- مقدمه 1
- [اهداء] 1
- بخش 1: تاریخچه مکّه و مراسم حج 5
- اشاره 5
- 1- خانه خدا و مردم 5
- 2- راز قرار گرفتن خانه خدا در بیابان 8
- 3- راز اسکان ذریّه ابراهیم علیه السلام در مکه 8
- 7- دعوت الهی برای حج 9
- 4- تجدید بنای خانه خدا توسط ابراهیم و اسماعیل علیهما السلام 9
- 6- درخواست مناسک حج برای توبه و بازگشت به خدا 9
- 5- مقام ابراهیم علیه السلام 9
- بخش 2: استطاعت و انواع حج 10
- 1- دعوت به حج توسط پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 10
- اشاره 10
- 2- استطاعت و گستره آن 11
- 3- خرج کردن در راه حج 13
- 4- انواع حج و عمره 13
- 5- اختلاف حج تمتع با قران و افراد 14
- 7- اعمال حج و عمره یک واحد به هم پیوسته. 15
- 6- فهرست مناسک حج و عمره تمتع 15
- اشاره 17
- واجبات احرام 17
- اشاره 17
- اشاره 17
- 1- احرام در میقات 17
- بخش 3: مناسک عمره 17
- 1. میقات زمانی 18
- 2. میقات مکانی 18
- میقاتهای عمره تمتع 20
- میقات حرمی و مکّی 21
- الف: حفاظت حریم معنوی الهی از شهوت 22
- اشاره 22
- اشاره 22
- تقوی از محرمات 22
- 5- نزدیکی با زن. 23
- ب: حفاظت حریم صلح و سلام الهی از غضب 23
- 1- عقد کردن از برای خود یا دیگری و حتی شاهد عقد بودن 23
- 2- نگاه با شهوت به همسر خود. 23
- 4- بوسیدن همسر از روی شهوت. 23
- 6- استمناء و خودارضایی (یعنی کاری کند که موجب خارج شدن منی شود). 23
- 7- تقوی از فسوق: 23
- 3- لمس کردن و دست گذاشتن بر بدن همسر به قصد شهوت. 23
- 11- بستن اسلحه (وسیله خونریزی). 24
- ج. حفاظت حریم امن الهی از خونریزی 24
- 9- تقوی از خونریزی حتی با حجامت و خاراندن پوست 24
- 10- مسواک و کشیدن دندان که منجر به خونریزی شود 24
- 8- تقوی از جدال و مشاجره: 24
- 12- کندن درخت یا بوته یا علفی که در حرم روئیده است. «1» 25
- اشاره 25
- 14- تقوی از شکار و کشتن و خوردن آن 25
- د. حفاظت محیط زیست از فساد و تخریب 25
- 13- کشتن حشرات و جنبندگان مگر اینکه مایه آزار او شوند یا حیوانات موذی و خطرناک مثل مار و عقرب «2» 25
- 15- تراشیدن موی سر 26
- اشاره 27
- 19- پوشیدن انگشتر زینتی برای مردان. 27
- 21- پوشیدن صورت برای بانوان. 27
- 17- پوشیدن سر برای مردان. 27
- 22- مالیدن انواع روغنها و کرمها به بدن. 27
- 26- نگاه کردن به آئینه. 27
- 16- پوشیدن لباس دوخته برای مردان. 27
- تقوی از آلایشهای دنیوی برای آراسته شدن به زیور ایمان 27
- 24- استعمال انواع عطرها، صابون و شامپوی معطر. گرفتن مشام از بوی نامطبوع. 27
- 25- گرفتن ناخن. 27
- 20- پوشیدن زیورآلات به جهت زینت و آرایش برای بانوان اگرچه برای همسر باشد. 27
- ه حفاظت حریم زیبا و عطرآگین الهی از آلایشهای دنیوی 27
- آراسته شدن به زیور تقوی و نیکوکاری 27
- 18- پوشیدن کفش (پاپوشی که تمام پشت پا را بپوشاند) برای مردان. 27
- 23- حنا بستن و رنگ کردن موها برای زینت. 27
- اشاره 28
- 2- طواف 28
- حجر اسماعیل در طواف 28
- ورود به مکه معظمه 28
- 4- سعی بین صفا و مروه 28
- 3- نماز طواف 28
- اشاره 31
- 3- بُعد فرهنگی: 31
- ابعاد مختلف منافع حج 31
- 2- بُعد سیاسی حج: 31
- 1- بُعد اخلاقی حج: 31
- در فاصله میان عمره و حج 31
- 5- کوتاه کردن مو یا ناخن 31
- شاهد منافع گوناگون خویش 31
- اشاره 31
- 4- بُعد اقتصادی حج: 32
- اشاره 32
- وحدت صفوف مسلمین 33
- هماهنگی در وقت فضیلت نماز 34
- ملکوت آسمانها و زمین 35
- اشاره 35
- اشاره 35
- بخش 4: مناسک حج 35
- 2- وقوف در عرفات 35
- صورت اجمالی حج تمتع 35
- معرفت و شناخت در عرفات 35
- اشاره 35
- 1- احرام در مکه 35
- با ابراهیم علیه السلام در قربانگاه 36
- اشاره 36
- درسی از جمرات 36
- 4- رمی جمره عقبه 36
- اشاره 36
- 3- وقوف در مشعر الحرام 36
- 5- قربانی 36
- با دو ذریه ابراهیم علیه السلام در قربانگاه 37
- 6- حلق و تقصیر 38
- اشاره 39
- 7- 11. اعمال مکه 39
- عیدی و عطایای الهی به خاندان ابراهیم علیه السلام 39
- 13- رمی جمرات 40
- رمی شیطان 40
- 12- ماندن شبهای یازدهم و دوازدهم در منی 40
- اشاره 40
- رابطه قربانی با قرب و شکر خدا 41
- تکبیر جبرئیل، ابراهیم و اسماعیل علیهما السلام 41
- اشاره 41
- مَنْسک یا مراسم قربانی 41
- بخش 5: مَنْسَک حج 41
- فلسفه قربانی از دیدگاه آیةالله العظمی مکارم شیرازی 41
- اشاره 43
- 1- قصد از قربانی در امم پیشین 43
- 2- اقسام قربانی در امم پیشین 43
- 3- انحراف قربانی در ملل پیشین 43
- منسک و قربانی در امم پیشین 43
- هدف قربانی در ادیان جهان: 44
- قربانی در اسلام 44
- اشاره 44
- 1- محل ذبح در منی 45
- اشاره 45
- ب. کیفیت قربانی در اسلام 46
- ج. تقسیم قربانی 47
- د. وضعیت جدید قربانی در عصر ما 48
- 1- فروش یا هبه سهم فقراء 51
- اشاره 51
- ه. نظر و راه حل فقهاء: 51
- 2- پرداخت پول قربانی به فقراء 52
- 3- نظریه شیخ محمود شلتوت 53
- 4- نظریه شیخ محمد جواد مغنیه 54
- 5- استفتاء از امام خمینی 55
- 6- نظریه آیةالله شهید دکتر بهشتی 55
- 7- فتوای آیةالله العظمی مکارم شیرازی 55
- در مورد صور چهارگانه قربانی 56
- اشاره 57
- دلائل فتوای آیةالله العظمی مکارم 57
- 1- ریختن خون هدف قربانی نیست 57
- آیا قربانی مانند طواف و سعی است؟ 59
- آیا ذبح در خارج از منی بدعت است؟ 60
- 2- اطلاق دلائل قربانی مصادیق کنونی را شامل نمی‌شود. 61
- اشاره 63
- 3- انتقال کشتارگاهها به خارج مِنی 63
- آیا منی قابل توسعه به معیصم است؟ 64
- تصریح مراجع عظام به عدم لزوم اقربیت به مِنی 65
- 2- آیا مکه بدل از مِنی است؟ 66
- 3- آیا کشتار در غیر منی با روح حج سازگار است؟ 66
- 5- قربانی سوختنی در امم پیشین 67
- 4- آیا کشتار در غیر منی موجب وهن شیعه است؟ 67
- 6- حرمت اسراف و تبذیر 68
- اشاره 68
- 2- دفن و سوزاندن قربانی مصداق بارز اسراف و تبذیر 69
- 1- فرق بین اسراف و تبذیر 69
- 3- مفهوم «لا اسراف فی الحج» 70
- 4- قربانی توسط بانک توسعه اسلامی 71
- اشاره 72
- خلاصه کلام درباره منسک (قربانگاه) 72
- 5- پاره‌ای از اشکالات کشتارگاههای صنعتی 72
- 6- نتیجه‌گیری کلی 73
- 7- پاسخ به استفتاءاتی درباره قربانی 74
ص: 48
در این راستا فقها امور زیر را در حال احرام حرام دانسته‌اند:
1- عقد کردن از برای خود یا دیگری و حتی شاهد عقد بودن
2- نگاه با شهوت به همسر خود.
3- لمس کردن و دست گذاشتن بر بدن همسر به قصد شهوت.
4- بوسیدن همسر از روی شهوت.
5- نزدیکی با زن.
6- استمناء و خودارضایی (یعنی کاری کند که موجب خارج شدن منی شود).
مناسک حج 140- 141
ب: حفاظت حریم صلح و سلام الهی از غضب
7- تقوی از فسوق:
فَمَنْ فَرَضَ فِیْهِنَّ الْحَجّ فَلا رَفَثَ وَ لا فُسُوقَ
«فسق» در اصل به معنای خارج شدن خرما از پوست است که در مفهوم خروج از طاعت به کار می‌رود. از نظر امامیه: فسوق به معنای دروغ گفتن است «1» و بعضی گفته‌اند: تمامی گناهان «2» و برخی گفته‌اند: دشنام و بدگویی است به دلیل اینکه در روایت آمده که «سُبابَ الْمُؤمِنِ فُسُوقِ» «3»
و از نظر زمخشری: خروج از حدود شریعت. «4»
در این راستا در مناسک حج آیةالله العظمی مکارم می‌خوانیم:
دروغ گفتن و دشنام دادن در همه حال حرام است، ولی در حال احرام به خصوص نهی شده بعضی از کارهایی است که محرم باید ترک کند بلکه احتیاط واجب آن است که از اظهار برتری بر دیگران یا بیان نقص دیگران