بررسی فقهی تلقیح مصنوعی صفحه 123

ص:125

وجه دوّم: تفاوت فرض های متصور این دو شکل

برای این شکل از تلقیح مصنوعی، فرض های مختلفی متصوّر است که با توجّه به علّت نازایی، هیچگاه تحت عنوان شکل دوّم نمی گنجند.

گرچه تفصیل این فرض ها را در آغاز این نوشتار بیان کرده ایم، امّا در اینجا دوباره کلیّت آنها را تکرار می کنیم.

فرض های مختلف شکل سوّم

اشاره

فرض اوّل: لقاح میان نطفۀ مرد و تخمک زن اجنبیه، در رحم همسر مرد صورت گیرد.

فرض دوّم: لقاح میان نطفۀ مرد و تخمک زن اجنبیه، در رحم همان زن اجنبیّه صورت گیرد.

فرض سوّم: لقاح میان نطفۀ مرد و تخمک زن اجنبیه نه در رحم همسر مرد و نه زن اجنبیه، بلکه در خارج رحم صورت گیرد.

واضح است که بنا بر فرض دوم، حکم این شکل و شکل دوم یکی است، امّا بنا بر فرض اول و سوم متفاوت خواهد بود. ما نیز بحث خود را در شکل سوّم، مبتنی بر فرض اوّل و سوّم قرار می دهیم.

بررسی فقهی فرض اوّل

فرض اول آن بوده زنی تخمک تولید نمی کند، تخمک زنی دیگر را بگیرند و در رحم این زن قرار دهند و شوهرش با او آمیزش کند و باردار شود.

این فرض اعمّ از آن است که زن تخمک دهنده همسر دیگر یا کنیز مرد باشد، یا بین او و مرد، هیچ گونه نسبت زوجیّت نباشد.