تغییرجنسیت : از منظرفقه و حقوق صفحه 164

داشته باشد که مرد است، تکالیف شرعیه مخصوص مردان برای او ثابت است و اگر علم داشته باشد که زن است، تکالیف زنان برای وی ثابت است و صرف اشتباه ظاهری، تغییری در تعلق تکالیف به وجود نمی‌آورد. به عبارت دیگر، اگر فردی به صورت ظاهری زن است، ولی در واقع مرد است، تکالیف به واقع و حقیقت او تعلق گرفته و او موظف است تکالیف و وظایف مردان را انجام دهد. نیز اگر فردی به صورت ظاهری و صوری مرد است، ولی در واقع زن است، حقوق و تکالیف زنان برای وی ثابت است.[295]

مبحث سوّم: جواز یا وجوب عمل جراحی برای کشف واقع

یکی از پرسش‌های اساسی این است که کسی که جنسیت واقعی‌اش پنهان است، آیا عمل جراحی به منظور کشف جنسیتِ واقعی‌اش واجب است یا هیچ الزامی وجود نداشته و این عمل صرفاً جایز (مباح) است؟

امام خمینی در این باره می‌گوید: تغییر جنسیت به منظور کشف باطن واجب نیست.

دلیل این امر آن است که هیچ دلیلی برای وجوب عمل جراحی وجود ندارد و هرگاه شخص به وظایف واقعی‌اش عمل کند، ضرورتی برای تغییر جنسیت وجود ندارد. آیت‌الله احمد مطهری در توضیح کلام امام خمینی می‌گوید:

چون دلیلی بر وجوب تغییر جنسیت ولو به عنوان وجوب مقدمی عقلی نداریم، البته اگر انجام وظایف شرعی به عمل جراحی تغییر جنسیت وابسته نباشد.[296] همان طور که پیش‌تر گذشت، احکام و خطابات شرعی به «موضوعات واقعی» تعلق گرفته است و فرض آن است که شخص، وظایف خویش را براساس جنسیت واقعی‌اش (که پنهان است)، انجام می‌دهد. بنابراین از این جهت که تغییر جنسیت نداده، هیچ خلاف شرعی مرتکب نشده است. امّا چنان‌چه از جهت عدم تغییر جنسیت، مرتکب