حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام صفحه 214

حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام، ص: 170

یعنی روایت حبس و ضرب ضعیف است و چیزی که ضعف آن را جبران کند، نداریم. «1»

آرای دیگر مذاهب

9. ابن حزم: ابو محمد می‌گوید: … مردی از کنار دیگی گذشت و باعث شد دیگ بیفتد روی سر مردی و مویش را بسوزاند، شکایت نزد علی بن ابی طالب بردند حضرت یک سال به وی مهلت داد، ولی مو نرویید. آن‌گاه آن حضرت حکم کرد که باید به او دیه بپردازد؛ و از طریق سعید بن منصور، ابو معاویة الضریر (نابینا) ما را حدیث کرد، حجاج ما را حدیث کرد، از مکحول، از زید بن ثابت، که گفت: در مو اگر نرویید، دیه است. در بسیاری از این ابواب به این روایت استدلال کرده‌اند و این قول شعبی است. ابو سفیان ثوری، ابو حنیفه، حسن بن حی، احمد بن حنبل و اسحاق بن راهویه گفته‌اند: در موی سر و نیز ریش اگر نروید، دیه است، ولی از نظر مالکیان و شافعیان در این موارد فقط حکومت است. «2»

نظر نگارنده: موضوع حکمی که از طرق ما در روایات آمده و فقیهان ما از آن بحث کرده‌اند ستردن عمدی موی سر زن است، ولی آنچه در روایت محلّی است از بین بردن خطایی موی سر مرد است که احتمال دارد گفته شود: ثبوت حکم برای حالت عمدی به طریق اولی است و نیز این حکم برای زن هم ثابت می‌شود؛ چون فرقی میان مرد و زن نیست، بلکه به طریق اولی برای زن نیز هست.

3. حبس زنندۀ بردۀ خویش

گفته شده: کسی که برده‌اش را بدون گناه بزند، زندانی می‌شود. شاید علت حبس، ارتکاب حرام باشد. کندی در مصنّف خود می‌گوید: از ابو علی روایت است: هر کس بنده‌اش را بدون گناه بزند، حبس می‌شود. «3»

______________________________
(1). مفتاح الکرامه، ج 10، ص 379.
(2). محلّی، ج 10، ص 433، مسألۀ 2033.
(3). ص 20.