حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام صفحه 131

از مسائلی که امامیه بر آن اتفاق دارند این است که دزد پس از این که بار اوّل دستش و بار دوم پایش قطع شد، اگر بار سوم دزدی کرد، زندانی می‌شود و برخی از اهل سنّت، مانند شعبی، حسن، نخعی، زهری، حماد و ثوری- بنابر نقل مغنی- بصری در تفریع و کاشانی در بدائع الصنائع بلکه حنفیه- آن طور که در الفقه علی المذاهب الأربعة است- چنین گفته‌اند و در این باره، ادلّۀ زیادی- که به سر حدّ استفاضه می‌رسد- وارد شده است.

ولی بحث در این است که آیا تا ابد در زندان می‌ماند، یا اگر توبه کرد آزاد می‌شود، یا بسته به صلاحدید امام است؟ از آرای شیخ مفید، سیّد مرتضی، دیلمی و دیگران برمی‌آید که اگر توبه کرد آزاد می‌شود که در بخش دوم کتاب، سخن از آن به میان خواهد آمد.

روایات

1. علی بن إبراهیم، عن أبیه و عدّة من أصحابنا، عن سهل بن زیاد جمیعا، عن ابن أبی نجران، عن عاصم بن حمید، عن محمد بن قیس، عن أبی جعفر علیه السّلام قال: قضی أمیر المؤمنین علیه السّلام فی السارق إذا سرق قطعت یمینه، و إذا سرق مرّة أخری قطعت رجله الیسری، ثم إذا سرق مرّة اخری سجنته و ترکت رجله الیمنی یمشی علیها إلی الغائط و یده الیسری یأکل بها و یستنجی بها، و قال: إنّی لأستحیی من اللّه أن أترکه لا ینتفع بشی‌ء و لکنّنی أسجنه حتّی یموت فی السجن؛ «1»

علل الشرائع)، ج 76، ص 185، ح 13.

حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام، ص: 113

امام باقر- علیه السلام- فرمود: امیر المؤمنین- علیه السلام- در مورد دزد چنین حکم کرد: وقتی دزدی کرد دست راستش را می‌برم و اگر بار دیگر دزدی کرد پای چپش را قطع می‌کنم و اگر بار سوم دزدی کرد وی را به زندان می‌افکنم و پای راستش را می‌گذارم تا با آن قضای حاجت کند و دست چپش را می‌گذارم تا با آن بخورد و تطهیر کند و فرمود: من از خدا خجالت می‌کشم او را به گونه‌ای رها کنم که هیچ‌کاری از دستش نیاید، ولی من او را زندانی می‌کنم تا در زندان بمیرد.

مجلسی می‌گوید: این حدیث حسن و همانند صحیح است. «1» شیخ در تهذیب الاحکام آن را از کلینی روایت کرده است. «2»