تغییرجنسیت : از منظرفقه و حقوق صفحه 247

در هر حال، تغییر جنسیت همزمان زوجین، مانند تغییر جنسیت غیر همزمانِ زوجین، موجب بطلان ازدواج سابق می‌شود.

یکی از دلایل مطلب فوق این است که ازدواج سابق را نمی‌توان بدون ملاحظه شرایط و ضوابط شرعی استصحاب کرد؛ چون در ازدواج سابق، مرد به عنوان «زوج» به دادن نفقه و مهریه موظف بود، همان طور که زن به عنوان «زوجه» موظف به تمکین بوده است. پس از تغییر جنسیتِ همزمان آن دو، مرد جدید را نمی‌توان به دادن نفقه و مهریه موظف نمود، همان‌طور که زن جدید را نمی‌توان به تمکین موظف نمود؛ چون این امر، یک تعهد و الزام جدید است که اساساً برای آن، عقد یا توافقی صورت نگرفته است و عقد و توافق سابق نیز برای ایجاد الزام جدید کافی نخواهد بود.

بنابراین، ازدواج سابق اساساً باطل و منحل شده و آن دو برای زندگی به عنوان «زن و شوهر» نیازمند عقد جدید هستند (قول مختار).

مبحث دوم: وضعیت ازدواج پس از تغییر جنسیت خنثای مشکل

فرض این است که خنثای مشکل با فرد دیگری ازدواج کرده است. آن گاه خنثای مشکل، تغییر جنسیت داده و به یکی از دوجنس مذکر یا مؤنث تبدیل می‌شود. این مسأله دارای دو فرض است:

فرض اول- ازدواج خنثای مشکل با یک مرد

فرض دوم- ازدواج خنثای مشکل با یک زن

اکنون باید بررسی کنیم که تغییر جنسیت خنثای مشکل چه تأثیری برازدواج وی دارد. همان طور که پیش‌تر بیان شد، در مورد «جواز یا عدم جواز ازدواج خنثای مشکل» دو نظر وجود دارد:

نظر مشهور در خنثای مشکل: مشهور فقیهان اسلامی معتقدند از آن جایی که جنسیت واقعی خنثای مشکل معلوم نیست، پس وی شرعاً مجاز به ازدواج نمی‌باشد، چه این‌که اگر با مرد ازدواج کند، شاید که وی در واقع مرد باشد و در نتیجه ازدواج وی از قبیل «ازدواج مرد با مرد» باشد، و اگر با زن ازدواج کند، شاید که خنثای مشکل در واقع