حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام صفحه 253

آرای فقیهان شیعه

1. سیّد مرتضی: چگونه بر یک مسلمان بطلان احکام ستاره‌شناسی، مخفی می‌ماند در حالی که همۀ مسلمانان گذشته و حال، بر تخطئۀ منجّمان و گواهی به فساد عقیده و بطلان گفته‌های ایشان اجماع دارند و از دین پیامبر فهمیده می‌شود که لازم است ادّعای منجّمان، تکذیب شود و آنان سرزنش و محکوم شوند. چیزی که در دین اسلام این همه معروف است چگونه مسلمان و آن‌که رو به قبله نماز می‌خواند، بر خلاف آن فتوا می‌دهد. «4»

______________________________
(1). لسان العرب، ج 12، ص 57؛ نک: جوهری، صحاح اللغه، ج 4، ص 181؛ مجمع البحرین، ج 6، ص 173.
(2). مکاسب المحرمه، ج 2، ص 322.
(3). نک: معیار اللغه، ج 2، ص 552.
(4). مکاسب المحرمه (چاپ جدید)، ج 2، ص 304.

حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام، ص: 199

2. علّامه حلّی: تنجیم حرام است و هم چنین فراگیری علم نجوم، با این اعتقاد که ستارگان مؤثرند یا دخالتی در تأثیر دارند، حرام است. ولی اگر یاد گیرد که مقدار حرکت ستارگان و فاصلۀ آن‌ها و دیگر حالات، مثل اندازۀ سیر ستارگان و دوری و حالات آن‌ها و کسوف و غیره را بداند، اشکالی ندارد. «1»

3. همو (پس از فتوا به تحریم تنجیم): به طور خلاصه، هر کس عقیده داشته باشد که حرکت‌های نفسانی و طبیعی در ارتباط با حرکت‌های فلکی و ستارگان است، کافر و گرفتن اجرت بر این کار حرام است. امّا کسی که علم تنجیم را بیاموزد که به مقدار گردش ستارگان و دوری آن و حالات مختلف مانند بهار و پاییز و غیره پی ببرد، اشکالی ندارد. «2»