حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام صفحه 238

حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام، ص: 187

11. شیخ محمد حسن نجفی (پس از کلام محقق حلّی و فاضل هندی: «ممکن است از روایتی که دلالت می‌کند، برای هر چیزی حدّی است و برای کسی که از حد تجاوز کند، حدّی است، استفادۀ تعمیم شود»): بنابراین که مراد از حد در این حدیث تعزیر فعلی باشد؛ به علاوه می‌شود تعمیم را از استقرای نصوص به دست آورد چنان که بر محققان پوشیده نیست. آری، گاهی گفته می‌شود: تعزیر اختصاص به گناهان کبیره دارد نه صغیره، البته برای کسانی که از گناهان کبیره اجتناب می‌کنند؛ چون در این صورت گناهان صغیرۀ آن‌ها محو شده است و چیزی بر آنان نیست، ولی اگر از گناهان کبیره اجتناب نمی‌کند بعید نیست بر گناهان صغیره هم، تعزیر شود. خدا آگاه است. «1»

او گفته است: هیچ خلاف و اشکالی از نظر نص و فتوا نیست که هر کس حرامی را مرتکب شود یا واجبی را ترک کند که آن عمل از گناهان کبیره باشد، امام او را تعزیر می‌کند … «2»

12. آیة اللّه خوئی: هر کس کار حرامی انجام دهد یا واجبی الهی را با علم و عمد ترک کند، حاکم به آنچه مصلحت بداند او را تعزیر می‌کند. مرحوم خوئی گفته است: بر طبق گفتۀ مشهور و شهرت عظیمی که در این زمینه وجود دارد، بلکه اجمالا هیچ اختلافی در آن نیست و بر این مسأله چند امر دلالت دارد:

الف) فعل امیر المؤمنین- علیه السلام- در موارد مختلف؛