احکام حقوقی از دیدگاه قرآن و حدیث صفحه 118

و از آيات برمي‌آيد كه به بعضي از خانواده رسول خدا صلي‌الله‌عليه‌و‌آله نسبت فحشاء دادند و نسبت دهندگان چند نفر بوده و داستان را در ميان مردم منتشر كرده و دست به دست گردانده‌اند، و نيز به دست مي‌آيد كه بعضي از منافقين يا بيماردلان در اشاعه اين داستان كمك كرده‌اند، چون به‌طور كلي اشاعه فحشاء در ميان مؤمنين را دوست مي‌داشتند، و لذا خدا اين آيات را نــازل كــرده، و از رســول خــدا صلي‌الله‌عليه‌و‌آله دفــاع فـرمـود.

و اين كه فرمود: «قالُوا هذا اِفْكٌ مُبينٌ،» معنايش اين است كه شما مؤمنين و مؤمنات

نهي از قبول افترا و ادعاي بدون شاهد (293)

كه شنونده اِفْك بوديد نگفتيد كه اين مطلب اِفْك و دروغي است آشكار، با اين كه بر حسب قاعده ديني خبري كه مخبر آن علمي بدان ندارد، و ادعائي كه مدعي آن شاهدي بر آن ندارد، محكوم به كذب است، چه اين كه در واقع هم دروغ باشد، يا آن كه در واقع راست باشد، دليل بر اين معنايي كه ما كرديم جمله «فَاِذْ لَمْ يَــأْتُــوا بِالشُّهَداءِ فَاوُلئِكَ عِنْدَ اللّهِ هُمُ الْكاذِبُونَ،» است، كه مي‌فرمايد: «وقتي مدعي، شاهد نياورد، نزد خدا ـ شرعا ـ محكوم است به دروغ‌گويي!»

« لَوْلا جاؤُا عَلَيْهِ بِاَرْبَعَةِ شُهَداءَ فَاِذْ لَمْ يَأْتُوا بِالشُّهَداءِ فَاوُلئِكَ عِنْدَ اللّهِ هُمُ الْكاذِبُونَ،» (13 / نور) يعني اگر در آن چه مي‌گويند و نسبت مي‌دهند راستگو باشند، بايد بر گفته خود شاهد بياورند و شهود چهارگانه را كه گفتيم شهود در زنا هستند حاضر سازند، پس وقتي شاهد نياورند شرعا محكومند به كذب، براي اين كه ادعاي بدون شاهد كذب است و افك .

(294) احكام حقوقي

«وَ لَـوْلا فَضْـلُ اللّـهِ عَلَيْكُـمْ وَ رَحْمَتُـهُ فِـي الـدُّنْيـا وَ الاْخِـرَةِ لَمَسَّكُـمْ فيمـا اَفَضْتُـمْ فيــهِ عَـذابٌ عَظيـمٌ.» (14 / نـور) مي‌فرمايد: اگر فضل و رحمت خدا در دنيا و آخرت متوجه شما نمـي‌شـد، به خــاطــر اين خــوض و تعقيبــي كه درباره داستان افك كـرديـد، عذاب عظيمي در دنيا و آخرت به شما مي‌رسيد. (1)

اثم مبين، كيفر اتهام بدون واقع زدن به مؤمنين و مؤمنات

«وَ الَّــذيـنَ يُـؤذُونَ الْمُــؤْمِنيـنَ وَ الْمُـؤْمِنـاتِ بِغَيْرِ مَا اكْتَسَبُوا فَقَدِ احْتَمَلُوا