حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام صفحه 461

گفتم: او به شما ناسزا گفت. فرمود: تو هم یا به او دشنام بده، یا رهایش کن … این روایت دلیل است بر اینکه کسی که هنوز از او شورش سر نزده امام نمی‌تواند او را بکشد.

این روایت را حسن از ابو حنیفه نقل کرده است.

[ابو حنیفه] گفته است: تا وقتی که تصمیم بر خروج نگرفته‌اند، امام متعرض آن‌ها

______________________________
(1). تاریخ طبری، ج 6، ص 3384. ولی آنچه از تاریخ بغداد (ج 14، ص 366) نقل شده با این گفته مخالفت دارد؛ زیرا می‌گوید: علی- علیه السلام- فرمود: با او چه کنم؟ گفتند: او را بکش. فرمود: کسی را که بر من خروج نکرده، بکشم! گفتند: زندانی‌اش کن. فرمود: جنایتی نکرده تا زندانی‌اش کنم. او را رها سازید.
(2). جامه‌ای که کلاه بر سر آن باشد؛ مانند بارانی، محمد معین، فرهنگ فارسی، ج 1، ص 514.

حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام، ص: 353

نمی‌شود. هرگاه به امام رسید که قصد خروج دارند می‌تواند آنان را پیش از اینکه مسأله حاد شود، دستگیر و زندانی کند چون قصد معصیت و ایجاد فتنه دارند. «1»

نظر نگارنده: مقتضای اصل و قاعده، عدم جواز حبس است؛ زیرا گناهی صادر نشده تا موجب کیفر شود. آری، اگر شروع به شورش بر ضد امام کند و آشکارا با نظام اسلامی مخالفت ورزد، امام می‌تواند وی را از باب «حبس برای ترک معصیت» زندانی کند که ما در این کتاب به چند مورد آن اشاره کردیم از جمله: «حبس مادر برای پیش‌گیری از زنا» و «حبس برای پیش‌گیری از محرمات» و ادلّۀ آن را یادآور شدیم. مراجعه بفرمایید.

9. حبس محارب