مرگ مغزی: پردازش فقهی-حقوقی صفحه 60

ص: 80

استصحاب است؛ چه اینکه در این حالت، اماره‌ای که باعث یقین به مرگ فرد گردد، حاصل نشده و اصل بر بقا و حیات فرد مزبور خواهد بود.[123]

گفتار سوم: تلقی مرده بودن فرد دچار شده به مرگ مغزی

در میان فقیهان معاصری که نظریه مرگ مغزی را پذیرفته‌اند، تلقی یکسانی نسبت به این مسئله به چشم نمی‌آید و برخی از آنان، در احکام این گونه افراد، قائل به تفصیل هستند. چه اینکه افراد مبتلا به در عین حال که یک انسان زنده محسوب نمی‌گردند، یک انسان کاملًا مرده هم نیستند.

به هر روی، دلیل عمده این باور، بر این پایه استوار است که این موضوع، شکلی کاملًا علمی و تخصصی دارد و از حالت تعریف و تشخیص عرفی خارج است. البته، به سخن متخصصان و اهل خبره زمانی اعتماد می‌شود که حدوث مرگ با مرگ مغزی به طور کامل و قطعی ثابت گردد و بدون آنکه اختلاف نظری در آراء آنان باشد، به صورت جزمی، تصریح به قبول آن شود. در این صورت است که حرکت برخی اعضاء و به ویژه، ضربان قلب، بسان حرکت حیوان مذبوح برشمرده‌می‌شود.[124]

گفتار چهارم: داوری و بیان دیدگاه برگزیده

این نکته گذشت که موضوعات احکام به دو دسته تقسیم می‌شوند: 1. موضوعات شرعی که خود شارع آنها را تعریف می‌کند و برای آنها حکمی را معین می‌نماید؛ 2. موضوعات عرفی که برای عموم مردم آشنا می‌باشد؛ چه اینکه خطابات شرعی