حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام صفحه 102

علّامه مجلسی می‌گوید: یک روایت موثق و روایت دیگر مرسل است. «2»

نظر نگارنده: این اضافه را در غیر از کتاب کافی نیافتم و ندیدم کسی به روایت فتوا داده باشد. آری، مشابه آن را آورده‌اند که اگر قاتل فرار کرد و بر او دست نیافتند تا مرد، دیه از مال او برداشته می‌شود و اگر نداشت از خویشان نزدیک- الاقرب فالاقرب- گرفته می‌شود، بدون این که متعرّض دنبالۀ روایت شده باشند. این روایت را سیّد مرتضی، شیخ در نهایه، ابن زهره، ابن برّاج و دیگران آورده‌اند. «3»

گاهی گفته می‌شود: اعراض اصحاب از دنبالۀ روایت، حجّیت آن را تضعیف می‌کند؛ ولی باید گفت: اعراض، متوقف بر این است که مسأله ذکر شود آن‌گاه از آن اعراض شود؛ در حالی که چنین چیزی ثابت نشده است.

11. حبس قاتل در ماه‌های حرام

اشاره

دلیل‌های زیادی وارد شده است که دیه و کفّاره برای کسی که در ماه حرام قتل کرده است تشدید می‌شود، ولی کسی از فقیهان جز ابن حزم نگفته است که اگر به او تنها در ماه حلال دسترسی پیدا کردیم، می‌شود او را زندانی کرد یا قصاص را تا ماه حرام آینده تأخیر انداخت؛ زیرا آنان دلیلی بر وجوب مقابله به مثل در قصاص در ماه‌های حرام ندارند.

آرای فقیهان شیعه

1. شیخ صدوق: اگر مردی در ماه‌های حرام، مردی را بکشد باید دیه بپردازد و دو ماه پی‌درپی از ماه‌های حرام را روزه بگیرد … «4»

2. شیخ طوسی: دیۀ قتل خطا در ماه حرام و در حرم، تشدید می‌شود … «5»

3. ابو الصلاح حلبی: … اگر قتل در حرم یا در ماه حرام، رخ دهد روایت شده است

______________________________
(1). ج 10، ص 416.
(2). مرآة العقول، ج 24، ص 193.
(3). نک: جواهر الکلام، ج 41، ص 310.
(4). مقنع (چاپ جدید)، ص 182.
(5). خلاف، ج 5، ص 222، مسألۀ 6؛ مبسوط، ج 7، ص 116.