احکام حقوقی از دیدگاه قرآن و حدیث صفحه 45

(112) احكام حقوقي

مخصوص به خود آن جناب نبوده، گرچه ممكن است توهم شود كه اين هم به منظور انتفاع شخص رسول‌اللّه صلي‌الله‌عليه‌و‌آله تشريع شده است، ليكن چون اين حكم عمومي اعلام شده است و عموم مسلمين مي‌توانند با زن پسر خوانده‌هاي خود ازدواج كنند، از اين رو خيلي به ذوق نمي‌زند، و در داستان ازدواج بيش از چهار همسر دائمي، گرچه حكمي است مخصوص به رسول اللّه صلي‌الله‌عليه‌و‌آله ليكن باز هم باعث تقويت آن شبهه در دل‌ها نمي‌گردد، زيرا به فرض اين كه (العياذ باللّه رسول اللّه صلي‌الله‌عليه‌و‌آله اين حكم را از روي هواي نفساني و بدون دستور خداوند مقرر كرده باشد چون هيچ مانعي براي آن جناب به نظر نمي‌رسد كه اين حكم را توسعه دهد و هيچ فرضي تصور نمي‌رود كه از اين توسعه مضايفه نمايد، از اين رو باز هم به ذوق‌ها نمي‌زند، مخصوصا رسول‌اللهي كه سيره و رفتارش در ايثار به نفس بر مسلمان و كافر معلوم و معروف است، رسول‌اللهي كه

حكمي كه مايه تماميت دين و استقرار آن بود! (113)

مردم را در آنچه خداوند از مال و چيزهاي ديگر روزي فرموده بر خود مقدم مي‌دارد، چگونه ممكن است مردم را محدود و محكوم كند به اين كه بيش از چهار همسر دائمي اختيار نكنند و ليكن خود تا 9 نفر اختيار كند؟! پس جاي هيچ ترديدي نيست كه اجراي ايــن حكــم نسبــت به خصــوص خـود از نـاحيـه خـداونـد بـوده نــه از روي هــوا.

از اين جا و از همه آنچه تاكنون گفته شد به خوبي استفاده مي‌شود كه در آيه شريفه رسول‌اللّه صلي‌الله‌عليه‌و‌آله مأمور به تبليغ حكمي شده كه تبليغ و اجراي آن مردم را به اين شبهه دچار مي‌كند كه نكند رسول‌اللّه صلي‌الله‌عليه‌و‌آله اين حرف را به نفع خود مي‌زند، چون جاي چنين توهمي بوده كه رسول‌اللّه صلي‌الله‌عليه‌و‌آله از اظهار آن انديشناك بوده، از همين جهت بوده كه خداوند امر اكيد فرمود كه بدون هيچ ترسي آن را تبليغ كند، و او را وعده داد كه اگر مخالفين در صدد مخالفت برآيند آن‌ها را هدايت نكند، و اين مطلب رواياتي را كه هم از

(114) احكام حقوقي

طرق عامه و هم از طرق اماميه وارد شده است تأييد مي‌كند، چون مضمون آن روايات اين است كه آيه شريفه درباره ولايت علي عليه‌السلام نازل شده، و خداوند رسول‌اللّه صلي‌الله‌عليه‌و‌آله را مأمور به تبليغ آن نموده، و آن جناب از اين عمل بيمناك بوده كه مبادا مردم خيال كنند وي از پيش خود پسر عم خود را جانشين خود قرار داده است، و به همين ملاحظه انجام آن امر را به انتظار موقع مناسب تأخير انداخت تا اين كه اين آيه نازل شد، ناچار در غـديـر خـم آن را عملــي كــرد و در آن جــا فـرمـود: «مَـنْ كُنْـتُ مَوْلاهُ فَهذا عَليٌّ مَوْلاهُ!» يعني «هر كـه مـن مـولاي اويـم اين - علي بن ابيطــالب - نيـز مـولاي اوسـت!» (1)

حكمي كه مايه تماميت دين و استقرار آن بود! (115)

خدا جانشين رسول‌اللّه را تعيين مي‌كند!