حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام صفحه 247

حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام، ص: 194

آرای فقیهان شیعه

1. علّامه حلّی: یادگیری سحر، شعبده، کهانت و قیافه و یاد دادن آن‌ها و گرفتن پول در مقابل آن‌ها حرام است … و کاهن کسی است که دوست جنی دارد و اخبار را برایش می‌آورد. کاهن اگر توبه نکند کشته می‌شود. «1»

2. شیخ ابراهیم قطیفی: یاد دادن و یادگرفتن و کاربرد آن در شرع ما حرام است. «2»

3. محقق سبزواری: خلافی در مورد حرام بودن کهانت نمی‌شناسم. «3»

4. سیّد علی طباطبائی: اصل در تحریم آن پس از اجماع- که در عبارات عده‌ای از اصحاب بدان تصریح شده است- روایات صریح مستفیض است. «4»

5. شیخ انصاری: در هر حال هیچ خلافی در حرام بودن کهانت نیست. «5»

6. آیة اللّه خوئی: در هر حال کهانت دو قسم است: الف) کاهن از حوادث آینده خبر دهد به جهت ارتباط با شیاطینی که در محل استراق سمع از آسمان می‌نشستند و بر اسرار، آگاهی می‌یافتند سپس می‌آمدند و برای اولیای خود بازگو می‌کردند. ب) کاهن از اتفاقات و حوادث زمینی به جهت ارتباط با دسته‌ای از جنیان و شیاطینی که فقط اخبار و حوادث زمینی را به کاهن القا می‌کردند خبر دهد؛ زیرا پس از بعثت پیامبر اکرم شیاطین از رفتن به آسمان و خبرگیری ممنوع شدند … و بخشی از روایات خاصّه و عامّه به علاوۀ خبر احتجاج، دلالت بر حرمت هر دو قسم کهانت می‌کند … «6»

7. آیة اللّه طبسی: امّا نصوص … و دیگر اخبار دلالت دارند بر مبغوضیت این عمل و حرمت آن و هیچ خلافی در حرمت آن نیست. «7»

______________________________
(1). تحریر الاحکام، ج 2، ص 161؛ نک: المنتهی، ج 2، ص 1014؛ روضة البهیّه، ج 3، ص 215.
(2). ایضاح النافع (به نقل از: شیخ والد، ذخیرة الصالحین، ج 5، ص 97) و آن شرح النافع فی مختصر الشرائع؛ از شیخ ابراهیم بن سلیمان قطیفی، معاصر محقق کرکی است. ر. ک: الذّریعة، ج 2، ص 502.
(3). کفایة الاحکام، ص 87.
(4). ریاض المسائل، ج 8، ص 167.
(5). مکاسب المحرمه (چاپ جدید)، ج 4، ص 227.
(6). مصباح الفقاهه، ج 1، ص 417.
(7). ذخیرة الصالحین، ج 5، ص 97 (در این کتاب بحث گسترده‌ای در مورد موضوع و حکم آمده که به جهت اختصار، آن را ترک کردیم).