حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام صفحه 371

فصل یازدهم حبس در مسائل زناشویی

1. حبس «مولی» که از رجوع یا طلاق امتناع می‌ورزد

اشلره

روایات درباره «مولی» که از رجوع یا طلاق امتناع می‌ورزد به مرز «استفاضه» می‌رسد و در میان ما مخالفی وجود ندارد چنان که در ریاض المسائل و جواهر الکلام به آن تصریح شده است.

در این باره گفتار صدوق در مقنع و شیخ طوسی در مبسوط، خلاف و نهایه و دیلمی در مراسم و قاضی در مهذّب و دیگران، برای ما کافی است گرچه برخی همانند حلبی در کافی فی الفقه به «حبس» تصریح ندارند و به سخت‌گیری در خوردن و آشامیدن بسنده کرده‌اند.

در میان عامّه یکی از اقوال، حبس است چنان که در سنن ترمذی و الأمّ شافعی به آن اشاره شده است.

معنای «ایلاء»

علّامه مجلسی گفته است: ایلاء از نظر لغت، یعنی سوگند و از نظر شرع، یعنی زوج دائم سوگند بخورد زوجۀ مدخول بهای خود را برای همیشه یا در مدت بیش از چهار ماه، وطی در قبل نکند تا اینکه [از این راه] به او آزار رساند. در جاهلیت ایلاء همانند ظهار یک نوع طلاق بوده است که شرع حکم آن را تغییر داد و برای آن احکام خاصّی وضع کرد که اگر دارای آن شرایط بود [ایلاء محسوب می‌شود] و اگر شرایط را دارا نبود، قسم به حساب می‌آید و

حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام، ص: 286

آن چه در قسم معتبر است در آن هم اعتبار دارد و یا حکم قسم در مورد آن اجرا می‌شود. «1»