. احکام لمس و تماس بدنی 6
- 5. احکام پوشش 8
- 4. گفتگو و اختلاط 8
- 7. ضمان 10
- 6. استفاده شخصی از امکانات عمومی 10
- 8. مسائل دیگر 11
- 2 مسائل مربوط به تشریح 12
- 2. تشریح غیر مجاز 13
- احکام تشریح 14
- 3 مسائل مربوط با معاینه و درمان 16
- 2. هزینههای درمان و معاینات 17
- 3. تشخیص بیماری 18
- 4. احکام مختلف معالجه و درمان 19
- 5. نگاه 21
- 6. لمس 23
- 7. خلوت با اجنبیّه 25
- 8. انواع درمان 26
- 4 تحقیقات پزشکی و تبعات آن 32
- شبیهسازی 37
- 5 دندان پزشکی 39
- ضمان دندان پزشک 40
- 6 زنان و زایمان 43
- 2. سزارین 44
- 7 جلوگیری از انعقاد نطفه 45
- راههای جلوگیری از بارداری 46
- جلوگیریهای مجاز 48
- احکام جلوگیری از بارداری 49
- 8 تلقیح و باروری مصنوعی 53
- 2. تلقیح غیر مجاز 59
- 3. احکام تلقیح مصنوعی 63
- 9 مسائل مربوط به سقط جنین 65
- ب) مواردی که سقط جنین جایز است 66
- ج) انتقال جنین 72
- د) احکام سقط جنین 73
- 10 ازدواج 76
- ب) ترمیم پرده بکارت 76
- ج) آزمایش پرده بکارت 77
- د) آزمایشهای قبل از عقد 77
- ه) بیماریها و عیوب فسخ نکاح 77
- و) عیوب و بیماریهای قابل درمان 78
- ح) برخی از عیوبی که حق فسخ نمیآورد 79
- ز) بیماریها و عیوب جایگزین 79
- ط) حکم ازدواج بعد از تغییر جنسیّت واقعی 80
- 11 تغییر جنسیّت 81
- ی) نفقه زوجه بیمار 81
- 2. وظیفه پزشک در برابر متقاضیان تغییر جنسیّت 83
- 12 مرگ مغزی 86
- پایان دادن به زندگی 88
- 13 پیوند اعضا 91
- ب) پیوندهای غیر مجاز 97
- ج) خرید و فروش اعضای بدن 100
- د) احکام پیوند 102
- 2. خرید و فروش خون 107
- 3. اهدا و انتقال خون 107
- 14 خون و فرآوردههای آن 107
- 15 پزشکی قانونی 108
- ج) کالبد شکافی با عدم رضایت اولیای دم 109
- ب) کالبد شکافی برای اثبات نسب 109
- د) کالبد شکافی برای تعلیم دانشجویان 110
- ه) کالبدشکافی جنس مخالف 110
- و) اظهار نظر پزشکی قانونی در صورت داشتن مفسده 111
- ز) کالبد شکافی برای تشخیص حیات 111
- و) برداشتن قرنیه اجساد 112
- 16 وظیفه پزشک در برابر افراد مختلف 112
- ح) نبش قبر برای تشریح 112
- 5. وظیفه پزشک در برابر خودش 116
- 3. وظیفه پزشک در برابر همکاران 116
- 2. وظیفه پزشک در برابر اطرافیان بیمار 116
- 4. وظیفه پزشک در برابر حکومت اسلامی 116
- 17 ضمان طبیب 119
- 3. خسارات ناشی از آزمایشات 122
- 2. خسارات ناشی از اطّلاعات نادرست بیمار به پزشک 122
- 4. خسارات ناشی از کوتاهی یا کمبود اطّلاعات پزشک 123
- 5. خسارات ناشی از ترک معالجه 124
- 6. خسارات ناشی از کمبود امکانات 125
- 7. ضمانت پرستاران 126
- 8. ضمانت جرّاحان 129
- 9. ضمانت آزمایشگاه 130
- 10. ضمانت داروخانه 131
- 11. ضمانت بیمارستان 131
- 12. ضمانت کادر اطاق عمل 132
- 13. ضمانت افراد عادی که طبابت میکنند 132
- 14. اخذ برائت برای رفع ضمان 132
- 15. برخی از مواردی که پزشک ضامن نیست 136
- 18 احکام بیمارستانها 138
- 19 احکام داروخانهها 140
- 20 احکام بیماران 141
- 2. احکام وسواس 147
- 3. احکام وضو 153
- 4. احکام غسل 156
- 5. احکام تیمّم بیماران 158
- 6. احکام نماز 161
- اشاره 161
- نماز مسافر 167
- نماز قضا 167
- نماز جماعت 168
- بیماری و سقوط نماز 169
- نماز جمعه 169
- 7. احکام روزه 170
- 8. احکام حجّ بیماران 175
- 9. احکام معاملات بیماران 177
- 10. روشهای پیشگیری از بیماری 179
- 11. مراجعه به پزشک غیر همجنس 180
- 12. تمایلات هم جنس گرایانه 187
- 13. احکام وصیّت 188
- 14. احکام حدود و تعزیرات 188
- 15. احکام قصاص 190
- 16. احکام دیات 191
- 17. احکام حفظ جان 193
- 18. احکام ضرورت و اضطرار 196
- 19. خوردنیهای غیر مجاز 197
- 20. متفرّقه 198
ازدواج قبلی آنها چیست؟
جواب: اگر تغییر حقیقی باشد زوجیّت بلافاصله فسخ میشود، و میتوانند مجدّداً عقد ازدواج درشکل جدیدبخوانند؛ ولیاحتیاط آناست که زمان عدّه بگذرد.
سؤال 264- اگر یکی از زوجین تغییر جنسیّت دهد لطفاً بفرمایید:
1. حکم ازدواج آنها چیست؟
2. مهریّه زوجه چه حکمی دارد؟
جواب: اگر تغییر جنس واقعی باشد نه صوری، ازدواج آنها باطل میشود، ولی مهریّه مربوط به زمان قبل به قوّت خود باقی است.
ی) نفقه زوجه بیمار
سؤال 265- با توجّه به اینکه مداوای بیماری عرفاً جزء نیازهای اولیّه هر انسانی است، آیا هزینه دارو و درمان زوجه مریض نیز جزء نفقه زوجه محسوب میشود؟
جواب: مداوا در حدّ متعارف جزء نفقه است.
سؤال 266- هرگاه طبق نظر پزشک، زوجه دائمی مبتلا به بیماری باشد که برای مدّت طولانی یا برای همیشه قادر بر تمکین نباشد، یا به علّت ابتلای به جنون ادواری یا دائم، در تیمارستان یا منزل بستری و تحت درمان باشد، و به هیچ وجه حاضر به نزدیکی با شوهرش نباشد، آیا چنین زنی در دو فرض بالا نفقه دارد؟
جواب: در صورتی که زن مقصّر نبوده باشد احتیاط واجب آن است که نفقه او را بپردازد.
سؤال 267- زنی به سبب آتش سوزی در منزل شوهر راهی بیمارستان شده، و پس از چند ماه بستری شدن فوت میکند. آیا هزینه بیمارستان برعهدهشوهراست؟
جواب: احتیاط واجب آن است که شوهر هزینه درمان او را بدهد.
11 تغییر جنسیّت
1. تغییر جنسیّت از منظر شرع
سؤال 268- تغییر جنسیّت از نظر شرع چگونه است؟
جواب: تغییر جنسیّت ذاتاً خلاف شرع نیست، ولی باید از مقدّمات مشروع استفاده شود؛ یعنی نظر به عورت و لمس آن لازم نیاید، مگر اینکه به حدّ ضرورت، همچون ضرورت مراجعه به طبیب رسیده باشد، که در این صورت جایز است.
سؤال 269- مردی در اثر عدم تربیت صحیح، و مراعات نکردن مسائل شرعی در خانواده، در کودکی لباس زنانه پوشیده، و اکنون که بزرگ شده خود را زن میداند، و با استفاده از داروهای شیمیایی حالات زنانه را در خود تقویت کرده، و درخواست تغییر جنسیّت دارد، آیا میتواند تغییر جنسیّت بدهد؟
جواب: همان طور که در بالا گفته شد تغییر جنسیّت صوری جایز نیست، ولی اگر جنسیّت واقعی او خلاف آن است که در او ظاهر میباشد، تغییر آن جایز، بلکه گاه واجب است.
سؤال 270- مردی به علّت اینکه در گذشته علاقه زیادی به بازی با دختران