تغییرجنسیت : از منظرفقه و حقوق صفحه 397

است یا رجعی؟ و اصولًا بفرمایید آیا اصل در طلاق باین است یا رجعی؟ یا این‌که اصلًا جای تأسیس اصل نیست؟

پاسخ- الف) به آن‌ها ملحق نمی‌شوند و اگر ازدواج صحیح باشد و طلاق رجعی باشد، باید عدّه نگه بدارند.

ب) نمی‌توانند، مگر واقعاً تغییر جنسیت داده شده باشد که در زمان ما فعلا محقق نشده است؛ بلی اگر واقعاً زن بوده و دارای رحم بوده ولکن گوشت زائدی هم داشته در این صورت می‌تواند ازدواج نماید.

ج) در صورتی که نکاح صحیح باشد و طلاق رجعی باشد، حق نفقه دارند و طلاق در 6 مورد باین است: دختری که کم‌تر از 9 سال دارد؛ یائسه قبل از دخول؛ طلاق سوم با شرایط؛ طلاق خلع و (طلاق) مبارات و (و) طلاق حاکم در مورد امتناع زوج از نفقه و طلاق (در) غیر این موارد رجعی است. 14 جمادی الثانی 1422 ه-. ق[633]

دیدگاه آیت‌الله سید علی خامنه‌ای دربارة تغییر جنسیت

«پرسش 1- تغییر جنسیت مرد به زن، و زن به مرد و ملحق کردن خنثی به زن یا مرد با عمل جراحی چه حکم دارد؟

پاسخ: در مورد خنثی، نیز در موردی که فائدة معتنی به عُقلایی در تغییر جنسیت باشد اشکال ندارد.»[634] «پرسش 2- در مورد تغییر جنسیت با توجه به این‌که از نظر طبی این عمل (در غیر از خنثی) به تعبیر اطبا تنقیص جنسیت محسوب می‌شود، بعضاً با مواردی اطبا مواجه‌اند که شخص از نظر ظواهر بدن بدون هیچ شبهه‌ای یا مرد است یا زن، ولی دارای تمایلات احساسات و عواطف جنس مخالف است. بسیاری از این افراد می‌گویند: اگر این تغییر صورت نگیرد انتحار (خودکشی) خواهیم کرد (و تا به حال این مسأله پیش آمده) و با