تغییرجنسیت : از منظرفقه و حقوق صفحه 303

فصل سوم تغییرجنسیت و مسأله ولایت و حضانت کودکان

اشاره

از مباحث مهم مربوط به تغییر جنسیت، تأثیر تغییر جنسیت بر ولایت و حضانت کودکان است. این مسأله را در ضمن دو مبحث پی می‌گیریم:

مبحث اول: تغییر جنسیت و مسأله ولایت و سرپرستی کودکان

اشاره

ولایت به معنی عام، سلطه‌ای است که شخص بر مال و جان دیگری پیدا می‌کند و شامل ولایت پدر و جد پدری و پیامبر اسلام (ص) و حاکم نیز می‌شود، ولی در روابط خانوادگی، عبارت از اقتداری است که قانون‌گذار به منظور اداره امور مالی و گاه تربیت کودک (یا سفیه و مجنونی که حجرشان متصل به زمان صغر است) به پدر و جدّ پدری اعطا کرده است. گاه وصی منصوب از طرف پدر یا جد پدری را نیز در زمره اولیا می‌آورند،[544] چنان که ماده 1194 قانون مدنی می‌گوید: «پدر و جد پدری و وصی منصوب از طرف یکی از آنان، ولیّ خاص نامیده می‌شود».

ولی باید دانست که در عرف حقوق دانان دو اصطلاح «ولایت» و «وصایت» از