- مقدمه 1
- اشاره 6
- 2- محورهای کلی بحث در تلقیح مصنوعی 10
- 3- ترسیم اجمالی شکل های مختلف تلقیح مصنوعی 11
- اشاره 16
- اشاره 18
- اشاره 19
- دیدگاه نخست: اصل عملی در این مسائل، اصاله الاحتیاط است. 19
- دیدگاه دوم: اصل عملی در این مسائل، اصاله البرائه است. 19
- ادلّۀ دیدگاه اول یا اصاله الاحتیاط 20
- اشاره 20
- دلیل اول: مذاق شرع 20
- دلیل دوم: روایات وارد شده در این مقام 30
- دیدگاه دوم یا اصاله البرائه 49
- اشاره 51
- شکل اول: تلقیح نطفۀ مرد، در رحم همسر شرعی خودش 52
- اشاره 52
- اشاره 53
- مقام دوم: حکم فقهی این صورت با توجّه به موانع شرعی دیگر. 53
- فرض اول: آن که مسئلۀ نازایی و نداشتن فرزند، 54
- فرض دوم: آن که هیچ گونه اضطرار و حرجی در بین نباشد 54
- شکل دوم: تلقیح میان مرد و زن بیگانه - صورت اوّل 60
- تشریح و توضیح 60
- حکم فقهی شکل دوّم 61
- اشاره 62
- دسته اول: روایات 62
- تفاوت آن با شکل دوّم 122
- شکل سوّم: تلقیح میان مرد و زن بیگانه - صورت دوّم 122
- اشاره 122
- اشاره 123
- بررسی فقهی فرض اوّل 123
- فرض های مختلف شکل سوّم 123
- اقوال در مسأله 124
- دلیل قول به حرمت 124
- دلیل قول به تفصیل 125
- بررسی فقهی فرض سوم 126
- فرض های مختلف شکل چهارم 128
- شکل چهارم: تلقیح میان نطفۀ زن و شوهر، خارج از رحم 128
- اشاره 128
- اشاره 128
- حکم فقهی فرض سوم 129
- دلیل دیگر جواز فرض سوم و جواب آن 133
- نکته ای علمی: 134
- رحم اجاره ای: 136
- صورت اول تلقیح اسپرم مرد و تخمک یک حیوان 137
- شکل پنجم: برخی از صورت های نادر الوقوع تلقیح مصنوعی 137
- اشاره 137
- اشاره 137
- بررسی دلالت آیات 138
- استدلال به مقاصد شریعت 139
- صورت دوم یک طرف از تلقیح گیاه باشد 139
- اشاره 142
- دیدگاه نخست 145
- اشاره 145
- اشاره 146
- مستند دیدگاه دوم 146
- دیدگاه دوم 146
- الف. نفی نسب از ولد الزنا 146
- اشاره 146
- نقد استدلال به نفی نسب ولد الزنا 147
- دوران بین تخصیص و تخصّص 147
- ب. قاعدۀ الولد للفراش 150
- اشاره 150
- مستندات قاعده الولد للفراش 150
- روایتی از کتب اهل سنّت 154
- مفاد جریان قاعده 156
- شکل دوم و سوم 158
- شکل اوّل تلقیح مصنوعی 158
- اشاره 158
- دیدگاه محقق خوئی در تعیین مادر 159
- اشاره 159
- شکل چهارم: رحم اجاره ای 159
- نقد فرمایش محقق خوئی قدس سره 161
- احتمال وجود دو مادر برای فرزند تلقیحی 162
ص:64
1- (1) . ر. ک: صفحۀ 16.
دیدگاه نخست: حرمت شکل دوم تلقیح مصنوعی
اشاره
برای این دیدگاه سه دسته دلیل اقامه کرده اند:
دسته اول: روایات
روایت نخست:
روایتی است که ثقه الاسلام کلینی در کافی، شیخ صدوق در عقاب الأعمال، و محدّث برقی در محاسن نقل کرده اند. متن روایت طبق نقل کافی به قرار زیر است.
عن علی بن إبراهیم، عن أبیه، عن عثمان بن عیسی، عن علیّ بن سالم، عن أبی عبدالله علیه السلام قال: إِنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَذَاباً یَوْمَ الْقِیَامَهِ رَجُلٌ أَقَرَّ نُطْفَتَهُ فِی رَحِمٍ یَحْرُمُ عَلَیْهِ.(1)
شدیدترین عذاب ها در روز قیامت برای مردی است که نطفۀ خود را در رحم زنی قرار بدهد که آن رحم بر او حرام است.
در کتاب دعائم الاسلام نیز به نقل از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله آمده است:
... وأشدّ الناس عذاباً یوم القیامه من أقرّ نطفته فی رحم محرّم علیه(2).
و در کتاب الجعفریّات و دعائم الاسلام به نقل از امیرالمؤمنین علیه السلام از