تغییرجنسیت : از منظرفقه و حقوق صفحه 316

زن فعلی، نه پدر محسوب می‌شود و نه مادر. نیز پس از تغییر جنسیت مادر، مرد فعلی، نه پدر محسوب می‌شود و نه مادر. بنابراین، در حین فوت فرزند، عنوان «ابّ یا امّ» وجود ندارد، تا براساس صدق این عنوان بتواند از فرزند خویش ارث ببرد.[569] احتمال فوق بعید و غیر قابل قبول است و هیچ کس به آن معتقد نشده است، بلکه تنها به عنوان یک «احتمال» مورد بررسی قرار گرفته است. حتی اگر پس از تغییر جنسیت، در صدق عنوان «پدر و مادر» تردید داشته باشیم، نمی‌توان گفت: رابطه توارث به دلیل تغییر جنسیت بین «پدر و فرزند» و «مادر و فرزند» قطع می‌شود. به عبارت دیگر، «تغییر جنسیت» از موانع ارث محسوب نمی‌شود. قانون مدنی ایران که متخذ به فقه امامیه است، به مواردی از «موانع ارث» اشاره کرده است. در ماده 880 می‌گوید: «قتل از موانع ارث است .....»؛ در ماده 881 می‌گوید: «کافر از مسُلمِ ارث نمی‌برد ....»؛ و ماده 882 و 883 به مانع بودن «لعان» و «انکار سببیت» اشاره دارد؛ و در ماده 884 به «ولد الزنا» اشاره دارد.[570] بنابراین، نه در فقه امامیه و نه در قانون مدنی ایران به مانع بودنِ تغییر جنسیت اشاره ندارد و والدین تغییر جنس داده می‌توانند از فرزند خود ارث ببرند.

گفتار دوّم: پدر تغییر جنس داده و مادر تغییر جنس داده ارث می‌برد.

اشاره

احتمال دوم که قوی‌تر نیز هست این است که پدر یا مادری که تغییر جنسیت داده‌اند، از فرزند (فوت شده) ارث می‌برند. امام خمینی و بقیه فقیهان اسلامی اصل وجود ارث را پذیرفته‌اند. برای اثبات وجود ارث، دلیل‌های زیر را می‌توان بیان کرد:

دلیل اول: ثبوت ارث به دلیل قرابت و خویشاوندی

للّرجال نصیبٌ ممّا ترک الوالدان و الاقربونَ و للنساء نَصیبٌ ممّا تَرَکَ الوالدان و الاقربون مِمّا قَلَّ مِنه او کَثُرَ نصیباً مفروضاً؛[571]