حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام صفحه 275

عن أبیه] أنّ علیّا علیه السّلام کان یخرج الفسّاق إلی الجمعة، و کان یأمر بالتضییق علیهم؛ «1»

امام باقر- علیه السلام- فرمود: علی- علیه السلام- فاسقان را به نماز جمعه می‌آورد و دستور می‌داد: آنان را در تنگنا قرار دهند.

2. زید بن علی، عن أبیه، عن جده، عن علی- رضی اللّه عنهم- أنه کان یحبس فی النفقة، و فی الدین، و فی القصاص، و فی الحدود، و فی جمیع الحقوق، و کان یقیّد الدعّار بقیود لها أقفال، و یوکّل بهم من یحلّها لهم فی أوقات الصلاة من أحد الجانبین؛ «2»

امام علی در مورد ندادن نفقه، دین، قصاص، حدود و در مورد تمام حقوق، زندانی می‌کرد و شخص مفسد را در غل و زنجیرهایی که قفل‌هایی داشت قرار می‌داد و کسی را بر آنان می‌گماشت که به هنگام نماز از یک طرف، غل و زنجیرها را باز کند.

3. قال أبو یوسف: حدّثنی إسماعیل بن إبراهیم بن المهاجر، عن عبد الملک بن عمیر، قال: کان علی بن أبی طالب إذا کان فی القبیلة أو القوم الرجل الداعر حبسه، فإن کان له مال أنفق علیه من ماله و إن لم یکن له مال، أنفق علیه من بیت مال المسلمین و قال: یحبس عنهم شرّه و ینفق علیه من بیت مالهم؛ «3»

امام علی اگر در میان قبیله یا جماعتی شخص مفسدی بود، او را حبس می‌کرد. اگر مال داشت آن را خرج او می‌کرد و اگر نداشت خرجش را از بیت المال می‌پرداخت.

به جهت در امان ماندن از شرّش او را حبس می‌کرد و از مال همان مردم خرج او را می‌داد.

طریحی گفته است: «دعر- به حرکت دال و عین- یعنی فساد و شر» و «رجل داعر، یعنی مرد ناپاک تبهکار». «4»

شیرازی گفته است: «دعر مانند سبب، یعنی فساد، فسق و خباثت … » و «به ذال (ذعر) تصحیف است». «5»

ابن منظور گفته است: «دعر الرجل و دعر دعارة؛ گناه کرد و رجل دعر و دعرة؛ مرد خیانتکار که به یارانش عیب وارد می‌کند … » ابن شمیل گفت: «دعر الرجل دعرا؛ یعنی فرد دزدی و زنا کرد و مردم را آزار داد». به چنین کسی «داعر» می‌گویند. «دعّار: مفسد و دعر، یعنی فساد». در حدیث عمر آمده است: «اللهم ارزقنی الغلظة و الشدّة علی أعدائک

______________________________
(1). جعفریات، ص 44، مستدرک الوسائل (به نقل از: جعفریات)، ج 6، ص 27، ح 2.
(2). مسند زید، ص 265.
(3). خراج، ص 150.
(4). مجمع البحرین، ج 3، ص 302.
(5). معیار اللغه، ج 1، ص 412.