حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام صفحه 186

نظر نگارنده: ظاهرا وجهی برای حبس نیست؛ زیرا اگر دزدی با بینه ثابت شده است یا می‌گوییم: اقامۀ حد جایز است پس دستش قطع می‌شود یا می‌گوییم: اقامۀ حد جایز نیست، در این صورت، حبس هم نیست؛ و چون احراز نشده است که این مال از دیگری باشد نمی‌شود گفت زندانی شود؛ زیرا شاید بعدها معلوم شود که به او بخشیده بوده است و بر این مبناست که گفته می‌شود: اقامۀ حد جایز نیست؛ زیرا حدود در موارد شبهه اجرا نمی‌شود، مگر اقرار در کار باشد.

______________________________
(1). مبسوط، ج 8، ص 42.
(2). مبانی تکملة المنهاج، ج 1، ص 313، مسألۀ 252.

حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام، ص: 149

آرای دیگر مذاهب

3. شافعی: اگر مالباخته غایب باشد دزد تا آمدن او، زندانی می‌شود؛ زیرا ممکن است وقتی آمد باعث شود حد، یا حد و ضمان هر دو ساقط شود.

و نیز می‌گوید: اگر صاحب جنس نیامد، سارق زندانی می‌شود تا بیاید. «1»

4. نووی: وقتی گفتیم: باید صبر کند تا غایب بیاید، دو صورت دارد: یکی این که وی زندانی شود؛ زیرا حد واجب شده و استیفای حق باقی مانده است، هم چنان که کسی که باید قصاص شود زندانی می‌شود تا کودک بالغ شود و غایب بیاید؛ دزد هم زندانی می‌شود تا مالباخته بیاید. صورت دیگر این که اگر سفر نزدیک باشد زندانی می‌شود تا غایب بیاید و اگر سفر دور باشد زندانی نمی‌شود؛ زیرا به دزد زیان می‌رساند و حق هم حقّ اللّه است و به جهت آن، زندانی نمی‌شود. «2»

5. بهوتی: … دزد زندانی می‌شود تا غایب بیاید که یا مطالبه می‌کند یا رهایش می‌سازد. «3»